Muzeum Pamięci Sybiru przygotowało specjalne wydawnictwo dla młodszych odbiorców. To komiks „Sybir. Moja Historia”, którego premiera ma miejsce dzisiaj, 13 kwietnia, w 81. rocznicę deportacji na Sybir.
Komiks historyczny w ciągu ostatnich lat w Polsce stał się jednym z najpopularniejszych gatunków literackich, a publikowane kolejne wydawnictwa obejmują szeroki zakres chronologiczny — od tematów biblijnych po wydarzenia współczesne. Autorzy komiksów niechętnie jednak podejmują trudne zagadnienia okresu II wojny światowej w ujęciu zwykłych ludzi — świadków historii.
Kanwą prawdziwa historia
Głównym założeniem wydanego przez Muzeum Pamięci Sybiru komiksu „Sybir. Moja historia” jest ukazanie w postaci graficznej opowieści losów wielu osób deportowanych w głąb Związku Sowieckiego w latach 1940-1941 za pomocą przedstawienia losów jednej z nich.
„Sybir. Moja Historia” jest oparty na wspomnieniach jednej z Sybiraczek — pani Danuty Pietrzak, która w kwietniu 1940 roku jako piętnastoletnia dziewczyna wraz z matką i bratem została deportowana do Kazachstanu. Z komiksu dowiadujemy się o okolicznościach deportacji, trudach podróży i życia codziennego w Kazachstanie. Jest tu też coś więcej — uczucie, które zaczęło rodzić się między główną bohaterką a chłopakiem poznanym na… wagarach jeszcze w 1939 r.
Wielomiesięczna praca zespołu artystów i historyków
Nad pierwszym tomem komiksu pracował zespół artystów i historyków pod przewodnictwem Pawła Piechnika — autora szkiców, plansz i scenariusza, którego kanwą stała się opowieść o życiu pani Danuty Pietrzak. W pracy nad warstwą graficzną komiksu w zakresie m.in. kolorystyki plansz wspierali go: Lena Maćków, Kamil Mickiewicz i Katarzyna Klas.
Za layout i skład odpowiadała Izabela Tomasiewicz. Całość projektu graficznego konsultował Rafał Wojtunik. Zaś o warstwę historyczną dbali pracownicy Muzeum Pamięci Sybiru: dr Piotr Popławski, dr Marcin Zwolski i Paweł Kalisz.
Na pełną opowieść przygotowaną przez Muzeum Pamięci Sybiru złożą się 2 tomy po 48 stron, z których dowiemy się o życiu w przedwojennym Białymstoku i trudach życia na kazachskim stepie.
Komiks można nabyć w sklepie internetowym Muzeum Pamięci Sybiru.
81. rocznica kwietniowych deportacji
W nocy z 12 na 13 kwietnia 1940 roku miała miejsce druga masowa deportacja obywateli Rzeczypospolitej w głąb Związku Sowieckiego. Jej ofiarami stały przede wszystkim rodziny więźniów oraz jeńców wojennych — ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Deportowanych rozlokowano przede wszystkim w dalekich, bezkresnych stepach Kazachstanu. Kobiety wraz z dziećmi, nieprzygotowane do pracy ponad siły, musiały przystosować się do życia w prymitywnych warunkach kazachskich gospodarstw. Ola Watowa tak opisała doświadczenie swojego pobytu w Kazachstanie: „Ile godzin trwała ta męka? Ile razy wydawało mi się, że jeśli jeszcze raz padnę, nie będę w stanie się podnieść? Szczękając zębami, chwiejąc się na nogach (…) byłam już na dnie zwątpienia”.
„O dramacie deportowanych kobiet i dzieci nie możemy zapomnieć, tak jak też o Dniu Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, który przypada dzisiaj. Co roku zbieramy się przy Pomniku Katyńskim, aby oddać hołd ofiarom tej tragicznej zbrodni. W tym roku nie możemy wspólnie pokłonić się w miejscu pamięci. Możemy jednak oddać się refleksji indywidualnie, każdy osobno…” — mówił prof. Wojciech Śleszyński, dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru.
Muzeum na 5 miesięcy przed otwarciem
Muzeum Pamięci Sybiru to muzeum narracyjne przedstawiające historię polskiej obecności na Sybirze od XVI w, carskich zsyłek Polaków w głąb Rosji oraz represji i zbrodni sowieckich, w tym deportacji na Syberię i do Kazachstanu. Na kilka miesięcy przed otwarciem, prace nad wystawą stałą zmierzają ku końcowi.
Zbiory Muzeum Pamięci Sybiru stale się powiększają. W całym budynku pojawia się nowe wyposażenie. Testowane są systemy zarządzania obiektem i ruchem zwiedzających. Aranżowany jest również sklep muzealny, przestrzeń kasowa i szatnie.
Wszystko po to, by już za 5 miesięcy — 17 września 2021 — pierwsi zwiedzający mogli przekroczyć próg Muzeum Pamięci Sybiru i zobaczyć gotową wystawę stałą.
Muzeum Pamięci Sybiru