Instytucje nazywają tę decyzję kompromisową, ponieważ odpowiedzialne za przygotowanie projektu uchwały rządu Ministerstwo Oświaty, Nauki i Sportu początkowo proponowało przedłużenie na dłuższy okres zwolnienia z obowiązku nauki języka, ale część innych ministerstw i instytucji była temu przeciwna.
Zgodnie z decyzją rządu wymóg znajomości języka litewskiego przy zatrudnieniu nie będzie obowiązywał Ukraińców, dopóki będą oni mieli status tymczasowej ochrony, tutaj jednak też obowiązuje limit czasowy. Status ten obowiązuje ich obecnie do 4 marca 2026 r., ale może zostać przedłużony. O statusie ukraińskich uchodźców wojennych decydują wspólnie wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE).
„Obecna propozycja to kompromis między koniecznością a realnymi możliwościami. Musimy jednak skupić się i zrobić wszystko, co w naszej mocy” — powiedział w środę minister kultury Šarūnas Birutis.
W lutym 2022 r., po rozpoczęciu przez Rosję szeroko zakrojonej wojny w Ukrainie, państwa członkowskie UE uzgodniły, że osobom, które opuściły Ukrainę, udzielą tymczasowej ochrony na okres jednego roku, z możliwością przedłużenia tego terminu o kolejny rok. Na Litwie zmieniono wówczas opis procedury ustalania kategorii znajomości języka państwowego i stosowania tych kategorii, przewidując, że w przypadku cudzoziemców, którym przyznano tymczasową ochronę na Litwie, kategorie znajomości języka państwowego nie mają zastosowania przez dwa lata od przyznania tymczasowej ochrony.
Na początku 2024 r. dokument ten został zmieniony, określając już trzyletni okres. Według danych Państwowej Inspekcji Języka, do tej pory kursy języka litewskiego ukończyło ok. 6,8 tys. osób. Według MSZ, napotyka się praktyczne problemy związane z możliwościami nauki języka litewskiego przez cudzoziemców i przystąpieniem do egzaminów państwowych.
Czytaj więcej: Na Litwie uchodźcy z Ukrainy mogą uczyć się litewskiego. Już jest 300 chętnych