— Od 2020 r. w 10 krajach utworzono już 12 magazynów rezerwowych RescEU. Na Litwie projekt ma zostać wdrożony w ciągu 33 miesięcy. Od 2024 r. nowe unijne magazyny rezerwy sprzętu medycznego powstaną nie tylko na Litwie, ale także w Czechach, Francji, Finlandii, Portugalii, Polsce i Rumunii. Na ten cel przeznaczono łącznie 690 mln euro, z czego 97 mln otrzyma Litwa. Środki przechowywane w litewskim magazynie RescEU będą wykorzystywane w przypadku zagrożenia użycia broni chemicznej, biologicznej, radiologicznej lub nuklearnej — poinformowano „Kurier Wileński” w Centrum ds. Ekstremalnych Sytuacji Zdrowotnych.
Rezerwa europejskich zasobów
Komisja Europejska (KE) utworzyła instrument RescEU, aby zapewniać lepszą ochronę obywateli w przypadku katastrof oraz pomagać w zarządzaniu zagrożeniami. RescEU to rezerwa europejskich zasobów, która jest w całości finansowana przez UE. Obejmuje flotę samolotów i helikopterów gaśniczych, samolot do ewakuacji medycznej, zapas środków medycznych oraz szpitale polowe. Rezerwa RescEU zawiera także środki do zapewnienia schronienia, transportu, logistyki oraz dostaw energii elektrycznej.
Tworzone są również rezerwy, które umożliwiają reagowanie w sytuacjach zagrożeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i jądrowych (CBRN). W skład RescEU wchodzą rezerwy środków medycznych przeciwdziałających skutkom zagrożeń CBRN.
Zagrożenia CBRN obejmują:
- wypadki chemiczne — wyciek chemikaliów przemysłowych z fabryk lub pojazdów, powodujący masowe zatrucia i skażenie środowiska;
- wypadki biologiczne — uwolnienie z laboratoriów patogenów takich jak bakterie lub wirusy lub użycie broni biologicznej, prowadzące do wybuchu epidemii;
- wypadki radiologiczne — awaria sprzętu do radioterapii w placówkach medycznych lub wyciek przemysłowych materiałów radiologicznych powodujący zagrożenie promieniowaniem;
- wypadki jądrowe — awarie elektrowni jądrowych lub wypadki w transporcie materiałów jądrowych skutkujące uwolnieniem do środowiska substancji radioaktywnych.
CBRN obejmuje działania wojenne z wykorzystaniem broni chemicznej, biologicznej, radiologicznej lub jądrowej. Broń ta może być wykorzystana w aktach terrorystycznych lub konfliktach zbrojnych, stanowiąc poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi oraz poważne zagrożenie dla środowiska.
Środki RescEU są wysyłane na Ukrainę
— Rezerwy RescEU są regularnie wykorzystywane. Tylko w ubiegłym miesiącu helikoptery i samoloty gaśnicze RescEU uczestniczyły w gaszeniu pożarów w Bułgarii, Albanii i Macedonii. Pomoc humanitarna jest również dostarczana dla ludności Strefy Gazy. Środki RescEU są również wysyłane na Ukrainę. W czerwcu z rezerw przekazano ponad 15 tys. paneli słonecznych, środki medyczne i sprzęt do zakładania tymczasowych obozów. Szacuje się, że od początku wojny na Ukrainie z rezerw RescEU przekazano 148 000 t różnego rodzaju sprzętu i zaopatrzenia. Ewakuowano również ponad 3 400 ukraińskich pacjentów do 22 krajów europejskich. Pomoc dla Ukrainy jest największą i najbardziej złożoną operacją podjętą kiedykolwiek przez unijny Mechanizm Pomocy Cywilnej — poinformowano nas w Centrum ds. Ekstremalnych Sytuacji Zdrowotnych.
Czytaj więcej: Wojna w Ukrainie: litewska pomoc i pokojowy szczyt w Szwajcarii