Minister gospodarki i innowacji Aušrinė Armonaitė poinformowała, że jesienią do Sejmu trafi projekt ustawy, który zezwoli na wtórne użycie mienia państwowego. Jest to kolejny krok ku gospodarki o obiegu zamkniętym. Projekt ma zostać przygotowany przez resorty gospodarki i finansów. „Część niepotrzebnego majątku państwowego jest sprzedawana na aukcjach, część jest przekazywana innym instytucjom, część jest po prostu palona i likwidowana. Naszym zdaniem to jest niewłaściwe i niezrównoważone podejście” — powiedziała polityk.
Już dzisiaj są w stanie rozpocząć współpracę
W przypadku, jeśli Sejm poprze poprawki, to niepotrzebne mienie instytucje państwowe będą mogły przekazać do odpowiednich miejsc. „Instytucje, kiedy zbiorą określoną ilość niepotrzebnego mienia, będą mogły przekazać do powtórnego użytku. W określonych miejscach ludzie będą mogli przyjść, przyjrzeć się, zabrać i korzystać w sposób absolutnie legalny” — wytłumaczyła sens projektu Armonaitė.
Partnerem państwa ma być Litewskie Stowarzyszenie Regionalnych Centrów Odpadów. To oni będą musieli stworzyć odpowiednie stacje na przyjęcie niepotrzebnego mienia. Zresztą takie stacje już teraz funkcjonują. W Wilnie pod nazwą „Dėkui”, w innych częściach kraju to Daiktų kiemas, Atiduotuvės, Imk, Padėk, Daiktų platforma, Daiktų pasidalytuvės, Tiko Tiks Mainuka, „Keisk‘is” ir „Dalinkimės”. Niestety, z obecnie obowiązującym ustawodawstwem instytucje państwowe nie mogą przekazywać swego mienia do bezpłatnego, powtórnego użytku.
Prezes stowarzyszenia, w rozmowie z „Kurierem Wileńskim”, powiedział, że już dzisiaj są w stanie rozpocząć współpracę z instytucjami państwowymi.
— Jako prezydent stowarzyszenia bardzo dobrze oceniam takie inicjatywy i same poprawki do ustawy — oświadczył Žilvinas Šilgalis.
| Fot. ELTA, Žygimantas Gedvila
Z każdym rokiem projekt daje coraz lepsze wyniki
Nasz rozmówca zaznaczył, że nowelizację prawa można byłoby wprowadzić znacznie wcześniej.
— Dzielenie się niepotrzebnymi rzeczami przez regionalne centra odpadów odbywa się już od pięciu lat. W niektórych nawet dłużej. Widzimy, że z każdym rokiem projekt daje coraz lepsze wyniki. Po przyjęciu odpowiednich zmian jeszcze bardziej zwiększy się ilość rzeczy, które będzie można użyć do powtórnego użytku. Gratuluję ministerstwu, że chociażby przed wyborami, to zrobili — powiedział Šilgalis.
Litwa zobowiązała się do 2050 roku przejść na gospodarkę o obiegu zamkniętym. Jest to również jednym z celów Unii Europejskiej. Gospodarka o obiegu zamkniętym to model produkcji i konsumpcji, który polega na dzieleniu się, pożyczaniu, ponownym użyciu, naprawie, odnawianiu i recyklingu istniejących materiałów i produktów tak długo, jak to możliwe. Dzięki temu rozwiązaniu znacznie wydłuża się życie produktów i zmniejsza ilość odpadów.
| Fot. ELTA, Žygimantas Gedvila
Plan Komisji Europejskiej
W marcu 2020 roku Komisja Europejska zaprezentowała nowy plan dotyczący wdrażania w życie gospodarki o obiegu zamkniętym. Po roku Parlament Europejski przyjął odpowiednią rezolucję, w której od krajów członkowskich domaga się „podjęcia dodatkowych środków w celu osiągnięcia gospodarki neutralnej pod względem emisji dwutlenku węgla, zrównoważonej środowiskowo, wolnej od toksyn i o całkowicie zamkniętym obiegu do 2050 roku”. Europosłowie w rezolucji napisali, że Parlament Europejski „popiera pomysł aktualizacji programu na rzecz umiejętności w gospodarce o obiegu zamkniętym oraz wzywa KE do dostosowania tego programu do szczególnych potrzeb rynku pracy, w tym pod kątem wymogów edukacyjnych i szkoleniowych a także nowych miejsc pracy niezbędnych podczas przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym; wzywa KE do dopilnowania, by plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym był powiązany z wdrażaniem Europejskiego filaru praw socjalnych i strategii na rzecz równouprawnienia płci a także do zapewnienia sprawiedliwej transformacji; podkreśla również kluczową rolę partnerów społecznych w odniesieniu do aspektów związanych z pracą i aspektów społecznych przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym”.
Rezolucja była skierowana nie tylko do państw członkowskich, ale również partnerów gospodarczych Unii Europejskiej. „Zachęca komisję do nawiązania otwartego i przejrzystego dialogu i współpracy z partnerami handlowymi UE, aby aktywniej wspierać realizację celów gospodarki o obiegu zamkniętym; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszych wysiłków na forach międzynarodowych (UNCTAD, WTO, G20, G7) w trosce o realizację unijnego programu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym oraz o zapewnienie, wraz z partnerami międzynarodowymi, równych warunków działania w skali światowej poprzez ewentualne rozważenie koncepcji paszportów cyfrowych w celu zwiększenia dostępności danych dotyczących składu produktu, śladu węglowego i zdatności do recyklingu, aby umożliwić doskonalszy obieg zamknięty, promować rozszerzoną odpowiedzialność producenta oraz zrównoważone wybory konsumenckie; w związku z tym, sugeruje również, by komisja nawiązała współpracę z odpowiednimi organizacjami wielostronnymi w celu osiągnięcie porozumienia co do łatwo zrozumiałego dla konsumentów międzynarodowego oznakowania wskazującego, że dany produkt podlega recyklingowi” — czytamy w dokumencie.
Czytaj więcej: Prosty krok, by śmieci zyskały nowe życie
