— To, w jakim wieku pracodawca wybiera pracownika, zależy od wielu rzeczy, w tym od wieku samego pracodawcy. Nie jest tajemnicą, że młodszy pracodawca zazwyczaj chce otaczać się ludźmi w swoim wieku i czasami nie docenia doświadczenia, wiedzy i umiejętności starszego pracownika, a także faktu, że może on być świetnym motywującym wzorem do naśladowania i pomocnikiem w sytuacjach zawodowych. Często sami starsi ludzie mają tendencję do braku pewności siebie lub czują się niekomfortowo w młodszym zespole — mówi w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Milda Jankauskienė, rzeczniczka prasowa Służby Zatrudnienia.
Niższe wynagrodzenia
Według danych Eurostatu w 2019 r. co trzecia osoba w Europie miała ponad 55 lat. Przewiduje się, że do 2050 r. liczba ta wzrośnie do 40,9 proc, a w 2050 r. odsetek osób w wieku 55+ na Litwie osiągnie 45 proc. Podczas gdy udział w rynku pracy osób starszych na Litwie wzrósł, zatrudnienie i dochody osób w wieku 55+ pozostają niższe niż osób w wieku 25–54 lat.
— Wynagrodzenie jest związane ze stanowiskiem i kwalifikacjami, a nie z wiekiem. Jednak osoby starsze częściej pracują w sektorach działalności gospodarczej, w których średnie wynagrodzenie jest niższe. Na przykład najniższy odsetek osób starszych pracował w działalności finansowej i ubezpieczeniowej (2 proc.) oraz informacji i komunikacji (2,1 proc.), gdzie pracownicy otrzymują najwyższe średnie wynagrodzenie — mówi Milda Jankauskienė.
Z danych Służby Zatrudnienia na dzień 1 lipca wynika, że pracy poszukiwało 60 200 osób w wieku powyżej 50 lat. Odsetek długotrwale bezrobotnych wśród osób powyżej 50. roku życia jest znacznie wyższy niż wśród młodszych mieszkańców. W pierwszej połowie roku za pośrednictwem służby pracę znalazło 28 tys. osób starszych, a w 2023 r. zostało zatrudnionych 50 tys. osób. Jedna na dwie osoby pracuje na stanowiskach wymagających średnich kwalifikacji, 35 proc. na stanowiskach niewymagających kwalifikacji, a 13 proc. na stanowiskach wymagających wysokich kwalifikacji.
Praca niewykwalifikowana
— Rynek pracy jest pełen zawodów niewymagających wysokich kwalifikacji, które są częściej podejmowane przez osoby po 50. roku życia niż przez osoby młode. Należą do nich prace związane z zakwaterowaniem i gastronomią, sprzedażą, sprzątaniem i innymi usługami. Praca niewymagająca wysokich kwalifikacji jest priorytetem dla prawie połowy (48,5 proc.) kobiet w wieku 50+ i 38,8 proc. mężczyzn w wieku 50+ poszukujących pracy — zaznacza Jankauskienė.
Najczęstsze zawody, które wykonują kobiety w starszym wieku, to sprzątaczki biurowe, hotelowe i inne, pokojówki, sprzedawczynie, kucharki, pomocnice kuchenne, pracowniczki opieki domowej, asystentki osobistej opieki zdrowotnej, asystentki nauczycieli, asystentki pielęgniarskie.
Mężczyźni w starszym wieku są częściej zatrudniani jako kierowcy samochodów ciężarowych, ochroniarze, robotnicy budowlani, pracownicy biurowi, hotelowi i inni pracownicy sprzątający, kierowcy samochodów osobowych, taksówek i furgonetek, dozorcy, kierowcy ciągników, niewykwalifikowani robotnicy budowlani itp.
Stopa zatrudnienia osób starszych na Litwie w ubiegłym roku wyniosła 69,1proc. (podobnie jak w Bułgarii, na Węgrzech i Łotwie) i jest znacznie wyższa niż w Grecji, Chorwacji, na Malcie, w Słowenii i Rumunii. Tylko w Szwecji, Estonii i Holandii pracuje więcej osób starszych niż w naszym kraju.
Czytaj więcej: Pracownicy sezonowi już poszukiwani, pracodawcy są gotowi płacić więcej
