„Wczoraj w końcówce dnia pracy otrzymałem propozycję premier, abym przekazał stanowisko ministra ochrony kraju innemu politykowi, natomiast ja miałbym zająć jego stanowisko przewodniczącego komitetu sejmowego” — w ten lakoniczny sposób wypowiedział się Arvydas Anušauskas do dziennikarzy, z którymi rozmawiał po spotkaniu z prezydentem kraju.
Korupcja w ministerstwie?
Minister przy okazji podziękował prezydentowi i premier za okazane zaufanie, dodając przy tym, że będąc na czele resortu, sprzeciwiał się działaniom korupcyjnym w sektorze obronnym. Dymisja oraz informacja o możliwej korupcji wywołała wielkie poruszenie w świecie politycznym Litwy. Zwłaszcza, że pierwszym o tym poinformowały nie podmioty oficjalne, tylko znany litewski dziennikarz Edmundas Jakilaitis na swej stronie w Facebooku.
Opozycja zażądała ujawnienia informacji o możliwych działaniach korupcyjnych w ministerstwie. „Premier i minister obrony powinni natychmiast upublicznić możliwe przypadki korupcji i odpowiedzieć społeczeństwu, dlaczego te incydenty były skrywane przed społeczeństwem” —napisała w oświadczeniu przewodnicząca socjaldemokratów Vilija Blinkevičiūtė. Kolejny lider opozycji, Saulius Skvernelis, oświadczył, że byłego ministra powinny przesłuchać odpowiednie służby. Służba ds. Badań Specjalnych (STT) poinformowała, że obecnie nie są prowadzone żadne dochodzenia dotyczące korupcji w sektorze obrony.
Partnerzy koalicyjni konserwatystów oświadczyli, że byli informowani o możliwych zmianach w resorcie. „Naprawdę nie wiedzieli. Przynajmniej w tych formatach, w których uczestniczyłam, to nie było omawiane. Chciałabym przypomnieć, że to nie była rozmowa premier z frakcją, partnerami koalicyjnymi, tylko z członkiem rządu. To jest normalna praktyka” — broniła decyzji premier starosta frakcji konserwatystów, Radvilė Morkūnaitė-Mikulėnienė.
Prezydent Gitanas Nausėda spotkał się z premier Ingridą Šimonytė. Po spotkaniu szefowa rządu wyznała dziennikarzom, że w byłym ministrze brakowało jej większej aktywności. „Z całym szacunkiem do kolegi Arvydasa oraz wobec innych kolegów, ale chciałabym zwrócić uwagę na to, że czas teraźniejszy różni się od czasu przyszłego. Sądzę, że w ostatnim czasie podstawowym zadaniem ministerstwa było uporanie się z tym, z czym nie wszystkim udaje się uporać, czyli z dwukrotnie większym budżetem” — poinformowała polityk.
Wydatki na obronę
Z obliczeń Ministerstwa Ochrony Kraju wynika, że pracując nad wzmocnieniem bezpieczeństwa, w roku następnym resort powinien otrzymać o 400 mln euro więcej. Rząd postawił sobie za cel, że do roku 2030 każdego roku wydatki na obronność mają być zwiększane o 0,7 proc. PKB. W tym roku wydatki na obronę wynoszą — 2,75 proc.
W poniedziałek odbyło się spotkanie dotyczące dalszego finansowania obrony. W spotkaniu miały wziąć udział partie polityczne, zarówno te z koalicji i opozycji, oraz przedstawiciele biznesu. Partie opozycyjne oświadczyły, że po słowach Anušauskasa nie widzą sensu w tego typu spotkaniach, ponieważ wszelkie zarzuty i niejasności muszą być wyjaśnione.
Prezes Litewskiej Konfederacji Przemysłowców, Vidmantas Janulevičius, oświadczył, że bez udziału opozycji dalsze rozmowy w tej kwestii nie mają sensu. „Nie wiem, czy takie komentarze w czasie, gdy w następnym roku przybywa niemiecka brygada, są zasadne. Na te pytania muszą odpowiedzieć odpowiednie organy i komisje, a nie przedsiębiorcy. Tym niemniej, nie dodają niczego pozytywnego” — skomentował sytuację przedstawiciel biznesu.
Wśród najbardziej prawdopodobnych następców Anušauskasa jest wymieniany szef sejmowego Komitetu Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Laurynas Kasčiūnas, który oświadczył, że jest gotów objąć stanowisko.
Czytaj więcej: Anušauskas podał się do dymisji. Gentvilas: „Uwierzcie mi — ani ja, ani wy, ani ludzie nie wiedzą, co się wydarzyło”