W ciągu ostatnich dwóch lat liczba zgłoszeń na infolinię „Czysty internet” (www.svarusinternetas.lt) dotyczących treści, których rozpowszechnianie jest zabronione i które mają negatywny wpływ na nieletnich, wzrosła ponaddwukrotnie – większość z nich się potwierdziła.
– Przeglądanie internetu stało się już nieodłączną częścią współczesnego dzieciństwa. Najważniejsze nie są ograniczenia wiekowe, ale charakter treści, zaangażowanie rodziców i odpowiednie środki bezpieczeństwa. Małe dzieci (do ok. 7 lat) powinny mieć możliwość korzystania wyłącznie z ograniczonych, wysokiej jakości i odpowiednich do ich wieku treści, na przykład aplikacji edukacyjnych czy filmów dla dzieci. W tym okresie niezwykle ważny jest nie tylko nadzór, ale przede wszystkim aktywny udział rodziców – mówi w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Olga Malaškevičienė, kierownik projektu komunikacyjnego w ramach Grupy Zarządzania Strategicznego w Urzędzie Regulacji Łączności.
Co dzieci robią w internecie?
Jak mówi Olga Malaškevičienė, ważne jest, aby rozpocząć naukę kompetencji cyfrowych u dzieci w szkole podstawowej – poprzez wyjaśnianie, czym są szkodliwe treści, jak postępować z wiadomościami lub komentarzami, czym są dane osobowe. Należy stosować narzędzia filtrowania treści i ograniczania dostępu.
– Starsze dzieci i młodzież potrzebują stałego dialogu na temat zagrożeń związanych z mediami społecznościowymi, prywatnością, nękaniem, fake newsami i uzależnieniami. Nawet im należy przypominać, że nie wszystkie informacje w internecie są wiarygodne i bezpieczne. Rodzice odgrywają tu kluczową rolę. Powinni interesować się tym, co ich dzieci robią w internecie, rozmawiać o tym z nimi, budować relacje oparte na zaufaniu, stosować środki nadzoru (np. filtrowanie treści) i korzystać z zaleceń dostępnych na stronie internetowej www.esaugumas.lt. W sytuacji zauważenia nieodpowiednich lub szkodliwych treści, zawsze zapraszamy do kontaktu z infolinią internetową „Švarus internetas” administrowaną przez RRT – to jeden ze sposobów tworzenia bezpieczniejszego środowiska cyfrowego dla dzieci – podkreśla Olga Malaškevičienė.
Statystyki pokazują, że dzieci zaczynają konsumować treści online bardzo wcześnie – niektórym rodzice pozwalają oglądać filmy na YouTubie, zanim jeszcze… nauczą się mówić. Chociaż konta w mediach społecznościowych są oficjalnie dozwolone od 13. roku życia, rodzice często zakładają je dla młodszych dzieci – zwiększając w ten sposób ich podatność na szkodliwe treści w internecie.
Statystyki rosną
Infolinia internetowa „Czysty internet” (www.svarusinternetas.lt), administrowana przez RRT, otrzymała w II kwartale 2025 r. 1155 zgłoszeń dotyczących treści, których rozpowszechnianie jest zabronione i które mają negatywny wpływ na nieletnich – to o 44 proc. więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (800) i ponaddwukrotnie więcej niż w 2023 r. (487).
Aż 85 proc. zgłoszeń zostało potwierdzonych (982 zgłoszenia). RRT podjęło w związku z nimi działania: w 766 przypadkach informacje przekazano dostawcom usług internetowych, właścicielom stron internetowych i platformom mediów społecznościowych w różnych krajach w celu jak najszybszego usunięcia nieodpowiednich treści (w tym 713 przypadków dotyczyło pornografii); 70 zgłoszeń dotyczących obrazów wykorzystywania seksualnego dzieci przekazano na internetowe infolinie w innych krajach, należące do międzynarodowego stowarzyszenia internetowych infolinii INHOPE; 12 zgłoszeń (w tym dziewięć dotyczących obrazów wykorzystywania seksualnego dzieci) – do komisariatu policji; 12 zgłoszeń dotyczących innych treści w internecie mających negatywny wpływ na nieletnich – do Biura Inspektora Etyki Dziennikarskiej.
Samodzielne filtrowanie treści
– Nie możemy ignorować takich statystyk. Przede wszystkim rodzice powinni być zainteresowani tym, co ich dzieci robią w internecie i rozmawiać z nimi o bezpieczeństwie, sieciach społecznościowych i zagrożeniach. Tylko wspólnym wysiłkiem możemy stworzyć czystszą i bezpieczniejszą przestrzeń online dla dzieci – mówi Jūratė Šovienė, przewodnicząca Rady Urzędu Regulacji Łączności.
– W szkołach treści internetowe muszą być filtrowane, ale w środowisku domowym taka ochrona nie zawsze działa. Rodzice powinni wiedzieć, że narzędzia filtrujące treści można zainstalować samodzielnie. Wszystkie niezbędne informacje i zalecenia znajdują się na stronie internetowej www.esaugumas.lt – zaleca Jūratė Šovienė.
| Fot. Adobe Stock
Rodzicom poszukującym rzetelnych porad i praktycznych wskazówek, jak chronić swoje dzieci w internecie, zalecamy odwiedzenie strony www.esaugumas.lt. W przypadku natrafienia w internecie na nieodpowiednie lub szkodliwe treści, zawsze można je zgłosić na infolinię internetową „Švarus internetas” (www.svarusinternetas.lt) – w ten sposób wszyscy możemy przyczynić się do bezpieczniejszego środowiska cyfrowego dla dzieci.
Artykuł opublikowany w wydaniu magazynowym dziennika „Kurier Wileński” Nr 32 (90) 09-15/08/2025