Mieszkanie — największy wydatek, szczególnie w centrum
Dla studentów przyjezdnych najistotniejszym kosztem pozostaje zakwaterowanie. Najtańszą opcją są akademiki, w których opłata zawiera już koszty mediów. W Wilnie ceny wahają się od 70 do 260 euro, w Kownie — od 80 do 290 euro, natomiast w Kłajpedzie — od 70 do 170 euro miesięcznie, w zależności od standardu i liczby współlokatorów.
Studenci, którzy nie dostali miejsca w akademiku lub nie chcieli z niego skorzystać, muszą przygotować się na wyższe koszty. Wynajem starszego, dwupokojowego mieszkania na obrzeżach Wilna to wydatek rzędu 450 euro. W Kownie i Kłajpedzie ceny są tylko nieznacznie niższe — ok. 400 euro. W przypadku mieszkań nowszych i położonych bliżej centrum stawki rosną nawet do 650–900 euro.
Dodatkowym obciążeniem są rachunki za media typu gaz, prąd, woda itp. W sezonie grzewczym są one szczególnie odczuwalne. W grudniu ub. roku koszt ogrzewania 50-metrowego mieszkania w Wilnie wyniósł średnio 102 euro w budynkach nieodnowionych i ok. 60 euro w budynkach po termomodernizacji. W Kownie ceny były zbliżone, natomiast w Kłajpedzie — o ok. 12 proc. niższe. Do tego dochodzi energia elektryczna, której miesięczny koszt w gospodarstwie domowym dwóch osób wynosił średnio 34–44 euro.
Jedzenie — koszt, który można kontrolować
Koszty wyżywienia to kolejny istotny element miesięcznych wydatków. Z danych Swedbanku wynika, że osoby w wieku 18–24 lat przeznaczają na jedzenie i wydatki domowe około 240 euro miesięcznie. Z tego około 110 euro trafia do lokali gastronomicznych.
Codzienne zakupy bez planu mogą szybko nadwyrężyć budżet. Dlatego zaleca się wcześniejsze przygotowanie menu i unikanie spontanicznych wizyt w restauracjach. Nawet pozornie niewinne przyjemności, jak latte kupowane kilka razy w tygodniu, mogą kosztować miesięcznie około 25 euro.
Na szczęście studenci mogą korzystać z licznych zniżek. Transport publiczny kosztuje miesięcznie 7 euro w Wilnie, 5,6 euro w Kownie i 12 euro w Kłajpedzie. Zniżki obowiązują również w muzeach, teatrach, kinach i niektórych sklepach. Dużym atutem są też liczne bezpłatne wydarzenia kulturalne, które regularnie odbywają się w największych miastach akademickich.
Planowanie to konieczność
Średni dochód młodych osób w wieku 18–25 lat wynosi ok. 650 euro miesięcznie. Biorąc pod uwagę, że koszt zakwaterowania, mediów i jedzenia to ok. 400–500 euro, przestrzeń na inne wydatki jest bardzo ograniczona.
„Po oszacowaniu niezbędnych i zbędnych wydatków, przypisaniu ich do poszczególnych pozycji budżetu i przestrzeganiu planu, powinno się udać uniknąć sytuacji, w której rodzice co miesiąc stają się osobistymi syndykami masy upadłościowej” — powiedziała Justina Bagdanavičiūtė, kierowniczka ds. edukacji finansowej w Swedbank.
Pierwszym krokiem w stronę odpowiedzialności finansowej powinno być stworzenie osobistego budżetu i regularna jego aktualizacja. W przypadku nadwyżki warto rozważyć inwestowanie — nawet niewielkie kwoty pomnażane regularnie mogą w dłuższej perspektywie stanowić solidny kapitał.
Rozpoczęcie studiów to ważny moment przejścia w dorosłość — również finansową. Mimo licznych wydatków rozsądne planowanie i korzystanie z dostępnych ulg pozwalają zminimalizować koszty i uniknąć problemów z płynnością finansową.