Transport można zamówić dzwoniąc na nr tel. 1808. Pacjenci zostaną dowiezieni z domu do placówki zdrowotnej i z powrotem.
„Nowa usługa ma zapewnić jak największy dostęp do usług medycznych, gdy chodzi o pacjentów należących do grupy osób najbardziej narażonych. Są to przede wszystkim osoby, które ze względu na wiek, stan zdrowia czy sytuację materialną nie zawsze w razie potrzeby mogą samodzielnie dojechać do lekarza. Dążymy do tego, żeby poszczególne czynniki nie były przeszkodą w uzyskaniu niezbędnych świadczeń opieki zdrowotnej” — zapowiedział minister ochrony zdrowia Arūnas Dulkys.
Czytaj więcej: Samochód dla hospicjum: „Czujemy wdzięczność, że dostrzeżono nasze potrzeby”
Stan pacjenta
Decyzję o tym, że stan pacjenta nie pozwala na samodzielny dojazd do placówki medycznej, podejmować będzie lekarz lub inny pracownik wykonujący zawód medyczny. Pacjenci w razie potrzeby zostaną przetransportowani karetką pogotowia ratunkowego pod nadzorem personelu medycznego, w przypadku, gdy problemy zdrowotne pacjenta nie będą tego wymagały, medycy nie będą go pilotować.
Projekt realizowano etapowo
Nowy model transportowania pacjentów na okres próbny został wdrożony w sierpniu 2023. Do 1 lipca br. usługa była dostępna w 20 samorządach kraju. Projekt okazał się skuteczny, dlatego uznano, że usługa będzie świadczona terenie wszystkich 60 samorządów. Minister Dulkys podkreśla, że korzystając z usługi przewozu, pacjent samodzielnie może wybierać lekarza oraz decydować, do jakiej placówki medycznej chce trafić.
„Okres próbny wykazał, że przewóz pacjentów jest potrzebny. Podczas okresu próbnego usługa była świadczona 16,5 tys. razy. Nowy model przewozu likwiduje kolejną przeszkodę, zapewnia większą mobilność pacjentów oraz zapewnia możliwość skorzystania z usług medycznych w ustalonym czasie. Dostępność usługi jest bardzo istotna, gdy chodzi o przeprowadzenie badań profilaktycznych. Szacuje się, że po wdrożeniu nowego modelu transportowania chorych, mieszkańcy oddalonych miejscowości będą mieli znacznie łatwiejszy dostęp do leczenia. Wspólne działania państwa i samorządów na rzecz pacjentów są godne pochwały” — podkreślił minister.
Firmy wygrały przetargi
„Większość usług transportowych będą świadczyć nie brygady Służby Pogotowia Ratunkowego, ale firmy, które wygrały przetargi publiczne. Medycy będą pilotować oraz monitorować pacjenta, gdy będzie tego wymagał jego stan zdrowia” — informuje Nerijus Mikelionis, kierownik służby. Podkreśla, że nowa usługa nie jest formą natychmiastowej pomocy, należy zaplanować ją z wyprzedzeniem. Przewóz pacjentów zaplanuje operator, który zadecyduje, czy jednym transportem można będzie przewieźć np. kilku pacjentów oraz osobę towarzyszącą.
Pierwszeństwo dla osób chorych
Pierwszeństwo do skorzystania z darmowej usługi przewozu mają osoby cierpiące na choroby przewlekłe. Pierwsi z nowej usługi skorzystali pacjenci na hemodializie oraz osoby, którym ma być wykona transplantacja. Usługa przewozu do placówek medycznych będzie także świadczona osobom w wieku 75 lat i więcej, osobom z niepełnosprawnościami oraz korzystającym ze świadczeń socjalnych.
W ramach projektu próbnego z usługi skorzystało 12,3 tys. pacjentów cierpiących na przewlekłe choroby nerek, którzy niezbędnie stosują dializy. Około 700 osób dowieziono na rehabilitację. 1 700 — na zaplanowane zabiegi.
Usługi transportowe przewozu pacjentów z domu do placówek medycznych i z powrotem do domu zostaną pokryte z budżetu państwa oraz z Funduszu Obowiązkowego Ubezpieczenia Zdrowotnego (PSDF). Koszty hemodializ będą rekompensowane przez samorządy.
Kto może skorzystać?
Z usługi mogą skorzystać osoby, których wskaźnik uczestnictwa wynosi 55 proc. lub mniej oraz którym z racji niskich dochodów przysługuje dofinansowanie do leków, osoby z niepełnosprawnością, którym z racji niskich dochodów przysługuje dofinansowanie do leków, osoby w wieku 75 lat i powyżej tego wieku, którym z racji niskich dochodów przysługuje dofinansowanie do leków. Usługa przewozu przysługuje także osobom, który ze względu na stan zdrowia nie mogą dojechać transportem własnym albo publicznym do placówki zdrowotnej.
Jak zamówić usługę?
Należy zadzwonić na infolinię 1808. Operator sprawdzi, czy osoba dzwoniąca ma prawo do skorzystania z darmowego przewozu. Zaleca zgłaszać się nie wcześniej niż miesiąc przed oraz nie później niż dwa dni robocze do zaplanowanego terminu wizyty u lekarza. Dzwonić mogą także znajomi czy krewni pacjenta, pracownicy socjalni, specjaliści systemu opieki zdrowotnej.
W transporcie może być osoba towarzysząca albo wyszkolony pies przewodnik.
Nie wszyscy odpowiadali wymogom
Pierwszego dnia uruchomienia usługi na terenie całej Litwy zarejestrowano blisko 300 zgłoszeń telefonicznych. 1 lipca pracowało dwóch operatorów, następnego dnia już dziesięciu. „90 proc. osób dzwoniących chciało na razie tylko zasięgnąć informacji, pozostałe próbowały zamówić usługę. 30 proc. nie odpowiadało wymaganym kryteriom, nie mogło więc skorzystać z oferty. W pierwszym tygodniu z usługi skorzysta czterokrotnie więcej pacjentów niż przewidywaliśmy” — poinformował Tomas Vasiliauskas, doradca dyrektora Służby Pogotowia Ratunkowego.
Szacuje się, że w tym roku zostanie udzielonych około 40 tys. usług przewozu pacjentów, w przyszłym — 70 tys. Na ten cel państwo przeznaczyło 4 mln euro w br. oraz około 9 mln euro na 2025 r.
Czytaj więcej: Nowa forma pomocy dla pacjentów