Czujniki dymu od maja będą musiały być zainstalowane w każdym domu ze względu na zapewnienie ochrony przeciwpożarowej.
– Oczywiście, urządzenie nie chroni przed rozprzestrzenianiem się ognia, lecz pozwala na szybkie jego wykrycie a tym samym zminimalizowanie strat, jakie może wywołać. To nie jest jakaś nowa inicjatywa. Już od 1996 roku w przepisach budowlanych mówi się, że w pomieszczeniach mieszkalnych powinny być zainstalowane czujniki. Teraz po prostu chcemy to zalegalizować, żeby czujniki były montowane nie tylko w nowych budynkach – powiedział „Kurierowi Wileńskiemu” Jūris Targonskas, dyrektor Departamentu Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa RL.
Dobrze zamontowany czujnik dymu, gazu i/lub czadu na bieżąco monitoruje stan powietrza w domu lub mieszkaniu. Jeśli pojawi się niebezpieczeństwo, czyli normy stężenia objętościowego określonej substancji w powietrzu zostaną przekroczone, urządzenie sygnalizuje to głośnym dźwiękiem. Jest to szczególnie ważne w przypadku m.in. czadu, który jest substancją bezwonną i bezzapachową, a jedynymi objawami jego wydzielania jest ból głowy, który łatwo można zbagatelizować lub w ogóle nie zauważyć, np. podczas snu, dlatego warto mieć w domu czujniki dymu. Zasada działania po usłyszeniu alarmu jest uzależniona od konkretnej sytuacji.
– Być może ludzie myślą, że te czujniki kosztują ogromne pieniądze, ale to suma maksimum kilkunastu euro. Czujnik można nabyć w sklepie z artykułami budowlanymi albo w każdym większym centrum handlowym. Najtańszy można kupić już za 5 euro. Oczywiście, jeśli ktoś chce, to może zainwestować dużo więcej. Za montowanie też nic nie trzeba płacić, każdy to może zrobić samodzielnie, zgodnie z instrukcją – zaznaczył Jūris Targonskas.
Czujnik czadu należy zainstalować w pomieszczeniu, w którym istnieje największe ryzyko wystąpienia niebezpiecznego stężenia tej substancji, na wysokości głowy i upewnić się, że alarm będzie dobrze słyszalny w każdej części budynku. Nie należy umieszczać czujnika czadu w miejscach o dużej wilgotności powietrza, znacznym przewiewie czy w tzw. „martwych strefach” np. w górnej części sufitu. Czujników nie wolno umieszczać też na zewnątrz budynków, w pobliżu odświeżaczy powietrza czy miejscach osłoniętych, np. przez szafę.
– Ludzie nie będą karani natychmiast, jeżeli nie będą posiadali detektora dymu 1 maja. Rozpoczęliśmy kampanię profilaktyczną „Żyjmy bezpiecznie”. Do maja zamierzamy odwiedzić 100 tys. domów. Podczas wizyt opowiemy o zaletach czujnika, gdzie go można kupić i jak zainstalować. Nie chcemy nikogo karać za to, że nie zamontuje czujnika, ale jeżeli to będzie jedyny sposób, żeby uchronić kogoś przez zagrożeniem, to wówczas będą kary za brak czujnika – tłumaczy Targonskas.
Czujnik dymu i czadu to niezbędne urządzenie we wszystkich domach, w których istnieje ryzyko jego niekontrolowanego wydzielania. Mowa tu przede wszystkim o domach i mieszkaniach, w których do ogrzewania wykorzystuje się kotły olejowe, tradycyjne kotły węglowe i piece czy kominki. Zamontowanie tego urządzenia zapewni bezpieczeństwo całej rodzinie.
– Nie wszyscy właściciele mieszkań czy domów jednorodzinnych zdają sobie sprawę z zalet, jakie niesie za sobą montaż czujników dymu w każdym pomieszczeniu. Dobrze dobrane urządzenie pozwoli na szybką reakcję i zlokalizowanie źródła pożaru już w początkowej fazie, zanim dojdzie do rozprzestrzenienia się ognia, szybkie zawiadomienie straży pożarnej, szybką ewakuację z zagrożonej przestrzeni – zaznaczył dyrektor Departamentu Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa RL.
Obecnie detektory dymu ma zaledwie 16 proc. ludności Litwy. Tymczasem w krajach Europy Zachodniej każdy dom jest wyposażony w czujnik.
– Ludzie muszą zrozumieć, że to jest ich obowiązek zadbać o swoje i swoich bliskich bezpieczeństwo. W ubiegłym roku w pożarach zginęły 103 osoby, z których 54 zginęły nocą. Być może właśnie, gdyby miały takie detektory, dzisiaj byłyby żywe. Aż 97 procent osób, którzy giną od ognia, giną w swoich domach, ponieważ – palą papierosy w łóżkach, nie dbają o swoje piece, nie czyszczą kominów i z wielu innych powodów.
Strażacy często otrzymują informację, że dom pali się już otwartym płomieniem. Po przyjeździe, nie są już w stanie uratować ludzi czy mienia, ponieważ ogień nie był zauważony na czas.
Kilka lat temu pożar w Szawlach w ogniu zginęły trzy dziewczynki. Strażacy mówili, że gdyby dom był wyposażony w czujnik dymu, to wówczas tak strasznej tragedii można byłoby uniknąć – wspomina Jūris Targonskas, dyrektor Departamentu Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa RL.
Baterie czujników powinny być zmieniane dwa razy do roku. Dobrym sposobem, aby pamiętać o tym, jest przestawianie zegarków po zmianie czasu wiosną i jesienią. Czujniki należy wymieniać co 10 lat, oczywiście jeśli nie wyładują się wcześniej, nawet jeśli sam alarm działa dobrze.
Honorata Adamowicz