W Sejmie Republiki Litewskiej rozważano dwie bardzo ważne dla Polaków na Litwie poprawki, bez których przyjęta niedawno Ustawa o pisowni nazwisk nie miałaby pełnego zastosowania w praktyce. Jedna poprawka dotyczy wpisu o narodowości w rejestrze — bo na jego podstawie można żądać oryginalnego zapisu imienia i nazwiska. Druga poprawka precyzuje porządek prawny pisowni nazwisk w dokumentach. W przypadku obu poprawek posłowie polskiej narodowości głosowali… Różnie. Albo wcale.
Wpis o narodowości nawet na podstawie narodowości dziadków
Poprawka do Ustawy o rejestracji aktów stanu cywilnego zakłada, że wpis o narodowości do rejestrów może zostać dokonany również na podstawie późniejszej prośby obywatela i narodowości jego rodziców lub nawet dziadków. Dotychczas narodowość w rejestrach wpisywano tylko na podstawie narodowości rodziców i na życzenie rodziców dziecka.
To właśnie wpis o narodowości decyduje o tym, czy będzie możliwość zapisu nazwiska z literami „w”, „q” lub „x” oraz z odpowiednim zapisem fonetycznym (np. Anna, nie Ana). Zmiana prawa to ukłon w kierunku tych, którzy nie mają wpisu o narodowości mimo rodziców lub dziadków Polaków, a chcieliby z możliwości oryginalnego zapisu imienia lub nazwiska skorzystać.
Jak zagłosowali polscy posłowie AWPL-ZChR?
Tego dnia z trojga posłów polskiej narodowości w Sejmie Litwy (nie licząc Eweliny Dobrowolskiej z ramienia Partii Wolności) było dwoje — Czesław Olszewski i Beata Pietkiewicz, która niedawno opuściła szeregi Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. Posłanka Rita Tamašunienė nie była obecna.
Projekt poprawek do Ustawy o rejestracji aktów stanu cywilnego przeszedł przewagą 87 głosów. Wstrzymało się 26, przeciwko głosowało 13 posłów.
Za poprawką zagłosowała posłanka Beata Pietkiewicz, jednak Czesław Olszewski wstrzymał się od głosu. Głosu z racji nieobecności nie oddała Rita Tamašunienė.
Za przyjęciem zmiany prawa zagłosowała również posłanka polskiej narodowości z ramienia Partii Wolności, Ewelina Dobrowolska.
Drugi raz zachowano się tak samo
Tak samo głosowano również w sprawie poprawki do Ustawy o dowodach osobistych i paszportach, która wskazuje sposób zapisu imion i nazwisk w dokumentach tożsamości. Bez tej poprawki nie można byłoby w pełni stosować Ustawy o pisowni nazwisk, ponieważ stary przepis do ustawy nie odwoływał się.
W przypadku tej istotnej poprawki posłowie AWPL-ZChR oraz Beata Pietkiewicz zagłosowali podobnie, co w przypadku poprawki do Ustawy o rejestracji aktów stanu cywilnego.
Czesław Olszewski wstrzymał się od głosu, Rita Tamašunienė nie była obecna, Beata Pietkiewicz zagłosowała za. Projekt poprawki przeszedł większością głosów. Za głosowało 87, przeciwko 13, wstrzymało się 25 posłów.
Kontekst polityczny
Akcja Wyborcza Polaków na Litwie — Związek Chrześcijańskich Rodzin przeżywa kryzys wizerunkowy. Po publicznym komentarzu byłego posła, wcześniejszej „jedynki” na partyjnej liście, Zbigniewa Jedzińskiego o tym, że Polska powinna wystąpić z NATO i UE, a wstąpić w sojusz z Rosją, w partii zaszły zmiany osobowe.
Z partii wystąpili niektórzy politycy, w tym posłanka na sejm, Beata Pietkiewicz. Pietkiewicz nie zrzekła się mandatu, co argumentowała tym, że do sejmu trafiła z okręgu jednomandatowego, a więc reprezentuje przede wszystkim wyborców, a nie partię. Jej decyzję komentowała Rita Tamašunienė, która mówiła, że „posłanka jeszcze z trudem odnajduje się w polityce”.
Z kolei Czesław Olszewski zwolnił ze stanowiska doradcy Zbigniewa Jedzińskiego, który zasłynął kontrowersyjnymi wypowiedziami.
Na podst.: LRS, własne