Nieprzypadkowo padają dziś pytania o to, jaka ma być szkoła przyszłości. Mimo kardynalnych zmian w otaczającej nas rzeczywistości, szkoła bardzo nieznacznie się zmieniła od stulecia i nie wydaje się zbyt nowoczesna.
Zamiast zbędnego zakuwania informacji, którą można w każdej chwili znaleźć w internecie, uczniowie potrzebują dziś przydatnych, praktycznych umiejętności, które pozwolą im funkcjonować w szybko zmieniającym się świecie. Nieoceniona jest tutaj rola twórczego, pomysłowego nauczyciela.
Jeden z takich pomysłów na urozmaicenie lekcji – tworzenie krótkich filmów – wydaje się być szczególnie atrakcyjny dla uczniów. Do młodzieży szkolnej, która coraz bardziej oswaja technologie cyfrowe, skutecznie przemawia wszechobecny świat obrazków. To zainteresowanie można wykorzystać np. na lekcji języka litewskiego.
– Wizualizacja myśli, idei, informacji jest dzisiaj trendem wśród młodzieży. Uczniów pociąga nagrywanie, filmowanie, przekazywanie informacji obrazkami. Ale zrobienie dobrego, ciekawego i oryginalnego filmiku nie jest łatwe, trzeba mieć jakąś swoją wizję, która często w trakcie już rozpoczętej pracy jest modyfikowana – mówi „Kurierowi Wileńskiemu” lituanistka Łucja Mickiewicz-Ozarowska z Gimnazjum im. Michała Balińskiego w Jaszunach.
Łącząc słowo, obraz, akcję i najnowsze technologie, uczniowie Gimnazjum im. Michała Balińskiego w Jaszunach podczas zajęć z języka i literatury litewskiej przymierzają się do tworzenia filmów animowanych i reportaży. Poza tym, że mają wewnętrzną satysfakcję ze stworzenia oryginalnych dzieł, ich praca znajduje uznanie jury zarówno krajowych, jak też międzynarodowych konkursów filmów uczniowskich.
Uczniowie, pod okiem lituanistki, już od kilku lat tworzą różnorodne filmiki, a swoje pierwsze zwycięstwa odnieśli jeszcze w 2017 i 2018 r. Również rok 2019 przyniósł wiele kolejnych zwycięstw i nagród. Tak dla przykładu twórcza grupa w składzie: Augustyn Ozarowski, Paweł Ozarowski, Emilia Podolska, Gloria Tomaszewicz za animowany film na podstawie piosenki ludowej zdobyła drugie miejsce w konkursie na ekranizację litewskiej twórczości ludowej, który od wielu lat organizuje Centrum Kultury Narodowej w Kownie.
– Tworząc animowane filmiki uczniowie sami rysują obrazki za pomocą komputerowej myszy lub tabletu graficznego i przy pomocy odpowiedniego programu (Adobe animate) animują. Przyznaję, że sama niezbyt dobrze znam się na tych rzeczach. Na początku pokazałam tylko, jak się montuje filmiki, a oni już dalej samodzielnie opanowali różne oprogramowanie i natychmiast mnie wyprzedzili – podkreśla lituanistka.
Kolejne zwycięstwo, a raczej zwycięstwa, przyniosła jesień. Uczniowie zostali zaproszeni na krajowy festiwal filmowy REC 2019, organizowany przez Litewskie Centrum Nieformalnej Edukacji Uczniów. Aż trzy filmiki zrealizowane przez uczniów („Vaižgantas”, „Žvirblis ir vilkas”, „Trys skatikai”) zostały wyróżnione wśród 29 najlepszych festiwalowych filmów. Zostały one zaprezentowane podczas uroczystej gali.
– Wydarzenie to można określić jako swoisty „Oskar” dla uczniów za ich prace w dziedzinie kinematografii. Podczas festiwalu co roku są wręczane nagrody w różnych nominacjach. Bardzo się ucieszyliśmy, kiedy w tym roku usłyszeliśmy nazwiska naszych uczniów i zobaczyliśmy nagrody w ich rękach. Autorem najlepszego filmu animowanego został Paweł Ozarowski, nagrodę za najlepszy scenariusz odebrała Paulina Pieszko – cieszy się Łucja Mickiewicz-Ozarowska.
CZYTAJ WIĘCEJ: Na marginesie dyskusji o oświacie
Kolejny filmik został wyróżniony na międzynarodowym konkursie „Mano kinas”, który od 10 lat organizuje Centrum Technicznej Twórczości Uczniów w Kownie. Na konkurs przysłali swe prace uczestnicy z Ukrainy, Estonii, Rosji, Litwy. Uczniowie z polskojęzycznego gimnazjum w Jaszunach – Paulina Pieszko, Wioleta Kozyrewskaja i Paweł Ozarowski – zdobyli III nagrodę za film animowany „Trys skatikai”.
Łucja Mickiewicz-Ozarowska Fot. Marian Paluszkiewicz
Grudzień sypnął kolejnymi nagrodami – uczniowie otrzymali dwa zaproszenia na uroczystość uhonorowania zwycięzców za udział w krajowych konkursach „Kadro nominacijos” i „Vietovardžiai”. Swym reportażem o Dniu Starostwa Jaszuny uczniowie klasy III G wpisali się w obchodzony w 2019 r. Rok Nazw Lokalnych Miejscowości, a ich praca przyniosła im trzecie miejsce na podium. Cała twórcza grupa (Paula Kisłowska, Angelina Bogdan, Ewelina Jurewicz, Karina Widejko, Paweł Ozarowski) została zaproszona na uroczystość wręczenia nagród do kowieńskiego Ratusza.
W krajowym konkursie filmów uczniowskich „Vietovardžiai”, organizowanym przez Kowieńskie Studio „Kadras” rywalizowało 57 filmów nadesłanych przez uczniów ze szkół w całej Litwie, ale też uczestników studiów i klubów filmowych. Mimo poważnej konkurencji film animowany „Šalčios žemės padavimai” w wykonaniu uczniów z Jaszun – Pawła i Augustyna Ozarowskich – został wysoko oceniony przez komisję i zdobył zaszczytne trzecie miejsce.
CZYTAJ WIĘCEJ: Młodzież z Jaszun na podium w turniejuDebat Historycznych w Sejmie RP
– Wszystkie te filmiki i reportaże wideo zostały zrealizowane po litewsku i nie zważając na to, że nie jest to język ojczysty uczniów, krytycy filmowi nie szczędzili pochwał pod adresem uczniów, zaznaczając, że jedni z najbardziej twórczych uczniów mieszkają w Jaszunach w rejonie solecznickim – nie ukrywa radości Łucja Mickiewicz-Ozarowska.
Przy realizacji filmików dokumentalnych uczniowie gromadzili różne informacje. Z pomocą przychodził internet, ale służyły temu również rozmowy z ludźmi, wyjazdy, wycieczki edukacyjne. Następnie układanie tekstu. Potem praca nad nagłośnieniem, czytanie tekstu. Lituanistka nie kryje, że jest to najtrudniejsza część pracy.
– W tym momencie zawsze zakradnie się jakiś błąd, często źle wymówi się słowo, niepoprawnie zaakcentuje się sylabę. Zdarza się nagrywać film kilka razy, a i w tym ostatecznym wariancie zdarzają się jakieś potknięcia. Czasami dopiero przy montowaniu filmu zauważamy, że gdzieś coś poszło nie tak – mówi.
Tym niemniej poza zdobywaniem nowych, ważnych umiejętności uczniowie doskonalą swoją znajomość języka litewskiego, wzbogacają słownictwo, uczą się poprawnego akcentowania.
– Realizowanie filmu to nie tylko praca z obiektywem lub programem graficznym. Przede wszystkim zależy mi na tym, żeby podczas pracy nad filmem była obecna praca ze słowem, tekstem w języku litewskim. Często jest to pisanie scenariusza – na lekcji lub po lekcjach. Czasami jest to przetwarzanie tekstu, np. bajkę przekładamy na dramat – opowiada lituanistka.
Jak mówi, takie dodatkowe zajęcia z kamerą i komputerem być może niekoniecznie przygotowują do złożenia egzaminu maturalnego z języka litewskiego, ale pozwalają przygotować się do złożenia innych ważnych – życiowych – egzaminów: dają praktyczne umiejętności korzystania z najnowszych technologii, pozwalają przezwyciężyć strach, niepewność, obawy; rozwijają twórcze myślenie. Robiąc filmiki uczniowie poznają świat, wyrażają swój światopogląd, rozwijają wyobraźnię, formują system wartości: prawdy, dobra, piękna.