Ministerstwo Opieki Socjalnej i Pracy w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” poinformowało, że gdy dana osoba napotka trudności finansowe, może zwrócić się do samorządu właściwego dla miejsca zamieszkania o pieniężną pomoc społeczną dla ubogich mieszkańców (dotyczy to świadczeń społecznych, rekompensaty kosztów ogrzewania mieszkania, ciepłej i pitnej wody), o dodatkowe świadczenia na dzieci, a także o pomoc społeczną dla uczniów (bezpłatne posiłki, wsparcie na zakup przyborów szkolnych).
Motywacja lub demotywacja finansowa
— Motywacja finansowa lub demotywacja do powrotu na rynek pracy zależy w dużej mierze od decyzji władz. To one mogą zmieniać wysokość zasiłków dla bezrobotnych, wysokość i tryb przyznawania innych świadczeń z pomocy społecznej, a także podatki płacone od wynagrodzenia. Pułapka bezrobocia kurczy się, zmniejszając obciążenia podatkowe osoby pracującej — mówi „Kurierowi Wileńskiemu” Rokas Subačius, młodszy ekspert Litewskiego Instytutu Wolnego Rynku.
Pułapka bezrobocia jest względnym wskaźnikiem, który mierzy finansową motywację bezrobotnego do znalezienia pracy, utraty bezrobocia i innych świadczeń społecznych. Im wyższa pułapka bezrobocia, tym mniej atrakcyjne i korzystne jest rozpoczęcie pracy.
W 2021 r. na Litwie wskaźnik ten osiągnął 105 proc. — a więc nie tylko jeszcze bardziej odbiegał od ogólnej średniej UE (74 proc.), ale także zajął pierwsze miejsce wśród wszystkich krajów wspólnoty.
Czytaj więcej: Bezrobotni nie chcą pracy, bo wolą zasiłki
Nie opłaca się pracować
— 100 procent to limit, w którym realny dochód, gdy mieszkaniec dostanie pracę, byłby równy świadczeniom społecznym, które otrzymuje. Jeśli próg zostanie przekroczony, nie opłaca się szukać pracy przez bezrobotnych, ponieważ jeśli po jej znalezieniu przestanie otrzymywać zapomogi, a wypłata będzie od niej mniejsza, to po prostu nie opłaca się pracować — wyjaśnia Rokas Subačius.
Zasiłki dla bezrobotnych nie są bardzo wysokie
Ministerstwo Opieki Socjalnej i Pracy poinformowało nas, że zasiłki dla bezrobotnych na Litwie nie są bardzo wysokie, ponieważ gdyby były, stopa zagrożenia ubóstwem nie byłaby wysoka. Obecnie ministerstwo bada system dochodu minimalnego i szuka sposobów na jego dalszą poprawę.
Świadczenie socjalne można uzyskać, jeżeli średni miesięczny dochód na osobę od 1 czerwca 2022 r. nie przekroczy 161,7 euro.
„Do 30 kwietnia 2024 r. obowiązuje przepis, że przy ustalaniu prawa do pieniężnej pomocy społecznej nie wycenia się posiadanego majątku. Co istotne, osoba, która pobierała świadczenie socjalne, może otrzymać dodatkowy zasiłek socjalny po podjęciu zatrudnienia: 100 proc. przez pierwsze 3 miesiące, 80 proc. przez pierwsze 4–6 miesięcy, a 50 proc. przez pozostałe 6 miesięcy — 50 proc. średniej kwoty dawnego świadczenia socjalnego wypłacanego w okresie 6 miesięcy poprzedzających zatrudnienie. W sumie zasiłek socjalny po zatrudnieniu jest wypłacany przez 12 miesięcy” — napisano w nadesłanym oświadczeniu „Kurierowi Wileńskiemu”.
Świadczenia socjalne otrzymywało 64,7 tys. osób
Średnio w I–III kwartałach 2022 r. przez miesiąc świadczenia socjalne otrzymywało 64,7 tys. osób (2,3 proc. ogółu ludności Litwy). W porównaniu z I–III kwartałami 2021 r. liczba osób, które otrzymywały świadczenia socjalne miesięcznie, spadła średnio o 2,6 proc. (z 66,4 do 64,7 tys. osób).
Prawie 146 tysięcy bezrobotnych
1 grudnia w kraju zarejestrowanych było 145,8 tys. osób ze statusem bezrobotnych — to o 0,8 proc. lub 1,2 tys. bezrobotnych więcej niż w listopadzie. W porównaniu do 1 grudnia 2021 r. ich liczba zmniejszyła się o 17,2 proc., czyli o 30,2 tys.
Czytaj więcej: Od czerwca większe świadczenia socjalne. Litewski rząd chce niwelować uderzenie inflacji