Wirus jest groźniejszy od przeziębienia
Choć grypa bywa postrzegana jako sezonowa, łagodna choroba, w rzeczywistości może prowadzić do ciężkich powikłań, w tym zapalenia płuc, a w skrajnych przypadkach – do zgonu. Najskuteczniejszą formą profilaktyki pozostaje szczepienie.
„Szczepionki przeciw grypie są ważne nie tylko dla osób starszych lub cierpiących na choroby przewlekłe, ale także dla zdrowych dorosłych i dzieci. Szczepienia nie tylko chronią samą osobę, ale także przyczyniają się do powstrzymania rozprzestrzeniania się wirusa, chroniąc w ten sposób osoby, które ze względu na stan zdrowia nie mogą się zaszczepić” – powiedziała Nerynga Sakalauskė, lekarz rodzinna z centrum zdrowotnego Antėja.
Szczepionki nie są zalecane niektórym osobom o skrajnie uszkodzonej odporności, z niektórymi chorobami onkologicznymi. Ponieważ szczepionka to też wysiłek dla organizmu, dla takich osób może szczepienie nie być korzystne. Takie osoby są zdane wyłącznie na to, czy ich otoczenie będzie zaszczepione i nie będzie przenosiło wirusa dalej.
Kiedy najlepiej się zaszczepić i kto powinien to zrobić?
Na Litwie sezon grypowy trwa zazwyczaj od października do maja. Aby organizm mógł wytworzyć przeciwciała, potrzebne są mniej więcej dwa tygodnie od momentu zaszczepienia. Odporność utrzymuje się średnio przez 12 miesięcy, choć po pół roku poziom przeciwciał zaczyna się zmniejszać. Ze względu na coroczne mutacje wirusa, szczepionka jest modyfikowana co sezon.
„Dlatego zaleca się szczepienie przeciw grypie przed rozpoczęciem sezonu grypowego – we wrześniu i październiku. Chociaż szczepionka jest skuteczna przez cały sezon grypowy, wczesne szczepienie pod koniec lata może być mniej skuteczne. Dlatego optymalnym okresem jest wrzesień-październik, aby zapewnić maksymalną i długotrwałą odporność w okresie największej zachorowalności” – mówi lekarz z Antėja.
Skuteczność szczepionki u zdrowych dorosłych wynosi 70-90 proc., a u osób starszych – 30-70 proc. Nawet w przypadku choroby mniejsze jest ryzyko, że potrzebna będzie pomoc w szpitalu.
Najczęstszym powodem odkładania szczepienia jest brak czasu. Lekarka zwraca uwagę, że osoby dobrze poinformowane o skuteczności szczepień zazwyczaj znajdują czas, w efekcie nie chorując, gdy wszyscy dookoła muszą walczyć z wirusem.
Szczepienia to jedno
Szczepienia są ważne, ale to nie jest jedyny środek. Ważna jest codzienna profilaktyka. Obejmuje ona zdrową dietę, ruch, odpowiedni sen, unikanie stresu oraz monitorowanie poziomu kluczowych składników odżywczych. Na Litwie szczególnie powszechny jest niedobór witaminy D – zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Niedobór tej witaminy wpływa znacząco na odporność.
„Ważne jest, aby sprawdzić poziom witaminy D we krwi i w razie potrzeby go uzupełnić. Zaleca się również ocenę poziomu cynku i selenu – mikroelementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Kobiety powinny regularnie sprawdzać poziom żelaza, zwłaszcza jeśli mają obfite miesiączki lub planują ciążę” – radzi lekarka.
Wzmacnianie odporności można również wspierać naturalnymi metodami. Produkty takie jak imbir, czosnek, kurkuma, mięta czy propolis wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwwirusowe. Tradycyjnie stosuje się także jeżówkę, a pszczele produkty – miód czy pyłek – są źródłem cennych witamin i antyoksydantów.