Na Litwie wciąż wiele osób zmaga się z brakiem środków do życia, samotnością i wykluczeniem społecznym.
— Na Litwie, niestety, nadal mierzymy się z niepokojącą sytuacją związaną z ubóstwem. Nie tylko statystyki, lecz także codzienna rzeczywistość pokazują, że wielu osobom brakuje środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb — żywności, mieszkania czy leków. Najbardziej narażeni są seniorzy, samotni rodzice wychowujący dzieci, osoby chore i z niepełnosprawnościami. Szczególnie trudna jest sytuacja na obszarach wiejskich, gdzie pojawiają się nowe wyzwania: jak dotrzeć do placówek służby zdrowia, sklepów czy instytucji publicznych — mówi nam sekretarz generalna Caritas Litwa, Milita Žičkutė-Lindžienė.
Ubóstwo to nie tylko kwestia materialna
Rozmówczyni podkreśla, że walka z ubóstwem to nie tylko kwestia materialna, ale także emocjonalna i duchowa. Coraz więcej osób zmaga się z poczuciem osamotnienia i utraty sensu życia, co jest zauważalne zarówno wśród seniorów, jak i młodszych pokoleń.
— Coraz więcej osób doświadcza samotności, utraty sensu życia i braku wsparcia. Zjawisko to dotyka nie tylko osoby starsze, które często pozostają bez bliskich, lecz także młodych ludzi. Paradoksalnie, media społecznościowe, które miały łączyć, często jeszcze bardziej dzielą. Kreowany w nich obraz życia odbiega od rzeczywistości, pogłębiając problemy ze zdrowiem psychicznym, prowadząc do wykluczenia społecznego i zwiększając ryzyko samobójstw. Obserwując te zjawiska, widzimy wyraźnie, że walka z ubóstwem — materialnym, psychicznym i duchowym — wymaga wspólnego wysiłku — zauważa nasza rozmówczyni.
Podkreśla, że potrzebne są działania systemowe, inicjatywy społeczne, ale też codzienna wrażliwość każdego z nas.
— Niech ten dzień będzie przypomnieniem, że każdy człowiek zasługuje na godność, uwagę i wsparcie. Nikt nie powinien pozostać niewidzialny ani samotny w swoim cierpieniu — podkreśla Milita Žičkutė-Lindžienė.
Wskaźniki ryzyka ubóstwa najwyższe wśród seniorów
W 2024 r. wskaźnik ryzyka ubóstwa na Litwie wyniósł 21,5 proc., co oznacza wzrost o 0,9 punktu procentowego w porównaniu z rokiem 2023. Około 620. tys. mieszkańców kraju żyło poniżej progu ryzyka ubóstwa.
Wraz ze wzrostem dochodów rozporządzalnych ludności, próg ryzyka ubóstwa w 2024 r. również się podniósł — o 9,2 proc. w stosunku do roku poprzedniego.
Dochody rozporządzalne poniżej tego progu uzyskało 18 proc. mieszkańców miast (w pięciu największych miastach — 14,5 proc., w pozostałych — 24 proc. natomiast na obszarach wiejskich — aż 29,4 proc. mieszkańców).
Najwyższy poziom ryzyka ubóstwa w 2024 r. odnotowano wśród osób w wieku 65 lat i starszych. Wskaźnik ten wyniósł 36,9 proc., co oznacza wzrost o 0,8 proc. w porównaniu z rokiem 2023.
Średnia emerytura w okresie badania dochodów (2023 r.) wynosiła 539,1 euro, czyli 87,5 proc. progu ryzyka ubóstwa. Choć od 2014 r. wysokość emerytur pozostaje poniżej tego progu, w ostatnich trzech latach różnica między nimi stopniowo się zmniejsza.