To już 10 lat działalności PUTW w Solecznikach

Oświata dorosłych jest ważną częścią składową ogólnego systemu oświatowego poszczególnych państw, jest warunkiem rozwoju cywilizacyjnego i społecznego świata oraz ludzkości. Obecnie na Litwie działa już około 50 Uniwersytetów Trzeciego Wieku (UTW), w tej liczbie 6 polskich: w Wilnie – 2 (UTW i ATW), w Kiejdanach (filie w Kownie i Poniewieżu), w Solecznikach (filie w Ejszyszkach i Jaszunach), w Niemenczynie, w Kłajpedzie oraz polska filia litewskiego UTW w Nowych Święcianach. Niestety, władze naszego kraju dotychczas nie doceniły dorobku seniorów, nie mają oni państwowego programu pomocy merytorycznej i dofinansowania działalności UTW.

Przed 10 laty, 15 stycznia 2011 roku, członkowie Komitetu Organizacyjnego (A. Jankowski, H. Bogdanowicz, D. Jankowska, R. Bućko, T. Czułkiewicz, St. Dudojć, B. Komolubio, W. Duchniewicz i T. Sudnicki) po czterech roboczych spotkaniach zwołali założycielskie zebranie Polskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Solecznikach, na które przybyło 71 seniorów zdecydowanych brać udział w procesie dokształcania się dorosłych. Został zatwierdzony statut, wybrano siedmioosobowy Zarząd (prezes A. Jankowski, wiceprezes H. Bogdanowicz, skarbnik Kr. Bingelienė i członkowie zarządu: R. Bućko, St. Molienė, J. Chorostin i T. Czułkiewicz), komisję rewizyjną (przewodnicząca A. Grygorowicz) i statutową (przewodniczący St. Lewkowicz) oraz zatwierdzono program działalności. Po uporządkowaniu dokumentacji, otrzymaniu od administracji rejonu pomieszczenia na biuro, wykonaniu pieczęci i otwarciu konta bankowego już 22 lutego PUTW został prawnie zarejestrowany jako stowarzyszenie w Rejestrze Osób Prawnych LR.

Zakładając PUTW w Solecznikach mieliśmy poważne obawy, czy uda nam się uskutecznić zadania programowe biorąc pod uwagę duże odległości między miasteczkami i wsiami, niedogodności w rozkładach jazdy autobusów, a najważniejsze – brak wyższych uczelni, na bazie których działają wszystkie UTW w Europie. Nie sprzyjał temu także ówczesny kryzys finansowy. Okazało się jednak, że większość naszych seniorów pragnie dalej brać aktywny udział w życiu społecznym, dokształcać się, obcować, poznawać świat, nabywać nowe umiejętności, dzielić się doświadczeniem, pomagać bliźnim. Trzeba też przyznać, że nasza działalność byłaby niemożliwa bez stałej opieki i merytoryczno-finansowej pomocy samorządu rejonu, szczególnie mera Zdzisława Palewicza, który umożliwił otrzymanie pomieszczenia na biuro, rokrocznie okazywał finansową pomoc na częściową opłatę autokarów, osobiście organizował i towarzyszył w historyczno-edukacyjnych wycieczkach do gmin rejonu. Znajdowaliśmy też pełne zrozumienie i pomoc u dyrektora administracji Józefa Rybaka oraz kierowniczek wydziałów Reginy Markiewicz, Reginy Sokołowicz, Ireny Kołosowskiej i in.

W ciągu 10 lat działalności udało się wypracować swoisty dwupoziomowy model pracy – wykłady, imprezy i wycieczki edukacyjno-kulturoznawcze na pierwszym ogólnouniwersyteckim poziomie oraz imprezy i warsztaty na drugim poziomie. PUTW prowadzi działalność w poszczególnych filiach (m. Soleczniki, m. Ejszyszki i m. Jaszuny) i w kołach zainteresowań (twórczość amatorsko-artystyczna, turystyka, religioznawstwo, gospodarstwo domowe, ogrodnictwo, sport, chór, kabaret i in). Cieszy też zaangażowanie seniorów w działalność uniwersytetu i stały poziom liczebności słuchaczy. W ciągu 10 lat istnienia liczba słuchaczy wzrosła z 71 osób w 2011 r. do 103 w 2020 roku.

W związku z brakiem wyższej uczelni w naszej miejscowości, a to znaczy i wykładowców, musieliśmy wypracować własny model kształcenia. Najbardziej optymalnym okazał się wariant łączenia wykładów z zajęciami praktycznymi i wycieczkami poznawczymi na tematy historyczne, religijne czy też turystyczno-krajoznawcze. W tym celu opracowaliśmy siedem tematycznych wieloetapowych projektów edukacyjnych, które stopniowo pomyślnie realizujemy podczas wycieczek, wykorzystując prelekcje wykształconych przewodników turystycznych i muzealnych, profesorów i naukowców, działaczy społecznych i polityków, poetów i literatów. Większość naszych słuchaczy twierdzi, że za całe swoje życie nie zwiedziło tyle świata, ile za 10-lecie uniwersytetu. Naturalnie ten sposób edukacji i rekreacji znacznie zwiększa wydatki (szczególnie na wielodniowe wyjazdy do Polski), lecz dzięki wsparciu finansowemu samorządu rejonowego, sponsorów, Ambasady RP w Wilnie, Senatu RP, fundacji i licznych przyjaciół w Polsce, nasi seniorzy podróżowali nie płacąc za autokary, hotele, posiłki i wstęp do muzeów. Jest to chyba najlepsza nagroda za ich determinację oraz poświęcenie się zachowaniu i rozwojowi polskiego języka i kultury na Wileńszczyźnie.

Czytaj więcej: Polski Uniwersytet Trzeciego Wieku w „Kurierze Wileńskim”

W ciągu 10 lat działalności naszego uniwersytetu udało się zrealizować 126 wycieczek tematycznych w kraju i za granicą. Pomyślnie realizujemy projekt „Śladami św. Jana Pawła II“, podczas którego zwiedziliśmy liczne miejsca związane z Papieżem Polakiem, zarówno w Polsce, jak też na Litwie. 18 maja 2020 roku planowaliśmy zorganizować jubileusz setnej rocznicy urodzin św. Jana Pawła II, lecz pandemia COVID-19 pokrzyżowała nasze plany i mogliśmy wziąć udział w obchodach dopiero 15 października w obecności słuchaczy i wielu gości. Obejrzeliśmy archiwalne materiały wideo, wysłuchaliśmy fragmenty homilii i kazań Jana Pawła II, wygłaszanych podczas pielgrzymek apostolskich, wspomnienia słuchaczy z podróży jego śladami. Po raz kolejny mieliśmy okazję przypomnieć nauczanie Papieża-Polaka i rozważać nad sensem jego nauk.

Podobnie realizujemy wieloetapowy projekt „Rola Marszałka Józefa Piłsudskiego w odrodzeniu Państwa Polskiego“, odwiedzając miejsca związane z osobą Marszałka. Udało nam się też zrealizować 6-etapowy projekt religioznawstwa, podczas którego poznawaliśmy wiarę rzymsko-katolicką, prawosławie, protestantyzm, islam czy judaizm, na przykładzie świątyń różnych wyznań. Dużym zainteresowaniem cieszy się projekt „Przeszłość i teraźniejszość gmin rejonu solecznickiego“, w ramach którego bierzemy udział w wycieczkach, które organizuje i pilotuje osobiście mer rejonu Zdzisław Palewicz (Soleczniki-2011, Biała Waka – 2012, Dziewieniszki – 2013, Butrymańce – 2014, Koleśniki – 2015, Turgiele – 2016, Podborze – 2017, Gierwiszki – 2018, Ejszyszki – 2019).

Wiele uwagi poświęcamy także wykładom edukacyjnym organizowanym w Solecznikach, Ejszyszkach i Jaszunach oraz  imprezom rekreacyjnym: obchodom jubileuszów urodzin słuchaczy, balom tematycznym, obchodom świąt religijnych i państwowych, rocznic historycznych i literackich, międzypokoleniowym spotkaniom z młodzieżą szkolną i innym imprezom towarzyskim.

Rokrocznie grupa słuchaczy wyjeżdżała na tygodniowe Europejskie Spotkania Integracyjne PUTW do Olsztyna. Wystąpiliśmy z inicjatywą organizować podobne spotkania integracyjne polskich UTW na Litwie. Pierwsze spotkanie odbyło się o 20-21 listopada 2018 r. w Solecznikach, na które zaprosiliśmy delegacje  polskich UTW z Wilna, Kowna, Kiejdan, Poniewieża, Kłajpedy, Niemenczyna, Święcian i Dyneburga. Drugie Integracyjne Spotkanie Polskich UTW na Litwie zorganizowała Wileńska ATW, natomiast trzecie „Śpiewajmy dla Niepodległej“ zaplanowaliśmy także w Solecznikach w listopadzie 2021 r.

Czytaj więcej: Polski Uniwersytet Trzeciego Wieku w Solecznikach obchodzi jubileusz 5-lecia

Sprawna działalność uniwersytetu jest zasługą prężnie daiałającego zarządu: wiceprezesów Henryki Bogdanowicz, Jadwigi Prowłockiej, skarbnika Krystyny Bingelienė, prezesów filii w Solecznikach Stanisławy Molienė, Jadwigi Sinkiewicz, filii w Ejszyszkach z prezes Józefą Chorostin, Teresą Żuk, filii w Jaszunach – Teresą Czułkiewicz, członków zarządu Reginy Bućko, Danuty Jankowskiej, przewodniczącej komicji rewizyjnej Alicji Grygorowicz, członków Rady Programowej PUTW Danuty Wasilewskiej, Franciszka Jeleńskiego, Zofii Marciszewskiej, Stefana Dudojcia, Magdaleny Dzikiewicz, kierowniczek kół zainteresowań Kazimiry Staniewicz, Wandy Turek, Teresy Jeleńskiej, Leokadii Cyronkienie oraz wielu innych uczestników twórczości artystycznej i literackiej.

Na początku naszej działalności trudno było spodziewać się takiej witalności, werwy, zapału i twórczego  polotu, jakim się legitymuje aktyw PUTW. Niewątpliwie jest to wynik tego, że seniorzy-studenci postanowili nie zamykać się w czterech ścianach swoich domów, sam na sam z troskami i chorobami, ale się dokształcać, rozwijać swoje talenty, aktywnie spędzać czas w towarzystwie rówieśników; nie absorbują zbytnio swoimi problemami domowników, a w swoim gronie są sobie nawzajem potrzebni. Przez swoją aktywność i ciekawość świata zjednują sobie przyjaciół, mnożą sympatyków, doświadczają poczucia satysfakcji z własnych dokonań. Ostatnio kwarantanna z powodu pandemii COVID-19 boleśnie wyhamowała naszą dzialalność, lecz nie tracimy kontaktów, telefonicznie i za pośrednictwem komputerów  dzielimy się radami, organizujemy niezbędną wzajemną pomoc, wspieramy się wzajemnie duchowo, zdalnie bierzemy udział w zebraniach i konferecjach, omawiamy przeczytane książki i oglądane w telewizji filmy i nie tracimy nadziei, że następne dziesięciolecie będzie ciekawe i treściwe.

Antoni Jankowski, prezes PUTW w Solecznikach

PRZYJACIELE I FUNDATORZY PUTW W SOLECZNIKACH

Prezesi ATW w Olsztynie Czesław Wojniusz i Aldona Bagińska, prezes Stowarzyszenia Odra-Niemen we Wrocławiu Ilona Gosiewska, prezes DS SmithPolska w Kielcach Krzysztof Sadowski, Jolanta Bortkiewicz z Warszawy, wójtowie z Tarnowa Podgórnego Waldy Dzikowski i Tadeusz Czajka, prezes Stowarzyszenia Dar Serca Wojciech Janczewski i Edward Sobański, starosta Warszawsko-Zachodniego Powiatu Jan Żychliński, Dyrektorzy DPS w Damaszce Arkadiusz Kiemczyński i w Pelplinie Rufin Wysocki, burmistrz m. Gniew Maciej Czarnecki, burmistrz Pelplina Mirosław Chyła, prezydent Starogardu Gdańskiego Janusz Stankowiak, starosta Tczewski Mirosław Augustyn, dyrektor DK w Pelplinie Piotr Łaga oraz wielu innych…