„W kraju powstało 3 310 schronów. Piąta część samorządów osiągnęła cel rządu w kwestii przygotowania podstawowych schronów, w których ludzie mogliby bezpiecznie ukryć się w razie potrzeby” — wynika z informacji opublikowanej przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.
System schronów tworzony od zera
„Tworzyć system schronów, który w przypadku ewentualnego zagrożenia zapewni bezpieczeństwo naszych obywateli, zaczęliśmy praktycznie od zera. Zadecydowała o tym przede wszystkim agresja Rosji na Ukrainę. Aktualnie dwanaście samorządów osiągnęło cel rządu i zapewniło bezpieczne ukrycia dla połowy swoich mieszkańców. Uruchomiliśmy proces, który potrwa, aż nie zostanie osiągnięty nasz cel: zapewnienie bezpiecznego ukrycia” — powiedziała w poniedziałek minister spraw wewnętrznych Agnė Bilotaitė.
Bilotaitė podkreśliła, że obecnie ponad 912 tys. osób, czyli 31 proc. ludności kraju, może skorzystać z tymczasowej ochrony. Celem rządu jest, aby ten odsetek wynosił 50 proc., w tym 60 proc. w miastach i 40 proc. w rejonach. Zgodnie z ustawą o obronie cywilnej, samorządy są również odpowiedzialne za wybór, oznakowanie i organizację gotowości w schroniskach. Sytuację w kraju we współpracy z samorządami koordynuje Departament Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa (PAGD).
Czytaj więcej: Powstaną nowe schrony, bunkry, szańce…
Litwa liderem w budowie schronów
„Obecnie Litwa wśród państw bałtyckich jest liderem w rozwoju sieci pomieszczeń, gdzie ludność może się schować w momencie zagrożenia. W Estonii takie miejsca są zapewnione dla 10 proc. ludności, z kolei na Łotwie ten proces nie jest uregulowany” — poinformował Edgaras Geda, szef PAGD.
W poniedziałek minister spraw wewnętrznych Agnė Bilotaitė zaprezentowała mapę, na której samorządy są zaznaczone w trzech kolorach. Kolory zielony, żółty i czerwony odzwierciedlają sytuacje w poszczególnych samorządach. Najlepsza sytuacja ze schronami jest w samorządach zielonych, najgorsza w czerwonych.
Według danych Departamentu Ochrony Przeciwpożarowej najlepsza sytuacja, jeżeli chodzi o liczbę schronów jest obecnie w rejonie kowieńskim, gdzie w schronach mogłoby się ukryć 50 proc. mieszkańców, najgorsza — w rejonie wileńskim (6 proc.).
Przed dwoma laty zgodnie z ustawą o obronie cywilnej wydano rozporządzenie, zgodnie z którym wszystkie nowo budowane gmachy użytku publicznego przeznaczone dla więcej niż stu osób powinny posiadać schrony. Ta sama zasada obowiązuje dla nowych bloków mieszkalnych o wysokości powyżej pięciu pięter.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
System obrony cywilnej był zaniedbany
Zdaniem minister Bilotaitė system obrony cywilnej przez ostatnie lata był zaniedbany.
„Liczba specjalistów do spraw obrony cywilnej za okres niepodległości Litwy spadła z 1 tys. do 100. Potrzebne jest nie tylko tworzenie nowych schronów, ale też kształcenie wykwalifikowanych specjalistów. Powinny być na nowo opracowane zasady trybu postępowania w przypadku zagrożenia oraz koordynowania współpracy z samorządami. Odpowiedni specjaliści powinni skupić się wyłącznie na zapewnieniu bezpieczeństwa w wypadku zagrożenia. Należy też zaktualizować system informacyjny oraz ustalić, jak sprawnie i skutecznie informować mieszkańców w przypadku zagrożenia oraz koordynować ich działania. Jest to niezwykle aktualne i potrzebne, szczególnie teraz, gdy trwa wojna w Ukrainie” — zaznaczyła szefowa MSW.
Eksperci ds. obrony cywilnej
W samorządach zatrudnionych jest 50 specjalistów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo cywilne. Są oni odpowiedzialni za rozwój sieci schronów, przygotowywanie i aktualizację planów awaryjnych i planów ewakuacji, edukowanie mieszkańców w zakresie gotowości na wypadek sytuacji kryzysowych oraz organizowanie ćwiczeń obrony cywilnej.
Wskazówki, jak należy zachować się po usłyszeniu sygnałów alarmowych, można znaleźć na stronie internetowej Departamentu Ochrony Przeciwpożarowej. Zaleca się m.in. możliwie jak najszybciej odnaleźć najbliższy schron, podziemne przejście dla pieszych, tunel czy piwnicę oznaczone specjalnym znakiem i ukrycie się tam. Jeżeli oznakowanych pomieszczeń nie ma w pobliżu, to ukryć się można w podziemnych parkingach, garażach, piwnicach.
Czytaj więcej: To nie hit techno, to lekcja obrony cywilnej. Litwa zwiększa odporność obywateli na zagrożenia