Fot. Robertas Dačkus, prezidentas.lt
16 lutego, we wtorek, Litwa obchodziła 103. rocznicę odzyskania niepodległości. Z tej okazji papież Franciszek, prezydent Polski Andrzej Duda, prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden oraz przywódcy innych krajów złożyli życzenia dla prezydenta Gitanasa Nausėdy i wszystkich mieszkańców Litwy.
Dzień Odrodzenia Państwa Litewskiego upamiętnia podpisanie 16 lutego 1918 r. przez Radę Litewską (Tarybę) aktu ogłaszającego niepodległość państwa litewskiego.
Papież Franciszek zapewnił, że błogosławi naród litewski i modli się, aby ten rok był pełen harmonii i dobrobytu.
Andrzej Duda w swojej depeszy gratulacyjnej podkreślił, że z ogromną radością obserwuje bardzo dobry stan relacji polsko-litewskich, rozwijających się w duchu wzajemnego zrozumienia, współpracy i dialogu. Prezydent RP życzył wszelkich sukcesów dla Litwy i Jej Obywateli.
„Kolejna rocznica litewskiego święta przypomina nam o poświęceniu naszych przodków, którzy w tym burzliwym i niezwykle wymagającym czasie, pełni zaangażowania i niezłomnej wiary w odrodzenie niepodległych ojczyzn, przelewali swoją krew i oddawali życie, realizując marzenia swoje i poprzednich pokoleń.(…) Bardzo się cieszę, widząc bardzo dobre stosunki między Polską i Litwą, oparte na wzajemnym zrozumieniu, współpracy i dialogu. Mimo trwającej pandemii, nasze kraje ściśle współpracują, aby poprawić sytuację bezpieczeństwa w sąsiedztwie i wspierać walkę demokratycznego społeczeństwa białoruskiego” – czytamy w liście prezydenta RP.
| Fot. Marius Markevičius ELTA
Joe Biden podkreślił, że obejmując urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych ma nadzieję na kontynuację partnerstwa między krajami i dalsze wspieranie wartości demokratycznych. Z okazji święta narodowego Królowa Zjednoczonego Królestwa Elżbieta II życzyła wszystkim mieszkańcom Litwy wszystkiego najlepszego oraz łatwiejszego nadchodzącego roku.
Listy gratulacyjne wysłali także przywódcy Francji, Niemiec, Japonii, Szwecji, Holandii, Hiszpanii, Maroka i Bahrajnu, Estonii, Finlandii, Węgier, Szwajcarii, Rosji, Korei, Indii, Kataru, Turkmenistanu, Kirgistanu, Bangladeszu i inni.
We wtorek, 16 lutego, prezydent Litwy Gitanas Nausėda państwowymi odznaczeniami uhonorował 73 osoby – zasłużonych obywateli Litwy i obcokrajowców. Uroczystość w Pałacu Prezydenta, z powodu sytuacji epidemiologicznej, odbyła się bez ich udziału. Odznaczenia zostaną wręczone po ustaniu pandemii koronawirusa.
Czytaj więcej: Wilno z okazji 16 lutego zaprasza na wirtualny koncert i wycieczkę
W gronie osób uhonorowanych znalazł się Marcin Łapczyński, radca ministra w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, były dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie. Polski urzędnik państwowy i dyplomata za znaczący wkład w rozwój polsko-litewskich stosunków w obszarze kultury i nauki został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu „Za Zasługi dla Litwy”.
Fot. Dainius Labutis ELTA
Jest to pierwsze od ponad dwudziestu lat litewskie odznaczenie dla kierownika Instytutu Polskiego w Wilnie.
Łapczyński wskazał, że jego odznaczenie zbiega się z obchodzonym w tym roku jubileuszem 25-lecia działalności Instytutu Polskiego w Wilnie i że w ciągu ćwierćwiecza placówka ta „zorganizowała kilka tysięcy ciekawych i wartościowych projektów, przybliżając Litwinom Polskę poczynając od kultury, przez historię, naukę, język, po turystykę”.
„Nauczyliśmy się wspólnie rozmawiać na trudne tematy bez negatywnych emocji, doceniliśmy wspólnych polsko-litewskich bohaterów, postaci, które łączą nasze narody. Nie wyobrażam sobie wileńskiego, czy szerzej litewskiego, środowiska kulturalnego bez Instytutu” – powiedział były dyrektor placówki.
Łapczyński podkreślił, że odznaczenie jest także podziękowaniem dla całego zespołu Instytutu. „Bez ich codziennej pracy, współpraca polsko-litewska w obszarze kultury nie byłaby tak intensywna i dynamiczna. Ja dołożyłem tylko małą cegiełkę” – podkreślił.
W ramach obchodów Dnia Odrodzenia Państwa Litewskiego w południe na Placu Daukantasa w Wilnie zostały podniesione flagi trzech państw bałtyckich – Litwy, Łotwy i Estonii.
Na wileńskiej Rossie uroczyście oddano hołd sygnatariuszom Aktu Niepodległości Litwy. W uroczystości udział wzięli prezydent Gitanas Nausėda z małżonką Dianą Nausėdienė, przewodnicząca Sejmu LR Viktorija Čmilytė-Nielsen oraz premier Ingrida Šimonytė.
Z powodu pandemii obchody święta zostały przeniesione do internetu. W Dniu Odrodzenia Państwa Litewskiego można było wirtualnie podróżować po miejscach pamięci, opowiadających o narodzinach współczesnej Litwy i państwa litewskiego. Wspólnie z przywódcami i politykami kraju przypomnieć o decydujących wydarzeniach i osobach, które miały największy wpływ na zmiany, jak również posłuchać litewskich piosenek.
16 lutego 1918 r. w Wilnie Litewska Rada Państwowa (Taryba) na czele z Jonasem Basanavičiusem podpisała akt ogłaszający niepodległość państwa litewskiego. Podpisy pod Aktem Niepodległości złożyli między innymi: Antanas Smetona, późniejszy prezydent Litwy, Augustinas Voldemaras, późniejszy premier Litwy, Stanisław Narutowicz, brat pierwszego prezydenta RP Gabriela Narutowicza.
