Największy wzrost zaplanowano w wydatkach na obronność. Rekordowe w historii Litwy wydatki obronne mają sięgać 4,79 mld euro, co stanowi 5,38 proc. PKB. Poza obronnością największe wzmocnienie finansowe obejmie wynagrodzenia w sektorze publicznym. Na inwestycje drogowe przewidziano 815,5 mln euro.
Wydatki wyższe od dochodów
Dochody budżetu państwa mają wynieść 21 mld euro (uwzględniając środki unijne) — o 16,8 proc. więcej w porównaniu z 2025 r. Wydatki wyniosą 27,5 mld euro — o 18,9 proc. więcej niż w br. Dług publiczny osiągnie 45,1 proc. PKB — będzie wyższy o ponad 5 proc. od tegorocznego.
Dochody budżetu Sodry w przyszłym roku wyniosą 10,3 mld euro, tj. o 18,7 proc. więcej niż w tym roku, wydatki 8,8 mld euro — wzrost o 11,1 proc.
Minimalne miesięczne wynagrodzenie w 2026 r. ma wzrosnąć od 1 038 euro (brutto) do 1 153 euro (brutto), czyli o prawie 70 euro „na rękę”. Średnia emerytura ma wzrosnąć o ponad 12 proc. — do 750 euro, zaś dla osób z wymaganym stażem składkowym do 810 euro.
W przyszłym roku jednorazowa kwota świadczenia z tytułu urodzenia dziecka wyniesie 1 036 euro (obecnie 770 euro). Proponowane przez rząd ustawy umożliwią także szybszą indeksację niektórych świadczeń socjalnych, np. zasiłków rodzinnych itp. Świadczenia te wzrosną średnio o 5,4 proc.
Na podwyżki wynagrodzeń pracowników sektora publicznego zostanie przeznaczone dodatkowe 438,4 mln euro. Najwięcej — 148,8 mln euro zostanie przeznaczonych na podwyżki wynagrodzeń nauczycieli, pracowników wyższych uczelni oraz trenerów sportowych.
Dobrze zbilansowany budżet państwa
Zdaniem ekonomisty Aleksandrasa Izgorodinasa, nie zważając na duży wzrost wydatków, przyszłoroczny budżet jest dobrze zbilansowany.
— W przyszłorocznym budżecie zaprogramowano duży wzrost wydatków, co wskazuje, że wydatki państwa rosną znacznie szybciej niż dochody. Na wzrost wydatków wpływ mają dwa czynniki — zwiększenie finansowania na obronność oraz na sprawy socjalne. Nie zważając na duży wzrost wydatków budżet jest dobrze zbilansowany. Deficyt budżetu wyniesie 3 proc. PKB (Produktu Krajowego Brutto), zaś dług publiczny ok. 45 proc. PKB. Obydwa wskaźniki odpowiadają ograniczeniom ustalonym przez Komisję Europejską. Tu można pochwalić rząd, że nie zważając na duży wzrost wydatków udało się zbilansować budżet. Istnieją jednak pewne ryzyka, np. niższe dochody do budżetu państwa. Wpływ na to może mieć skomplikowana sytuacja ekonomiczna, którą właśnie obserwujemy w Unii Europejskiej — prawdopodobnie niemiecka gospodarka ponownie doświadczyła spadku. Taka sytuacja jest dla Litwy niezwykle ryzykowna. Przecież, aby zapewnić stabilność budżetu państwa potrzebny jest wzrost dochodów. Z kolei, żeby dochody rosły, niezbędny jest wzrost gospodarczy, który zależy od eksportu, jednego z motorów napędowych krajowej gospodarki — komentuje dla „Kuriera Wileńskiego” ekonomista.
Pozytywne skutki inflacji
Rozmówca zauważa, że inflacja jest pozytywna dla budżetu państwa.
— Szybko rosnące ceny mogą przynieść korzyści państwu, ponieważ zwiększają wpływy z podatków, w tym z podatku VAT. Podatek VAT generuje około 45 proc. wszystkich dochodów budżetu państwa. Ogólnie mówiąc inflacja nie jest korzystna dla ludzi, ponieważ zmniejsza siłę nabywczą pieniądza, natomiast na budżet wpływa pozytywnie — wyjaśnia Izgorodinas.
Zdaniem ekonomisty inflacja w 2026 r. wyniesie 3,5 proc. — tyle, co w roku bieżącym.
Czytaj więcej: Wojsko to nie tylko wydatki