Jak poinformowano „Kurier Wileński” w Stowarzyszeniu „Demencja na Litwie”, liczba przypadków powinna nadal rosnąć, chyba że wprowadzone zostaną skuteczne środki zapobiegawcze i innowacyjne metody leczenia.
Blisko 44 tys. chorych
— Choroba Alzheimera jest chorobą neurodegeneracyjną i jedną z najczęstszych przyczyn demencji. Inne przyczyny demencji to m.in. otępienie naczyniowe, otępienie z ciałami Lewy’ego czy otępienie czołowo-skroniowe. Choroba Alzheimera wiąże się ze zmianami w mózgu, takimi jak gromadzenie się nieprawidłowych białek — beta-amyloidu i białka tau — oraz zwyrodnieniem neuronów. W efekcie pogarszają się funkcje poznawcze, w tym pamięć, orientacja, zdolność podejmowania decyzji, komunikacja językowa oraz poruszanie się w otoczeniu — poinformowało nas w pisemnej odpowiedzi Stowarzyszenie „Demencja na Litwie”.
Liczba osób cierpiących na chorobę Alzheimera na Litwie stale rośnie. Według danych Instytutu Higieny w 2024 r. 43 792 osoby zmagały się z demencją lub chorobą Alzheimera — o 1 315 więcej niż rok wcześniej. W porównaniu z 2021 r. liczba chorych wzrosła aż o 4 115.
Starzenie się społeczeństwa
Jednym z głównych powodów wzrostu liczby zachorowań jest starzenie się społeczeństwa, ponieważ wiek jest jednym z niemodyfikowalnych czynników ryzyka demencji. Wydłużenie średniej długości życia oznacza, że więcej osób dożywa wieku, w którym choroba najczęściej się pojawia. Specjaliści podkreślają, że demencja nie jest jednak częścią normalnego procesu starzenia się — nie każdy, kto osiągnie odpowiedni wiek, zachoruje na nią.
Na wzrost liczby diagnoz wpływa również lepsza diagnostyka i większa świadomość społeczna. Jak informują eksperci, wcześniej objawy choroby często przypisywano po prostu „starości”, a teraz coraz częściej są prawidłowo rozpoznawane.
Demencja jest również związana ze stylem życia. Specjaliści wskazują, że aż 45 proc. przypadków można byłoby zapobiec lub opóźnić ich efekty dzięki zdrowym wyborom w codziennym życiu. Do czynników ryzyka należą m.in.: niska aktywność fizyczna, niezdrowa dieta, palenie tytoniu, nadmierne spożycie alkoholu, otyłość, niekontrolowane nadciśnienie, cukrzyca, utrata słuchu, izolacja społeczna, depresja, słaba jakość snu i niski poziom wykształcenia.
Główne objawy choroby
Specjaliści ze Stowarzyszenia „Demencja na Litwie” wymieniają główne objawy choroby, na które warto zwrócić uwagę: utrata pamięci krótkotrwałej, trudności w wykonywaniu codziennych czynności, problemy z mową i pisaniem, ograniczona orientacja w czasie i przestrzeni, trudności w przetwarzaniu informacji wizualnych i tekstowych, zmiany zachowania i wahania nastroju, wycofanie się z pracy i życia towarzyskiego oraz trudności w planowaniu i podejmowaniu decyzji. Objawy te mogą być subtelne, np. dysfunkcja poznawcza, która czasami jest wczesnym objawem choroby.
Obecnie nie ma leków w pełni leczących chorobę Alzheimera, ale dostępne są środki farmakologiczne i niefarmakologiczne, które pomagają kontrolować objawy i poprawiają jakość życia. Jak podkreślają specjaliści, do metod niefarmakologicznych należą m.in. aktywność fizyczna, zajęcia towarzyskie i artystyczne, zdrowa dieta, utrzymywanie kontaktu z rodziną i społecznością oraz angażowanie się w działania dające poczucie sensu i sukcesu.
Eksperci zaznaczają, że Litwa — podobnie jak większość krajów — powinna podjąć konsekwentne działania strategiczne w celu ograniczenia skutków choroby. Podkreślają, że tylko skuteczne środki zapobiegawcze i innowacyjne terapie mogą spowolnić rozwój choroby.