Od początku do końca roku przyjmowane są wnioski o wsparcie w ramach obszaru działania „Wsparcie na rzecz tworzenia i rozwoju grup działania EIP” według instrumentu „Współpraca” Programu Rozwoju Wsi Litwy na lata 2014-2020 (dalej — KPP).
Instrument Europejskie Partnerstwo na rzecz Innowacji (dalej – EIP) na rzecz wydajniejszego i zrównoważonego rolnictwa, nie jest obowiązkowy dla państw członkowskich Unii Europejskiej, ale Litwa przewiduje wdrożenie inicjatywy EIP, w celu zachęcenia do bliższej współpracy nauki, rolników i organów doradczych w zakresie innowacji i wspólnych rozwiązań w celu rozstrzygania problemów zwiazanych z rolnictwem w sektorach rolnym i leśnym.
Celem — jakość roślin
Izba Rolna Republiki Litwy (Lietuvos Respublikos žemės ūkio rūmai, dalej — ŽŪR) utworzyła grupę działania EIP wspólnie z UAB „Art21” oraz rolnikami i wdrożyła w życie projekt „Stworzenie zintegrowanego systemu kontroli nad szkodnikami z wykorzystaniem metod aerodystancyjno-spektrometrycznych”, który został sfinansowany na podstawie obszaru działania „Wsparcie na rzecz tworzenia i rozwoju grup działania EIP” w ramach instrumentu „Współpraca” KPP.
Jak opowiada kierownik działu Zarządzania projektami ŽŪR Laima Buitkienė, podstawowym celem projektu było zachęcenie gospodarstw rolnych do wdrażania innowacji technologicznych, zapewniając kontrolę szkodliwych organizmów i zrównoważony rozwój środowiska. Według niej, wykonano badania naukowe i stworzono zespolony system kontroli jakości produkcji roślinnej. „Dla upowszechnienia wyników projektu, zobowiązano się zademonstrować efektywny system zespolony w dwudziestu gospodarstwach hodowli roślin, zorganizować dziewięć dni w terenie dla pokazania możliwości technicznych, i wykonaliśmy to” — opowiada kierownik. „Stworzono również specjalną stronę internetową (lkvs.art21.lt), na której prezentowana jest stworzona w trakcie projektu metodologia kontroli szkodliwych organizmów, szczegółowo opisuje się nieinwazyjne sposoby gromadzenia danych, zasady ich przetwarzania i inne systemy informacyjne”.
Optymalne gospodarowanie
Koordynator projektów Linas Didžiulevičius, reprezentujący partnera projektu UAB „Art21”, wyjaśnia, że istotą tego systemu zwalczania szkodników jest używanie kamery spektrograficznej, zamontowanej na dronie. Według niego, dron z kamerą przelatuje nad planowanym zasiewem, uzyskane zdjęcia są po locie przetwarzane przy użyciu specjalnych programów — łączone w jedną, wielką fotografię, ponieważ podczas korzystania z drona równocześnie robi się wiele zdjęć o różnych odcieniach. Uzyskane z ogólnego zdjęcia pięć odcieni ładuje się na specjalną platformę lkvs.art21.lt, gdzie są „przetwarzane” przy użyciu specjalnych algorytmów, by ostatecznie na mapie pokazać cały lot, z zaznaczonymi miejscami, gdzie zasiewy są uszkodzone, potencjalnie uszkodzone i zdrowe miejsca upraw. Jak mówi koordynator projektów, przy realizacji projektu zbadano pola z czterema kulturami rolnymi: pszenicą, ziemniakami, porzeczkami i jabłoniami. We wszystkich przypadkach, jak mówi przedstawiciel „Art21”, system kontroli szkodliwych organizmów pokazał uszkodzone obszary.
Według Linasa Didžiulevičiusa, taki system pozwala rolnikowi reagować skuteczniej i w odpowiednim czasie, zachowując w ten sposób uprawiane uprawy, ponieważ system rejestruje najbardziej uszkodzone przez szkodników ogniska.
„Rolnik może odpowiednio zareagować i wydajnie używać środków ochronnych — herbicydów, fungicydów, insektycydów, glifosatów i innych” — mówi rozmówca. „Poważnie uszkodzone obszary — traktować intensywniej, mniej uszkodzone — mniej, a nieuszkodzonych w ogóle nie spryskiwać. Pozwala to nie tylko zaoszczędzić środki chemiczne, ale też czas i zasoby pracy, sprzęt, który można w tym czasie przekierować gdzie indziej. Przyczynia się to także do dbania o glebę i przyrodę, lepszego stanu rolnictwa, zrównoważonego rolnictwa”.
Indywidualne wnioski o utworzenie grup działania EIP i wdrażanie projektów
Wnioski o rozwijanie projektów Europejskiego Partnerstwa na rzecz Innowacji (EIP) przyjmowane są do 30 grudnia 2020 roku, można je dostarczać do Narodowej Agencji Płatniczej przy Ministerswie Gospodarki Rolnej (NMA), jej terenowych oddziałów departamentu Programów Rozwoju Wsi i Gospodarki Rybnej.
Priorytetami tego obszaru diałania są: promowanie przekazywania wiedzy i innowacji w gospodarce rolnej, leśnictwie i miejscowościach wiejskich; zwiększanie rentowności i konkurencyjności wszystkich rodzajów działalności rolniczej we wszystkich regionach, a także promowanie innowacyjnych technologii rolniczych i zrównoważonej gospodarki leśnej; wspieranie organizacji łańcucha dostaw żywności, wliczając przetwórstwo produkcji rolnej i marketing, zarządzanie ryzykiem i dobrostanem zwierząt w rolnictwie; wspieranie wydajnego gospodarowania zasobami i wspieranie przejścia na odporną na zmianę klimatu gospodarkę niskoemisyjną w sektorach rolnictwa, żywności i leśnictwa.
Wniosek może złożyć uczestnik grupy działania EIP, której studium wykonalności projektu zostało zatwierdzone przez Ministerstwo Rolnictwa Republiki Litwy, który na podstawie wspólnej umowy o powołaniu grupy działania EIP został wyznaczony na wnioskodawcę.
W związku z tym wnioskodawcy pragnący współpracować powinni się spieszyć i ubiegać się o utworzenie grupy działania EPI oraz zatwierdzenie studium wykonalności projektu przed złożeniem wniosku o projekt grupy działania EPI w Ministerstwie Rolnictwa. Do 30 grudnia tego roku trwają jeszcze studia wykonalności dotyczące projektów grup działań EIP.
Nie wszystkie wydatki się kwalifikują
Maksymalna kwota wsparcia na jeden projekt grupy działania EIP — wynosi do 200 tys. euro. Przy ocenianiu wniosków stosuje się różną intensywność wsparcia, uwzględniając nabywane inwestycje. W zakresie do 100 procent kwalifikujących się wydatków przewidziane jest finansowanie kosztów współpracy, promocji projektu, wdrażania projektu i rozpowszechniania wyników projektu grupy działania EIP.
Intensywność pomocy w zakresie kosztów realizacji projektu maszyn rolniczych i leśnych (z wyłączeniem przyczep i naczep) oraz sprzętu związanego z działalnością rolniczą i leśną, sprzętu technologicznego związanego z działalnością rolniczą i leśną, sprzętu komputerowego i oprogramowania, usługami programistycznymi, oblicza się w zależności od tego, w których sektorach będzie stosowana realizacja projektu: projekt w sektorach hodowlanym, ogrodniczym, sadowniczym i jagód będzie objęty intensywnością wsparcia w wysokości 70 % , projekt w sektorze hodowli roślin – w wysokości 60 %.
W innych, niewymienionych sektorach (np. leśnictwa) finansowanie nie może przekraczać najwyższej intensywności wsparcia, określonego w środkach KPP przewidzianych do finansowania tych sektorów.
Jako kwalifikujące się do finansowania uznaje się wydatki, konieczne do wdrożenia projektu i przewidziane we wniosku o wsparcie. Ponadto — rzeczywiście zaplanowane, uzasadnione i nieprzekraczające przeciętnych cen rynkowych oraz potwierdzone dokumentami uzasadniającymi i potwierdzającymi zakup (nie odnosi się do wydatków, opłacanych przy zastosowaniu stałej normy i stałej ceny). Jeśli na projekt przeznaczono wsparcie i wydatki uznano za zakwalifikowane do finansowania, muszą one zostać poniesione (opłacone) po dacie złożenia wniosku o wsparcie.
Zam. 2283