Problem podczas rekrutacji na studia wyższe do Polski
— Przed spotkaniem z ministrem Andrzejem Szeptyckim z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP w sprawie składania dodatkowych egzaminów z języka polskiego w Polsce było wysłanych kilkadziesiąt listów do różnych urzędów. W listach, w imieniu Forum Rodziców Szkół Polskich Rejonu Solecznickiego, nagłaśnialiśmy problem uznania naszej matury z języka polskiego podczas rekrutacji na studia wyższe w Polsce. Otrzymałam na spotkaniu z panem ministrem zapewnienie, iż regulacja prawna wejdzie w życie od 1 lipca br. na podstawie „Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających znajomość języka, w którym odbywa się kształcenie na studiach”. Niestety, nasze gimnazja nie zostały wpisane — mówi Renata Cytacka.
Minister Szeptycki wysłał komunikat dla uczelni w tej sprawie, który został już opublikowany na stronie MNiSW.
Polskie uniwersytety posiadają autonomię
— W Polsce uniwersytety posiadają swoją autonomię i są niezależne. Właśnie tu brakuje regulacji prawnej, o które my, jako forum rodziców, prosiliśmy za pośrednictwem ministerstwa, żeby to rozporządzenie wprowadziło uregulowana prawnie i nasze gimnazja były wpisane jako podmioty uprawnione do potwierdzenia znajomości języka polskiego. W czasie mojego spotkania z panem ministrem byłam zapewniona, że właśnie pracują nad tym rozporządzeniem i zostaną wprowadzone poprawki, które mają wejść w życie na początku lipca — mówi Renata Cytacka.
Prezes Forum Rodziców Szkół Polskich Rejonu Solecznickiego otrzymała pismo z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP, w którym wyjaśniono, że zgodnie z przepisami ustawy o języku w wyniku analizy prawnej przesądzono, że świadectwa maturalne (uzyskane zarówno w Polsce, jak i zagranicą) nie mogą zostać wpisane do rozporządzenia.
Pismo z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP
„Zgodnie z przepisami ustawy o języku polskim osoby, które ukończyły m.in. szkołę funkcjonującą w systemie oświaty innego państwa prowadzącą nauczanie języka polskiego oraz uzyskały wykształcenie średnie — posiadają znajomość języka polskiego na poziomie biegłości językowej B1. W związku z tym świadectwo ukończenia takiej szkoły nie może zostać ujęte w projektowanym rozporządzeniu, które, zgodnie z ustawą, ma określać rodzaje dokumentów poświadczających znajomość języka, w którym odbywa się kształcenie na studiach na poziomie biegłości językowej nie niższym niż B2” — napisano.
W piśmie zaznaczono, że zgodnie z nowymi przepisami obowiązek wykazania znajomości języka na poziomie minimum B2 obowiązuje cudzoziemców niebędących obywatelami UE. Nie dotyczy zatem Polaków mieszkających na Litwie.
Minister Szeptycki skierował również do rektorów pismo z rekomendacją, aby przy rekrutacji osób polskiego pochodzenia — obywateli UE — w szczególności Polaków z Litwy, Łotwy czy Francji, uczelnie nie wymagały od tych kandydatów dodatkowego potwierdzania znajomości języka polskiego, jeżeli kończąc tamtejsze szkoły średnie na świadectwach maturalnych uzyskują oni ocenę z języka polskiego.

| Fot. Marian Paluszkiewicz
Nadzieja, że rekomendacja ministra będzie uwzględniona
— Teraz mamy nadzieję, że władze uczelniane w Polsce uwzględnią to. Chciałabym za pośrednictwem „Kuriera Wileńskiego” zwrócić uwagę, że jest taka możliwość, że skoro nasi maturzyści ukończyli szkołę polską i mają maturę z języka polskiego, to nie powinni mieć problemów z potwierdzeniem znajomości języka polskiego. Więc można próbować powoływać się w działach rekrutacji na pismo ministra, które otrzymałam — zaznaczyła Renata Cytacka.
Inną kwestią, która jest także bardzo problematyczna i nie została rozstrzygnięta, pozostaje różnica w terminach zakończenia rekrutacji w Polsce, a otrzymania świadectwa dojrzałości na Litwie. Okres rekrutacji w Polsce w większości uczelni wyższych kończy się 12 lipca, natomiast świadectwa dojrzałości na Litwie są wydawane dopiero 15 lipca. Tutaj także jest pewna możliwość.
Zawczasu zadbać o niezbędne dokumenty
— W tym roku Narodowa Agencja Edukacji Litwy proponuje, żeby już teraz dyrektor szkoły nie musiał potwierdzać wykazu z maturami naraz dla wszystkich maturzystów, tylko żeby mógł to zrobić wcześniej wybiórczo. Jeżeli przyjdą zatwierdzone stopnie z matury z Narodowej Agencja Edukacji, to takie świadectwo można potwierdzić pojedynczo w systemie i oddać maturzyście, który planuje studia za granicą. Maturzysta powinien zgłosić się do notariusza, następnie notariusz przyjąć podanie i to podanie-zapytanie musi wysłać do szkoły, żeby szkoła potwierdziła, że rzeczywiście to świadectwo dojrzałości jest ważne. A więc najpierw zwracamy się do dyrektora szkoły, wyciągamy z systemu nasze świadectwo dojrzałości i idziemy do notariusza. Tam składamy podanie z prośbą o apostille naszego świadectwa. Apostille także należy przetłumaczyć u tłumacza przysięgłego na język polski — radzi prezes Forum Rodziców Szkół Polskich Rejonu Solecznickiego.
Nasza rozmówczyni radzi, żeby przy wyborze szkoły zwracać szczególną uwagę na wymogi formalne danej uczelni.
— Radziłabym także kandydatowi na studia wybrać wykaz stopni ukończenia szkoły, czyli końcowe oceny z wszystkich przedmiotów. Na niektórych uczelniach jest respektowana Karta Polaka, która potwierdza nie tylko pochodzenie, ale także znajomość języka polskiego. Najważniejsze to bardzo uważnie czytać wymogi w ramach rekrutacji. To można znaleźć na stronach internetowych poszczególnych uczelni i w zakładce trzeba szukać „cudzoziemiec”. Jakby nie było przykro, ale nasza polska młodzież z Litwy aplikująca na studia do Polski jest traktowana jako obcokrajowcy bądź cudzoziemcy — zauważa Renata Cytacka.
Dodaje, że należy założyć swoją kartę na danej uczelni w systemie IRK oraz uzupełniać swoje dokumenty, zgodnie z olejnością ich otrzymywania.
— Dodatkowo podpowiem, że jeżeli na uczelni kończy się termin rekrutacji 12 lipca, to proszę napisać do prorektora do spraw nauczania podanie o „warunkowe przyjęcie” i zobowiązać się, że dostarczycie świadectwo dojrzałości natychmiast po jego otrzymaniu. Zależy jaką decyzję podejmie prorektor, jednak mamy informacje od kandydatów, że taka praktyka istnieje. My, członkowie Forum Rodziców Szkół Polskich, konsultujemy i podpowiadamy, co można zrobić. Nam zależy, aby jak najwięcej młodych Polaków na Litwie uzyskało wyższe wykształcenie — zaznaczyła prezes Forum Rodziców Szkół Polskich Rejonu Solecznickiego.
Czytaj więcej: Studia za granicą — Polska ciągle atrakcyjna, coraz bardziej popularne Niemcy