Bożonarodzeniowe imprezy, lodowisko, festiwale teatralne i filmowe, międzynarodowe targi książki – to tylko kilka powodów, by nawet zimą nie nudzić się w Wilnie.
Wilno ubiera się właśnie w swoją najpiękniejszą szatę, by na ponad miesiąc zanurzyć swoich mieszkańców i gości w bajecznej atmosferze najbardziej przytulnych i ciepłych świąt w roku. „Boże Narodzenie w stolicy” (lit. Kalėdos sostinėje) to najbardziej wyrazisty, najdłuższy i z największą liczbą gości festiwal, który rozpoczyna się na początku grudnia i cieszy mieszkańców aż do Trzech Króli.
Miasto, świątecznie ozdobione i pełne atrakcji dla małych i dużych, w tym czasie wygląda tak, jakby zostało wykrojone z bożonarodzeniowej pocztówki. W ubiegłym roku świąteczną stolicę Litwy w ciągu pięciu tygodni odwiedziło ponad 500 tys. gości. Amerykańska gazeta „New York Post”, która razem z wydaniem internetowym dociera do 80 mln czytelników, ogłosiła Wilno jednym z dziewięciu najbardziej „magicznych” bożonarodzeniowych miast w Europie.
Świąteczne miasteczko na pl. Katedralnym
Tym razem Wilno wkracza w okres bożonarodzeniowy już 30 listopada ceremonią zapalenia świateł na głównej choince miasta, tradycyjnie umieszczonej na pl. Katedralnym. Swoistym aperitifem dla głównej ceremonii stanie się dziś zapalenie lampek na choince na pl. Ratuszowym o godz. 17, gdzie zabrzmi też koncert zespołu Color Jazz. Zebranych pozdrowią też ambasadorowie Międzynarodowego Charytatywnego Kiermaszu Bożonarodzeniowego, nad którym patronat w tym roku objęła pierwsza dama Diana Nausėdienė.
Później, o godz. 19, na pl. Katedralnym zostaną zapalone światła na głównej choince stolicy. Zebranych pozdrowi mer miasta, a wieczór uatrakcyjnią popularni litewscy wykonawcy i zespoły, m.in.: Saulius Prūsaitis, Jurijus Veklenko, Ieva Narkutė, Jurgis Brūzga, Dainotas Varnas, Paulė, Biplan, Sisters On Wire oraz Good Time Boys.
Organizatorzy święta tradycyjnie trzymają w tajemnicy to, jak będzie wyglądała tegoroczna choinka, jednak zapewniają, że i tym razem świąteczne drzewko zachwyci nie tylko mieszkańców Wilna, ale Europy i całego świata. Warto przypomnieć, że ubiegłoroczna choinka, której tematem był czas, została oceniona jako jedna z najpiękniejszych na świecie i znalazła się wysoko w rankingach takich mediów, jak: „USA Today”, portale podróżnicze Matador Network i Fodor’s Travel, belgijski serwis informacyjny Brussels Express, portal Wirtualna Polska i inne.
Tym razem drzewko ma mieć 27 m wysokości i powierzchnię do ozdobienia 50 mkw. Choinkę ozdobi ponad 70 tys. lampek. Podobnie jak w ubiegłym roku jej stelaż będzie wykonany z metalu i żywych gałązek świerkowych.
Cała konstrukcja przykatedralnej choinki będzie obejmowała też świąteczne miasteczko, składające się z kilkudziesięciu drewnianych domków-stoisk, w których będą sprzedawane upominki, ozdoby choinkowe, przeróżne smakołyki, takie jak: pierniki, miód, herbaty ziołowe, chleb, sery, wędliny itp. Nie zabraknie też grzanego wina, kawy i innych gorących napojów.
Świąteczny kiermasz, podczas którego w oryginalnie urządzonych szklanych domkach można będzie znaleźć ciekawe prezenty dla bliskich, będzie czynny również na pl. Ratuszowym. Oba kiermasze można odwiedzać do 7 stycznia 2020 r.
Ciuchcią po świątecznej Starówce
Poszukiwaniem nietuzinkowych prezentów można będzie się zająć też w dniach 17–22 grudnia na pl. Vincasa Kudirki, gdzie będzie czynny Świąteczny Skwer Designerski. Swoją twórczość przedstawią tam litewscy projektanci, producenci ubrań, wyrobów ze skóry, dodatków, biżuterii, zabawek, przedmiotów wystroju wnętrz. To doskonałe miejsce dla tych, którzy poszukują wyjątkowych i oryginalnych świątecznych prezentów oraz cenią twórczość młodych, litewskich twórców. W dniach 17–21 grudnia stoiska artystów będą otwarte w godz. 10–20, natomiast 22 grudnia – w godz. 10–16.
Miłym akcentem, nie mniej oczekiwanym niż kiermasze, jest tradycyjna wileńska ciuchcia bożonarodzeniowa, oferująca dla małych i dużych wesołą godzinną podróż po świątecznie wystrojonej Starówce. Do ciuchci można wsiąść na głównych przystankach miasteczka świątecznego – naprzeciwko katedry, nieopodal skweru Odminių (ul. Šventaragio 1) albo przy pl. Ratuszowym. Świąteczny pociąg będzie kursował we wszystkie dni tygodnia w godz. 11–20.40 (ostatni kurs o godz. 20.15). W dni świąteczne rozkład jest nieco inny: 24 grudnia ostatni kurs o godz. 19.20, w dniach 25–26 grudnia – o godz. 20.15, 31 grudnia – o godz. 19.35. 1 stycznia pociąg zacznie kursować od godz. 13 (ostatni kurs o godz. 19.20). Cena biletu wynosi 2 euro. Dzieci w wieku od 3 do 7 lat, jeżeli nie zajmują dodatkowego miejsca (np. siedzą na kolanach u rodziców), będą mogły podróżować bezpłatnie.
Lodowisko, fajerwerki i projekcje 3D
Prawdziwie świąteczną atmosferę zapewni też jazda na łyżwach na lodowisku, które od 6 grudnia już po raz drugi zostanie urządzone na pl. Łukiskim. Lodowisko czynne będzie w godz. 12–22 (w weekendy – od 10 do 22). Wynajem łyżew na miejscu kosztuje 3 euro. Jazda własnymi łyżwami – 2 euro.
Tymczasem 7 grudnia od godz. 14 na pl. Katedralnym wszyscy chętni, a zwłaszcza ci najmłodsi, będą mieli okazję spotkania się ze Świętym Mikołajem. Dzieci będą mogły napisać list do Świętego Mikołaja albo osobiście powiadomić go o tym, co pragną znaleźć pod bożonarodzeniową choinką w domu.
Trudno też wyobrazić sobie wileńskie imprezy bożonarodzeniowe bez świątecznej bajki w 3D na ścianie katedry wileńskiej. W tym roku widzowie zobaczą „Królową śniegu”, stworzoną specjalnie na tegoroczne święta. Niezwykłą historię będzie można oglądać w dniach 25–29 grudnia. Projekcje będą się odbywały o godz. 17.05–17.20, 18.15–18.30, 20.05–20.20 oraz 20.45–21.
W ramach „Bożego Narodzenia w stolicy” wystartuje ponadto świąteczny maraton organizowany przez sieć aptek Eurovaistinė (15 grudnia).
W Wigilię 24 grudnia o godz. 21 w katedrze wileńskiej zostanie odprawiona pasterka. 31 grudnia o północy wystrzelą fajerwerki na pl. Katedralnym. 6 stycznia o godz. 16.30 wyruszy pochód Trzech Króli od Ostrej Bramy na pl. Katedralny. 7 stycznia o godz. 17 rozpoczną się obchody prawosławnego Bożego Narodzenia.
Więcej szczegółów na temat bożonarodzeniowych atrakcji w Wilnie można znaleźć na stronie kaledossostineje.lt.
Kulturalnie w styczniu
Po zakończeniu okresu świątecznego nie należy zapadać w zimowy sen, gdyż stolica podaruje nam sporo innych rozrywek, umilających okres czekania na wiosenne przebudzenie.
Miłośnicy kinowych imprez mogą zaznaczyć w swoich kalendarzach dni 16–19 stycznia, gdyż wówczas w Wilnie odbędzie się 13. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmów Krótkometrażowych. W 2020 r. hasło przewodnie festiwalu brzmi „Krótkie, ale filmy”. Widzowie zobaczą ok. 100 filmów z całego świata, z których wiele zostało wyróżnionych podczas festiwalów filmowych. Więcej informacji na stronie filmshorts.lt.
Swój festiwal na początku przyszłego roku będzie miało też młode pokolenie. W dniach 11–19 stycznia teatr Menų spaustuvė organizuje 10. edycję Międzynarodowego Festiwalu dla Dzieci i Młodzieży „Kitoks”. Na program festiwalu złożą się spektakle dla dzieci z różnych grup wiekowych, od niemowląt do nastolatków. Wystąpią zespoły teatralne ze Szwecji, Serbii, Belgii, Francji i Hiszpanii. Więcej informacji na stronie menuspaustuve.lt.
Wileński Festiwal Świateł
Dość nowym, ale ważnym akcentem zimowych imprez są też urodziny Wilna! Hucznie zaczęto je obchodzić dopiero w tym roku, gdy samorząd z okazji 696. rocznicy założenia miasta zorganizował pierwszy Wileński Festiwal Świateł. W ciągu trzech dni zaprezentowano 27 instalacji świetlnych rozlokowanych na terenie całej Starówki i pokazujących jej oblicze pod innym kątem.
Symbioza świateł, sztuki i dźwięku zadziwiła zwiedzających nie tylko dzięki statycznym instalacjom świetlnym, lecz także dzięki możliwości bezpośredniego udziału w projektach. Odwiedzający mogli tworzyć wzory na budynku Muzeum Pałacu Radziwiłłów, przejść przez „oczyszczający i budzący dobre emocje” most czy zobaczyć największą instalację świetlną i dźwiękową, „Wieżę”. Jednym z najpopularniejszych obiektów była instalacja przedstawiająca współczesnego Giedymina, który podczas festiwalu zabawnie przypominał postać Dartha Vadera z „Gwiezdnych wojen”. Udział w festiwalu wzięli uczestnicy z Litwy, Portugalii, Austrii, Słowenii, Szwecji, Czech, Australii, Francji i Japonii. Szacuje się, że stworzone przez nich projekcje obejrzało łącznie ok. 130 tys. osób.
Druga edycja Wileńskiego Festiwalu Świateł odbędzie się w dniach 24–26 stycznia. Tym razem zostanie zaprezentowanych ok. 30 instalacji świetlnych w dziedzińcach Starówki, rozlokowanych od teatru Menų spaustuvė po Pałac Władców Litewskich. Dokładne trasy festiwalu na razie nie są znane, ale już wkrótce będzie można się z nimi zapoznać na stronie lightfestival.lt.
Przyjdź na literacki pojedynek
Luty jest miesiącem, na który czekają wszyscy miłośnicy literatury. W dniach 20–23 lutego w stolicy odbędzie się największe w krajach bałtyckich spotkanie przyjaciół książek – Wileńskie Targi Książki. Podczas jubileuszowej 20. edycji targów, która odbyła się w tym roku, w Wileńskim Centrum Wystawowo-Konferencyjnym „Litexpo”, na powierzchni ponad 17 tys. mkw., rozlokowało się ok. 360 uczestników z ośmiu krajów, w tym też z Polski. Targi w tym roku odwiedziło prawie 68,5 tys. osób.
Na program targów tradycyjnie składa się nie tylko zwiedzanie licznych stoisk z książkami, lecz także kluby dyskusyjne na różne tematy czy spotkania z autorami. Od pięciu lat w ramach targów działa scena muzyczna, a od 2011 r. – sala kina książkowego. Podczas tegorocznej edycji targów dla gości zagrali m.in.: Synesthesis, Golden Parazyth, Litewska Narodowa Orkiestra Symfoniczna, Žalvarinis, Linas Adomaitis, Gjna, Bjelle. Odbywały się też projekcje filmów.
Nowością tegorocznej edycji targów były literackie pojedynki – w ciągu 15 minut autor i jego krytyk musieli maksymalnie odkryć zalety książki, o której była mowa. Podczas pojedynków nikt nie zginął, zaś słuchacze byli przyjemnie zaskoczeni nietypowym akcentem tradycyjnych targów. W przyszłym roku targi będą przebiegać pod hasłem: „Żyć należy bez formuł, trzeba być otwartym”. Więcej informacji o wydarzeniu już wkrótce na stronie vilniausknygumuge.lt.
Fot. Marian Paluszkiewicz
Artykuł opublikowany w wydaniu magazynowym “Kuriera Wileńskiego” nr 47(228) 30/11-06/12/ 2019