Wszystkie egzaminy maturalne będą państwowe

To ważna decyzja, ponieważ wybory będą miały wpływ na egzaminy maturalne, które za kilka lat będą organizowane zgodnie z nowym trybem. 

Jakie przedmioty mogą wybrać uczniowie?

Dziesiątacy wybierają przedmioty: obowiązkowe, opcjonalne i dodatkowe. Jest co najmniej osiem przedmiotów do wyboru. Minimalna liczba obowiązkowych lekcji to 25 godzin tygodniowo, maksymalna to 35 godzin tygodniowo.

Przedmioty obowiązkowe dla wszystkich: język litewski i literatura (język ojczysty i literatura w szkołach mniejszości narodowych), matematyka, wychowanie fizyczne. Ważne jest, aby pamiętać, że do nauki języka litewskiego i literatury oraz matematyki należy również wybrać kurs nauki — rozszerzony lub podstawowy. Obowiązkowe są zajęcia społeczno-obywatelskie dla uczniów.

Należy wybrać co najmniej jeden lub więcej z opcjonalnych przedmiotów: języki obce (angielski, niemiecki, francuski, rosyjski); edukacja społeczna (geografia, historia, ekonomia i przedsiębiorczość, filozofia); edukacja przyrodnicza i technologiczna (biologia, chemia, fizyka, informatyka, technologie inżynieryjne); edukacja moralna (religia, etyka); edukacja artystyczna (sztuka, muzyka, teatr, taniec, sztuka mediów, technologie stosowane).

Można wybrać dodatkowo: z modułów do zgłębiania przedmiotów obowiązkowych i obowiązkowo wybieranych; z modułów programu szkolenia zawodowego przeznaczonych do nabycia wybranej kwalifikacji lub jej części; z modułów dowolnie wybieranych przedmiotów (bezpieczeństwo narodowe i obrona kraju, systemy informacji geograficznej, astronomia, historia sztuki, psychologia, prawo, kultura etniczna).

W klasie IV możliwa będzie zmiana wybranych przedmiotów, ale uczeń będzie musiał przejść testy pośrednie z nowo wybranych przedmiotów.

Czytaj więcej: Coraz więcej absolwentów rejonu wileńskiego wybiera egzaminy państwowe

Sprawdziany osiągnięć

Jakie są wymagania dotyczące uzyskania wykształcenia podstawowego w tym roku? Nie zmieniają się. Podobnie jak obecnie, kształcenie podstawowe w 2023 r. nabywa się po ukończeniu programu nauczania podstawowego i uczestnictwie w testach osiągnięć za szkołę podstawową (lit. pagrindinio ugdymo pasiekimų patikrinimai — PUPP). 

Nie ustalono, przy jakim minimalnym wyniku uczeń musi zdać PUPP. Jeśli ocena PUPP nie osiągnie 4 punktów, w klasie III zostanie opracowany indywidualny plan poprawy osiągnięć w nauce dla takich uczniów i zapewniona zostanie pomoc w nauce.

Od 2024-2025 roku będzie obowiązywał wymóg złożenia PUPP na co najmniej 4 punkty. Ta zmiana dotyczy obecnych ósmoklasistów.

Egzaminy maturalne

Co nowego w sesji maturalnej 2024-2025? Wszystkie egzaminy maturalne będą państwowe — nie będzie już egzaminów szkolnych. Aby uczniowie mogli bardziej konsekwentnie zaprezentować zdobytą wiedzę i umiejętności oraz doświadczać mniejszego stresu podczas egzaminu, treść dwóch lat nauki jest podzielona na mniejsze części.

Państwowy egzamin maturalny podzielony jest na części:

2 sprawdziany okresowe (tarpinis patikrinimas — lit.) i państwowy egzamin maturalny podczas sesji głównej — z języka i literatury litewskiej oraz matematyki;

1 sprawdzian okresowy i państwowy egzamin maturalny podczas sesji głównej z przedmiotów: język ojczysty i literatura mniejszości narodowych, języki obce, informatyka, biologia, chemia, fizyka, technologie inżynieryjne, historia, geografia, filozofia, ekonomia i przedsiębiorczość.

Uczniom zostaną zaoferowane do wyboru 3 nowe egzaminy maturalne: filozofia, ekonomia i przedsiębiorczość oraz technologie inżynieryjne.

Ponieważ w klasach III-IV gimnazjum język litewski i literatura oraz matematyka będą nauczane zgodnie z programem nauczania podstawowego lub rozszerzonego, odpowiednio zostaną zorganizowane dwa odrębne egzaminy maturalne z tych przedmiotów, zgodnie z kursem podstawowym lub rozszerzonym. Egzamin będzie zdawany z tego kursu, według którego się uczono.

Jaki egzamin zostanie uznany za zaliczony? Egzamin maturalny zostanie zdany po uzyskaniu 35 na 100 możliwych punktów. 40 proc. oceny można będzie zdobyć już przed główną sesją maturalną: podczas sprawdzianów okresowych w klasach III i IV gimnazjum możliwe będzie uzyskanie do 40 punktów, a podczas sesji głównej — do 60 punktów.

W świadectwie dojrzałości zapisane będą zarówno wyniki sprawdzianu okresowego, jak i ogólny wynik państwowego egzaminu maturalnego, składający się ze sprawdzianu okresowego i egzaminu zdawanego podczas sesji głównej.

Sprawdziany okresowe

Kiedy i w jakiej klasie konieczne będzie przeprowadzenie sprawdzianów okresowych? Odbędą się one w przyszłym roku szkolnym, w klasie III gimnazjum. Sprawdziany okresowe będą częścią egzaminu maturalnego.

Do czego są potrzebne? Czy nie zwiększy to i tak już wysokiego napięcia przed egzaminami? Sprawdziany pozwolą uczniom zgromadzić część oceny końcowej, zrównoważyć obciążenie nauką, zmniejszyć napięcie podczas sesji egzaminacyjnej. Będą one organizowane w szkołach, w znanym dla uczniów środowisku, zamiast pierwszej lub drugiej lekcji, tak, aby pod koniec sprawdzianu można było kontynuować zwykłe lekcje. Prawie wszystkie sprawdziany okresowe będą odbywać się elektronicznie.

Z jakich przedmiotów będzie konieczne przeprowadzenie sprawdzianów okresowych? Z przedmiotów obowiązkowych i opcjonalnych: języka i literatury litewskiej, języka ojczystego i literatury mniejszości narodowych, matematyki, języków obcych, edukacji społecznej, nauk przyrodniczych i technologicznych.

Czy wszyscy uczniowie będą musieli uczestniczyć w sprawdzianach? Jakie są konsekwencje, jeśli uczeń nie weźmie udziału?

Wszyscy uczniowie będą musieli wziąć udział w sprawdzianach okresowych. Dopiero po udziale w sprawdzianie okresowym (jeśli zorganizowano 1 sprawdzian) lub w sprawdzianach okresowych (jeśli zorganizowane są 2 sprawdziany), będzie można zdawać resztę egzaminu podczas sesji głównej.

W przypadku nieuczestniczenia w sprawdzianie okresowym z uzasadnionej przyczyny w III klasie gimnazjum, możliwe będzie przeprowadzenie sprawdzianu okresowego w IV klasie gimnazjum z uczniami III klasy gimnazjum z tego roku. Jeśli z uzasadnionego powodu uczeń nie weźmie udziału w drugim sprawdzianie okresowym z języka i literatury litewskiej i/lub matematyki w klasie IV gimnazjum, możliwe będzie przystąpienie do niego w tym samym roku szkolnym przed rozpoczęciem głównej sesji egzaminacyjnej.

Jeśli uczeń przystąpił do sprawdzianu okresowego i zdobył wystarczającą liczbę punktów, być może nie musi już składać egzaminu maturalnego?

W takim przypadku na świadectwie dojrzałości zostanie odnotowany tylko wynik sprawdzianu okresowego. To nie wystarczy, aby ukończyć program nauczania w szkole średniej. Tak jak dotychczas, w celu uzyskania świadectwa dojrzałości konieczne będzie zdanie co najmniej 2 egzaminów maturalnych: z języka i literatury litewskiej oraz innego wybranego przedmiotu.

Ile egzaminów trzeba będzie zdać, aby dostać się na studia wyższe w 2025 r.?

Konieczne będzie zdanie co najmniej 3 egzaminów maturalnych: języka i literatury litewskiej, matematyki i dowolnie wybranego. Aby dostać się na studia na kierunku artystycznym, wystarczą co najmniej 2 egzaminy państwowe, egzamin z matematyki jest nieobowiązkowy.

Przy ubieganiu się o przyjęcie na studia wyższe ważne będą wyniki państwowych egzaminów maturalnych, zarówno z kursu nauczania rozszerzonego, jak i podstawowego z języka litewskiego oraz matematyki.

Wynik państwowego egzaminu maturalnego z kursu podstawowego będzie równoważny 60 proc. wyniku państwowego egzaminu maturalnego z kursu rozszerzonego. Na przykład, po otrzymaniu 80 punktów na państwowym egzaminie maturalnym kursu podstawowego, wynik będzie odpowiadał 48 punktom na państwowym egzaminie maturalnym kursu rozszerzonego.

Czytaj więcej: Ujednolicony egzamin z litewskiego bije z całą siłą