— Wychodzenie poza szkolną ławę, wydaje mi się, jest bardzo kształcące i rozwijające. Jest to też dobra okazja, by uzdolniona humanistycznie młodzież mogła się ze sobą spotykać, nawiązywać przyjaźnie z rówieśnikami z innych szkół — w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” podkreśla polonistka Danuta Szejnicka, opiekunka polskiej grupy z Litwy.
Czytaj więcej: Danuta Szejnicka: „Nauczyciel też musi się uczyć”
W tegorocznej ogólnopolskiej V Olimpiadzie Literatury i Języka Polskiego dla Szkół Podstawowych w Warszawie na zaproszenie organizatorów wzięły udział laureatki X Miniolimpiady Języka Polskiego na Litwie. Litwę reprezentowało pięć uczennic: Kamila Siwicka z Progimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie (polonistka Bożena Ustjanowska), Lucyna Pietkiewicz z Progimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie (polonista Stanisław Stankiewicz), Kamila Ławrynowicz z Gimnazjum im. Władysława Syrokomli w Wilnie (polonistka Danuta Korkus), Miłana Maciulewicz z Gimnazjum im. Sz. Konarskiego w Wilnie (polonistka Lucyna Jaglińska) i Magdalena Galiń z Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Solecznikach (polonistka Iwona Nowikiewicz).
— Przejście olimpiady wileńskiej na poziom ogólnopolski było naszą oddolną inicjatywą. Profesorowi Tomaszowi Chachulskiemu, który od pięciu lat organizuje Olimpiadę Literatury i Języka Polskiego dla Szkół Podstawowych w Polsce, zależało, żeby ta olimpiada została wciągnięta do olimpiad, które organizuje litewskie ministerstwo oświaty. Jednak pojawiły się pewne przeszkody, ponieważ na Litwie konkursy organizowane dla uczniów szkoły podstawowej nie są nazywane olimpiadami, dlatego postanowiliśmy zorganizować to własnymi siłami. Podczas Miniolimpiady polonistycznej, którą zorganizowało Stowarzyszenie Polonistów na Litwie, wytypowano najlepszych uczniów. Zapoznaliśmy nauczycieli z wymaganiami olimpiady w Polsce. Poloniści podjęli się tego wyzwania i przygotowali uczniów. Cieszymy się, że był to udany debiut — w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” mówi dr Irena Masojć z Akademii Edukacji Uniwersytetu Witolda Wielkiego.
Czytaj więcej: IX Miniolimpiada Języka Polskiego na Litwie: Chodzi o to, by motywować uczniów
Udział w olimpiadzie zarówno dla uczestników, jak i ich nauczycieli był prawdziwym wyzwaniem.
— Zadania dla uczestników z Litwy były te same, jak dla uczestników z Polski. Test językowy był niełatwy, ponieważ niektóre zagadnienia wykraczały poza naszą podstawę programową. Zadania były bardzo ciekawe, ale wymagały też od uczniów uruchomienia i wyobraźni, i wiedzy z różnych dziedzin gramatyki, ponieważ w jednym zadaniu uczniowie musieli wykazać się wiedzą z dziedziny i fonetyki, i słowotwórstwa — dodaje nasza rozmówczyni.
Żeby dostać się na finałowe zawody polonistyczne w Polsce, uczestniczki musiały pokonać dwa etapy eliminacji na Litwie, jeden z nich odbył się na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Wilnie. Podczas zawodów centralnych w Warszawie uczestnicy musieli napisać rozprawkę i test językowy, następnie zakwalifikowane osoby musiały wygłosić wcześniej przygotowane przemówienie na jeden z podanych przez organizatorów tematów.
— Zdecydowałam wziąć udział w olimpiadzie, ponieważ chcę doskonalić poprawność językową, co dla mnie, jako Polki mieszkającej na Litwie, jest bardzo ważne. Chciałam też spróbować swoich sił. Warto było. Przy okazji zwiedziłam Warszawę i przekonałam się na własne oczy, jak duże i piękne jest to miasto. Zawarłam też nowe znajomości z innymi uczestniczkami olimpiady — mówi zdobywczyni III lokaty Miłana Maciulewicz z klasy 8b Gimnazjum im. Szymona Konarskiego w Wilnie.
W swojej rozprawce uczennica omawiała, w jaki sposób zaufanie wpływa na budowanie dobrych relacji pomiędzy bohaterami literackimi. Jak mówi, posługiwała się przykładami z lektur „Niesamowity dwór” Zbigniewa Nienackiego, „Szeptane” Pawła Beręsewicza i „Psa Baskerville’ów” Artura Conana Doyle’a.
Przygotowując się do olimpiady uczniowie musieli zapoznać się również z innymi wybranymi tytułami Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel,Ewy Przybylskiej, Stanisława Lema, Aleksandra Dumasa, Emilii Kiereś, Rafała Kosika czy Joanny Chmielewskiej.
— Wybrany przeze mnie temat pisemny rozprawki dotyczył alternatywnych światów, które stwarza książka. W teście językowym i gramatycznym dostaliśmy zadania m.in. z przysłowiami, frazeologizmami, formantami językowymi. W części ustnej przygotowałam temat „Dziwność i niepokoje naszej rzeczywistości w »Opowiadaniach bizarnych« Olgi Tokarczuk” — relacjonuje Magdalena Galiń, uczennica 8c klasy Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Solecznikach.
— Myślę, że warto brać udział w takich wydarzeniach. W Polsce mieliśmy wyjątkową okazję spotkania z pisarzem Pawłem Beręsewiczem i zadania mu pytań, zwiedziliśmy warszawską Starówkę, w tym Uniwersytet Warszawski. Udział w olimpiadzie na pewno dał mi nowe doświadczenia, dużo nowej wiedzy i znajomości. Bardzo mi się spodobało, a dziewczyny, które miałam szansę poznać, były naprawdę bardzo miłe — ocenia swój pobyt Magdalena.
Wyjazd uczestników olimpiady polonistycznej do Warszawy sfinansowała Ambasada RP w Wilnie, zaś organizatorzy w Polsce zapewnili warunki pobytu.
Olimpiada Literatury i Języka Polskiego dla Szkół Podstawowych (OLiJP-SP) została po raz pierwszy przeprowadzona w roku szkolnym 2019/2020. Historia tej inicjatywy nie jest więc tak długa, jak olimpiada dla uczniów szkół średnich, nieprzerwanie prowadzona od ponad pięćdziesięciu lat. Obie olimpiady są prowadzone przez Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (IBL PAN), a inicjatywa skierowana do młodszych uczniów korzysta z wieloletnich doświadczeń OLiJP.
Olimpiada Literatury i Języka Polskiego dla Szkół Podstawowych to przedsięwzięcie edukacyjne, które ma na celu wspieranie wszechstronnego odbioru, analizy i interpretacji tekstów kultury oraz umiejętności budowania spójnej wypowiedzi ustnej i pisemnej.
W roku 2022/2023 OLiJP-SP zyskała międzynarodowy charakter, gdy uczniowie spoza Polski również wzięli udział w tej inicjatywie, w ramach Konkursu Literatury i Języka Polskiego dla Uczniów Szkoły Podstawowej realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą we współpracy z Komitetem Głównym Olimpiady Literatury i Języka Polskiego.
W bieżącym roku szkolnym dzięki staraniom Stowarzyszenia Polonistów na Litwie oraz Uniwersytetu Witolda Wielkiego w OLiJP-SP po raz pierwszy wzięła udział pięcioosobowa grupa uczniów z Litwy.
Czytaj więcej: Młodzi poloniści z Uniwersytetu Witolda Wielkiego. Atrakcyjny kierunek: polonistyka z pedagogiką
Fot. Danuta Szejnicka, Bożena Ustjanowska, opr. red.