Większe pieniądze na dziecko
Na każde dziecko na Litwie przysługuje comiesięczne świadczenie (lit. išmoka vaikui, vaiko pinigai). Jest ono wypłacane zazwyczaj na dzieci do 18. roku życia. Świadczenie może być wypłacane dłużej, tj. do ukończenia 23. roku życia, jeżeli dziecko uczy się zgodnie z programem ogólnokształcącym, w tym w placówkach szkolenia zawodowego kształcących według programu ogólnokształcącego.
Od 2024 r. świadczenie na dziecko wynosi 96,25 euro. Dzieci z rodzin wielodzietnych lub niezamożnych, a także dzieci z niepełnosprawnością otrzymują dodatkowy zasiłek w wysokości 56,65 euro miesięcznie. Tak więc na dziecko z rodziny wielodzietnej przysługuje co miesiąc 152,9 euro.
Jeśli rodzina wychowuje troje dzieci, dwoje małoletnich i jedno pełnoletnie dziecko, które studiuje w szkole, w szkole zawodowej lub na uczelni wyższej, dorosłe dziecko nie ma już prawa do świadczeń, ale jest włączone w skład rodziny, więc rodzina jest uważana za wielodzietną, a na pozostałą dwójkę małoletnich dzieci świadczenie na dziecko jest przyznawane jak dzieciom rodziny wielodzietnej.
Czytaj więcej: Pieniądze na dziecko tylko tym, którzy wypełnią odpowiednie dokumenty
Bezpłatne posiłki i wsparcie na zakup przyborów szkolnych
Uczniowie mają prawo do bezpłatnego obiadu i wsparcia w wysokości 110 euro na zakup przyborów szkolnych, jeśli średni miesięczny dochód na osobę jest niższy niż 264 euro. W wyjątkowych przypadkach, gdy rodzina wychowuje troje lub więcej dzieci lub co najmniej jeden członek rodziny jest osobą z niepełnosprawnością, po sprawdzeniu warunków życia rodziny można uzyskać bezpłatne posiłki i wsparcie na zakup przyborów szkolnych, gdy średni miesięczny dochód na osobę wynosi mniej niż 352 euro.
Uczniowie z rodzin, w których średni miesięczny dochód na osobę wynosi mniej niż 264 euro (w wyjątkowych przypadkach — 352 euro), gdy rodzina wychowuje troje lub więcej dzieci lub co najmniej jeden członek rodziny jest osobą z niepełnosprawnością, mogą otrzymać bezpłatne posiłki podczas wakacji letnich na obozach letniego wypoczynku organizowanych przez szkoły.
Przy obliczaniu średniego miesięcznego dochodu na osobę, do dochodu nie wlicza się świadczenia na dziecko (zarówno podstawowego, jak i dodatkowego) oraz, w zależności od składu rodziny i liczby dzieci, 25-40 proc. dochodu z pracy, jak również zasiłku z ubezpieczenia społecznego dla bezrobotnych.
Karta Rodziny
Rodziny wielodzietne lub wychowujące dziecko z niepełnosprawnością mogą korzystać z Karty Rodziny, która zapewnia specjalne jednorazowe lub wielokrotne świadczenia, usługi, przywileje lub zniżki na towary, usługi, wydarzenia udostępniane przez partnerów.
Wniosek o wydanie Karty Rodziny można złożyć w Systemie Informacji Pomocy Rodzinie (SPIS), potwierdzając sporządzony wniosek wstępny lub wypełniając wniosek samodzielnie. Wniosek można również wysłać pocztą lub po przybyciu do Departamentu Nadzoru Usług Społecznych. Więcej informacji: http://seimos-kortele.lt.
Czytaj więcej: Karta Rodziny – z myślą o rodzinach wielodzietnych?
Dodatkowe dni odpoczynku
Dwa dodatkowe dni odpoczynku w miesiącu przysługują każdemu z rodziców wychowujących troje lub więcej dzieci poniżej 12. roku życia. Za te dni wypłacana jest jego średnia płaca zarobkowa.
Ten dodatkowy okres wolny od pracy można wykorzystać również w inny sposób. Przykładowo, jeśli pracownikowi przysługują 2 dodatkowe dni wolnego w miesiącu, może wnioskować o skrócenie czasu pracy o 4 godziny tygodniowo. Na przykład, w każdy piątek lub inny dzień tygodnia mama lub tata mogą pracować o 4 godziny krócej lub cztery dni w tygodniu o 1 godzinę mniej.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Kwestia mieszkaniowa
W przypadku, gdy rodziny wychowujące troje lub więcej dzieci i/lub rodziny opiekuńcze wychowujące troje lub więcej dzieci, otrzymały kredyt mieszkaniowy częściowo refundowany przez państwo, otrzymują dotację państwową w wysokości 30 proc. na spłatę części kredytu mieszkaniowego — na pokrycie salda kredytu lub początkowego wkładu kredytu.
W przypadku rodzin wychowujących co najmniej pięcioro własnych dzieci i (lub) dzieci, które zostały umieszczone pod stałą opieką, a także w przypadku rodzin, w których urodziło się jednocześnie troje lub więcej dzieci, mieszkanie socjalne można wynająć poza kolejnością zgodnie z procedurą ustaloną przez radę samorządu.
Rodziny wielodzietne mogą również otrzymać rekompensatę za czynsz lub dzierżawę części czynszu za mieszkanie, pod warunkiem, że spełniają inne wymagania. Umowa najmu lokalu mieszkalnego lub dzierżawa lokalu mieszkalnego musi być zarejestrowana w Rejestrze Nieruchomości.
Emerytura państwowa drugiego stopnia
Przysługuje ona dla matek lub ojców, którzy wychowali pięcioro lub więcej dzieci (w przypadku śmierci — do 8 lat).
Emerytura państwowa w wysokości 144,7 euro (2024 r.) może zostać przyznana matce lub ojcu, którzy osiągnęli wiek emerytalny lub są niepełnosprawni, którzy utracili co najmniej 60 proc. uczestnictwa (do 31 grudnia 2023 r. — zdolność do pracy), jeżeli spełniają warunki określone w ustawie (dzieci nie doświadczyły zagrożeń społecznych, nie zostały umieszczone w tymczasowej lub stałej opiece, nie zostały skazane itp.). Wielodzietnemu ojcu emerytura państwowa drugiego stopnia przysługuje wyłącznie w przypadku braku matki wielodzietnej lub gdy matka wielodzietna nie spełnia warunków przyznania emerytury państwowej drugiego stopnia określonych w ustawie. Emerytura państwowa jest przyznawana przez komisję, może być wypłacana jako dodatek do zwykłej emerytury.
O przyznanie emerytury państwowej matki lub ojcowie wielodzietni powinni wnioskować w samorządzie według miejsca zamieszkania.
Emerytura dla matek bez stażu pracy
Emerytura w wysokości 295,5 euro może zostać przyznana matkom, które wychowały pięcioro lub więcej dzieci, osiągnęły wiek emerytalny, ale nie otrzymują podstawowej emerytury, ponieważ nie zgromadziły minimalnego stażu pracy.
Rekompensata dla matek 5 lub więcej dzieci
295,5 euro przyznawane jest matkom, które przed 1 stycznia 1995 urodziły i wychowały 5 lub więcej dzieci. Świadczenie jest przyznawane na okres 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego lub w przypadku utraty 60 proc. lub więcej uczestnictwa (do 31 grudnia 2023 r. — zdolność do pracy) i wypłacane do czasu nabycia przez matki wielodzietne prawa do jakiejkolwiek emerytury: renty z ubezpieczenia społecznego, emerytury państwowej itp., z wyjątkiem renty wdowiej z ubezpieczenia społecznego lub zasiłku dla osoby samotnej. Jeśli matka wielodzietna uzyska prawo do niższej emerytury, może zdecydować się na dalsze otrzymywanie rekompensaty zamiast emerytury.
O przyznanie świadczeń z tytułu emerytury lub rekompensaty matki wielodzietne powinny zwracać się do SoDry. Rodziny wielodzietne mogą również korzystać ze wszystkich innych gwarancji socjalnych, które dotyczą rodzin z dziećmi lub pracowników z dziećmi, niezależnie od ich liczby.
Czytaj więcej: Wielodzietna matka z gminy Rukojnie nagrodzona za zasługi dla Litwy