Więcej

    Wielcy niepełnosprawni mogą być inspiracją dla każdego

    „Kiedy czegoś gorąco pragniesz, to cały wszechświat sprzyja potajemnie twojemu pragnieniu” (Paulo Coelho, „Alchemik”). Ten cytat jest bardzo optymistyczny i budujący. Bo marzenia ma każdy z nas – duże i małe, niezależnie od statusu, płci, wieku czy sprawności fizycznej lub intelektualnej. To dzięki marzeniom podejmujemy w życiu wyzwania, odkrywamy talenty i realizujemy pasje, sprawiając, że życie staje się ciekawsze i warte przeżycia.

    Czytaj również...

    A osoby z niepełnosprawnością? Kiedy świat się wali i zostaje się z ograniczeniami, często nie do przezwyciężenia, czy jest miejsce na marzenia? 3 grudnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami.

    Marzenia osób z niepełnosprawnością niczym nie różnią się od marzeń osób zdrowych. Chcą być aktorami, malarzami, muzykami, sportowcami… Interesują ich podróże, sztuka, motoryzacja. Czasem pragną mieć po prostu dobrą pracę, przyjaciół i rodzinę. Jedni potrafią być niezwykle zdeterminowani i wytrwali w spełnianiu swoich marzeń, inni nawet nie uświadamiają sobie ich istnienia. Dopiero, gdy znajdą się we właściwym miejscu, wśród ludzi, którzy zapewnią im odpowiednie warunki do rozwoju i uwierzą w ich możliwości, rodzą się wspaniałe talenty, które mogą być inspiracją także dla nas, ludzi zdrowych.

    Nie zasługują, by ich marginalizowano

    Kiedy jesteśmy młodzi i zdrowi, nie zastanawiamy się z reguły, jak wielką wartością jest zdrowie i sprawność fizyczna. I że nie są to dary dane raz na zawsze oraz że nie każdy je ma. Są ludzie na wózkach inwalidzkich, bez sprawnych rąk i nóg, pozbawieni wzroku, mowy, intelektualnie mniej sprawni, a spełniający marzenia i osiągający sukcesy. Czasami są to sukcesy bardzo spektakularne, inne mniejsze, ale jakże ważne. Często przejście paru kroków, pokonanie schodów, podniesienie kubka z herbatą, zawiązanie sznurówki stanowią nie lada wyczyn. I ci ludzie potrafią nieraz zadziwić, że mimo tych ograniczeń mają uśmiech na twarzy i pogodne usposobienie.

    Oczywiście, jest też ogrom rozpaczy, żalu i rezygnacji wśród osób z niepełnosprawnością, osób zamykających się w swoim świecie, kiedy nie widzą nadziei na polepszenie życia. Ludzie w depresji, z której ciężko wyjść. Osobom z niepełnosprawnością i ich rodzinom nie jest łatwo. Przez lata państwo nie pomagało, byli oni na marginesie społecznym. Niejednokrotnie sąsiedzi nie wiedzieli, że za ścianą mieszka chory, niepełnosprawny. Z drugiej strony, niepełnosprawność była ukrywana i wstydliwa.

    Jeszcze pod koniec XX wieku badania socjologiczne wskazywały na stereotypy wobec niepełnosprawnych i chorych z upośledzeniami. Przypisywano im negatywne cechy. Traktowano jako osoby: słabe, narzekające, lękliwe, skryte, niepewne siebie, samotne i ubogie. A ich rodziny kwalifikowano jako nieradzące sobie. Jeszcze do dziś media chętnie pokazują ludzkie tragedie, piszą i mówią o osobach z niepełną sprawnością. Dominują historie dramatyczne, chwytające za serce i wyciskające łzy – o ludziach pokrzywdzonych przez los i cierpiących z powodu swego kalectwa i opuszczenia. Ale i dzięki nagłośnieniom tych pojedynczych historii zmienia się stosunek do tych ludzi. Zmienia się też (niestety niewystarczająco) polityka opiekuńcza państwa. Przyczyniają się do tego też coraz częstsze protesty samych osób z niepełnosprawnością i ich opiekunów, np. okupujących sejm jak w Polsce (2014) czy protest na Litwie pod sejmem (2017), wychodzących na ulicę z hasłami: „Pozwólcie pracować”, czy „Niepełnosprawni to nie tylko liczby”.

    Ministerstwo Opieki Społecznej i Pracy RL pracuje obecnie nad zmianami w ustawie o integracji społecznej osób z niepełnosprawnością i wsparciu dla rodzin. Problem niepełnosprawności przestaje być w społeczeństwie swoistym „tabu”, przestaje być wstydliwą częścią związaną ze schematem idealnego społeczeństwa. Powstają też inicjatywy społeczne skierowane do tej grupy osób. Zaczyna się postrzegać niepełnosprawnych jako ludzi, którzy mają wprawdzie pewne ograniczenia, ale i możliwości. Doskonale obrazują to przykłady znanych osób z niepełnosprawnością. W tym sensie niepełnosprawność nie jest już ograniczeniem, ale szansą na wydobycie nowych zasobów i prowadzi do wewnętrznego wzbogacenia oraz rozwoju indywidualnego i społecznego.

    Czytaj więcej: Nowe kwoty świadczeń socjalnych, większe wsparcie dla osób z niepełnosprawnością

    Otwierają się możliwości

    Nawet jeśli w niektórych przypadkach pojęcie „inaczej przystosowany” jest dyskryminujące, nie można zaprzeczyć, że ludzie rozwijają ideę różnorodności jako zasobu, który należy cenić pod każdym względem. Dlatego też coraz bardziej powszechne stają się inicjatywy pozwalające osobom z niepełnosprawnością żyć tak jak wszyscy inni. Dzięki nowemu postrzeganiu osób z niepełnosprawnością fizyczną, intelektualną i psychiczną, otwierają się możliwości, jakich jeszcze nie było kilka lat temu. Jeśli pochylimy się nad historiami osób z niepełnosprawnością, zobaczymy, że wśród nich nie brakuje przykładów osób, które dzięki swojej wyjątkowości osiągnęły sukces w różnych dziedzinach.

    Wśród sławnych niepełnosprawnych ze świata filmu przypomnieć warto Supermana w osobie Christopera Reeve’a, który wyniku upadku z konia skręcił kark i doznał paraliżu. Podłączony na stałe do łóżka i respiratora poświęcił swój przypadek badaniom w dziedzinie urazów kręgosłupa.

    Kolejnym przykładem jest aktor z zespołem Downa, Chris Burke, znany z serialu „Life Goes On” (Dzień za Dniem), gdzie zagrał Corky’ego. Serial z lat 90. nie tylko przyciągnął miliony widzów przed telewizory, ale poruszył także serca każdego kraju, w którym był emitowany. Również polski Piotr Swend, aktor niezawodowy, przełamuje stereotypy oraz udowadnia, że osoby z zespołem Downa posiadają ambicje, plany i mają szansę na realizowanie marzeń. Od 24 lat wciela się w rolę Maćka Lubicza w serialu „Klan” i jest ulubieńcem widzów.

    W świadomości wielu widzów chyba najbardziej znanym aktorem z niepełnosprawnością jest niezwykle utalentowany Peter Dinklage z „Gry o Tron”, gdzie gra cynicznego Tyriona. Od urodzenia cierpi na karłowatość. Aktor jest absolwentem Królewskiej Akademii Sztuk Dramatycznych w Londynie i na koncie ma kilkadziesiąt ról filmowych i serialowych. Innym wybitnym aktorem karłowatego wzrostu (107 cm) jest cierpiący na dysplazję kręgosłupa Warwick Davis, znany z „Podróży Guliwera” czy serii o Harrym Potterze. Aktor jest też szczęśliwym mężem i ojcem trójki dzieci.

    Osoby z niepełnosprawnością zabłysły też w polityce. Franklin D. Roosevelt, prezydent Stanów Zjednoczonych, cierpiał od dziecka na chorobę Heinego-Medina i całe życie był zmuszony do poruszania się na wózku inwalidzkim.

    Czytaj więcej: Tradycyjne święto sportu osób niepełnosprawnych „Sport i my”

    WIĘCEJ NIŻEJ | Reklama na podst. ust. użytkownika.; Dzięki reklamie czytasz nas za darmo

    Herosi bez nóg i rąk

    Są niepełnosprawni wśród malarzy, jak pochodząca z Meksyku malarka Frida Kahlo. Jej niepełnosprawność rozpoczęła się po wypadku autobusowym, w wyniku którego artystka doznała zmiażdżenia miednicy, uszkodzenia kręgosłupa, złamania nogi, obojczyka i dwóch żeber. Ta historia i późniejsza choroba nie przeszkodziła jej w pozostaniu artystką znaną na całym świecie szczególnie dzięki swoim autoportretom. Jej życie stało się fabułą filmu, a w rolę Fridy wcieliła się Salma Hayek.

    Inny sławny malarz, Francisco Goya, także był dotknięty niepełnosprawnością. Głuchota, ślepota oraz trudności w poruszaniu prawą ręką nie przeszkodziły mu w malowaniu dzieł, które mają międzynarodową renomę.

    Ostatnio często pokazywani są herosi: bez nóg i rąk, sparaliżowani, którzy bohatersko i z determinacją walczą z trudnościami życia o swoje marzenia. Takim jest Bartek Ostałowski mający certyfikat kierowcy rajdowego, kierujący stopami, gdyż nie posiada obu rąk.

    Wielu odnosi sukcesy w sporcie. Co cztery lata odbywają się igrzyska paraolimpijskie, a w nich można zachwycać się osiągnięciami sportowców z niepełnosprawnością. Słynną tenisistką tej grupy jest Natalia Partyka. Z brakiem jednej ręki zapisała się jako pięciokrotna mistrzyni paraolimpijska.

    Pozostając w tych klimatach, wspomnieć warto amerykańską pływaczkę Erin Popovich. Urodziła się z genetyczną chorobą, której efektem jest m.in. karłowatość. W dzieciństwie trenowała piłkę nożną i baseball. Profesjonalną karierę sportową związała jednak z pływaniem, co przyniosło jej aż 14 złotych medali zdobytych podczas mistrzostw paraolimpijskich w Sydney, Atenach i Pekinie.

    WIĘCEJ NIŻEJ | Reklama na podst. ust. użytkownika.; Dzięki reklamie czytasz nas za darmo

    Bodaj najsłynniejszym sportowcem z niepełnosprawnością jest południowoafrykański sprinter, Oscar Pistorius. Urodził się bez kości strzałkowych w obu nogach. Korzysta z dwóch protez, które pozwoliły mu nie tylko na swobodne poruszanie się, ale również zdobywanie wielu tytułów mistrzowskich. Dzięki swoim dokonaniom wsławił się jako najszybszy człowiek bez nóg. Niestety, skandal z użyciem broni wobec partnerki przekreślił jego karierę sportową.

    Christopher Reeve (1952–2004) – amerykański aktor, producent filmowy, reżyser, scenarzysta i pisarz. Słynny odtwórca postaci Supermana. 27 maja 1995 r. na planie filmowym spłoszony koń zrzucił go z siodła. W wyniku upadku aktor skręcił kark i doznał paraliżu. Mimo niepełnosprawności pozostał aktywny do końca życia,
    razem z żoną założył fundację, która wspierała badania nad leczeniem skutków paraliżu

    Przełamując stereotypy

    Przychodzi tu też na myśl polski heros Jasiek Mela. Jego historia poruszyła całą Polskę. Jest on przykładem tego, jak ogromną tragedię można przełożyć na sukces, stworzyć sobie drugie nowe życie. Miał niespełna 14 lat, gdy w ulewny lipcowy dzień wszedł do niezabezpieczonej stacji transformatorowej na placu zabaw w Malborku. Poraził go prąd. 15 tys. woltów przepłynęło przez jego ciało. Przeżył cudem, ale lekarze musieli amputować mu prawe przedramię i lewe podudzie. Potem było długie leczenie, żmudna rehabilitacja, całkowite załamanie, niechęć do życia. I zdarzył się w jego życiu cud – zainteresował się nim Marek Kamiński, słynny podróżnik ekstremalny, filozof i przedsiębiorca. Relacja, która wytworzyła się między nimi, odmieniła życie chłopaka. Podróżnik zakupił dla niego drogą protezę a dwa lata po wypadku poprowadził Melę naoba bieguny Ziemi. Mela poza tym do dzisiaj ma za sobą również wyprawy na: Kilimandżaro, Elbrus (najwyższy szczyt Kaukazu) oraz na El Capitan. Brał też udział New York City Maraton i polskiej edycji „Tańca z gwiazdami”. Jasiek Mela, a właściwie dziś już Jan Mela (mąż i ojciec trójki dzieci) działa również społecznie; jest założycielem Fundacji „Poza Horyzonty”, która działa na rzecz osób, które uległy ciężkim wypadkom, zbiera fundusze na drogie protezy. Jest również coachem motywacyjnym, chętnie bierze udział w wielu spotkaniach i panelach dyskusyjnych, na których dzieli się z innymi swoją historią i motywuje do działania. Powstał o nim film fabularny zatytułowany „Mój biegun”, który mogliśmy oglądać na XV Festiwalu Filmu Polskiego w Wilnie. Jan Mela był gościem w Instytucie Polskim.

    Wśród milionów niepełnosprawnych na całym świecie jest wiele cudownych osób przełamujących stereotypy, które nie są ogólnie znane, a robią wielkie rzeczy. Motywują, inspirują, pomagają. Sami, mając ułomności ciała, udowadniają, że można normalnie żyć, spełniać się, a nawet osiągać sukcesy. Bo życie jest warte dobrego przeżycia.


    Fot. Facebook, wikipedia


    Artykuł opublikowany w wydaniu magazynowym „Kuriera Wileńskiego” Nr 48(140) 03-09/12/2022

    Reklama na podst. ust. użytkownika.; Dzięki reklamie czytasz nas za darmo

    Afisze

    Więcej od autora

    O Irlandii, zielonej wyspie, i jej sławnym patronie św. Patryku

    Z trójlistną koniczynką związany jest też patron zielonej krainy – św. Patryk. Według legendy bp Patryk wytłumaczył na jej przykładzie istotę Trójcy Świętej – roślina z jedną łodygą i trzema listkami. W kolorze zielonym jest też ubranko irlandzkiego skrzata...

    Film to moja intelektualna przygoda

    Położona w samym sercu Polski Łódź jest trzecim co do wielkości pod względem liczby mieszkańców miastem w kraju i jego filmową stolicą. To tu powstała w 1945 r. pierwsza forma szkolenia filmowego w Polsce – Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej...

    Jak ty-jemy, czyli o przyczynach otyłości, błędach żywieniowych i „efekcie jo-jo”

    Jednak nie tylko te czynniki sprawiają, że dana osoba ma nadwagę i cierpi na otyłość. Są również uwarunkowania biologiczne, a wśród nich: czynniki o podłożu genetycznym, zaburzenia kliniczne oraz środki farmakologiczne powodujące nieprawidłowości w metabolizmie, o czym w swoich...

    Jak znaleźć i utrzymać miłość – rzecz dla męża i żony, i dla narzeczonych też

    Brenda Mazur: Pani Julitto, w swojej pracy pomaga Pani osobom szukającym miłości odnaleźć przyczynę, która powoduje, że nie mogą oni zrealizować marzenia o udanym związku, ba nawet nie umieją dostrzec miłości, czy nie umieją oddać się jej. Julitta Dębska: Przyczyną...