Laureatem tegorocznej nagrody „Semper Fidelis” został Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą

8 października na Zamku Królewskim w Warszawie ogłoszono nazwiska laureatów oraz wyróżnionych w ramach II i III edycji ustanowionej przez Instytut Pamięci Narodowej Nagrody „Semper Fidelis”, przyznawanej za prowadzenie działalności na rzecz upamiętniania dziedzictwa Kresów Wschodnich.

Laureatem trzeciej edycji nagród Instytutu Pamięci Narodowej „Semper Fidelis” został Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą, polska organizacja non-profit na Litwie, założona z myślą o ochronie Rossy, najstarszego wileńskiego cmentarza. W piątce tegorocznych laureatów znaleźli się również – ksiądz Jan Buras, ksiądz Adam Przywuski, Danuta Skalska – założycielka oraz prezes Towarzystwa Miłośników Lwowa w Bytomiu oraz rzecznik prasowy Światowego Kongresu Kresowian, Elżbieta Rusinko – nauczycielka historii i dyrektor Szkoły Podstawowej im. Orląt Lwowskich w Roźwienicy. Kapituła Konkursowa wyróżniła w 2021 roku Marię i Marka Jastrzębskich, założycieli wydawnictwa LTW.

– Każda nagroda cieszy. Nagrodę Instytutu Pamięci Narodowej „Semper Fidelis” otrzymaliśmy my, jako Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą, ale to jest nagroda nie tylko dla członków komitetu, ale również dla wszystkich wolonatariuszy, harcerzy, organizacji, dla wszystkich tych, którzy wspierają w naszej działalności. Niezmiernie jest mi miło, że tutaj, na Zamek Królewski, mogliśmy zaprosić naszych gości, którzy przez wiele lat wspierali nas w naszej działalności – powiedział „Kurierowi Wileńskiemu“ z Zamku Królewskiego w Warszawie Dariusz Żybort, prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą.

Prezes dziękował, że oprócz niego, jako prezesa SKOnSR, oraz członka komitetu Dariusza Lewickiego podczas uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie byli również z nimi: Jerzy Kisielewski, wiceprzewodniczący Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami im.Jerzego Waldorffa, Mikołaj Falkowski, Prezes Zarządu Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie“,  Juliusz Szymczak-Gałkowski, członek Zarządu Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie“, Anna Lella, prezes Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarskiej w Olsztynie, lekarz Danuta Kozłowska-Trusewicz  i doktor Zygmunt Trusewicz, Dorota Janiszewska – Jakubiak, dyrektor Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, którzy przez wiele lat wspierali działalność SKOnSR poprzez różne akcje na rzecz odnawiania pomników.

Czytaj więcej: Polacy są doceniani przez Departament Mniejszości Narodowych

– Mam nadzieję, że ta nagroda posłuży jako bodziec do dalszej działalności Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą. Bardzo dziękuję wszystkim za współpracę – zaznaczył Dariusz Żybort.

Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą (SKOnSR) to polska organizacja non-profit na Litwie, założona z myślą o ochronie Rossy, najstarszego wileńskiego cmentarza. Stowarzyszenie powstało w 1990 roku z inicjatywy Jerzego Waldorffa. W skład pierwszego zarządu weszli: Alicja Maria Klimaszewska, Halina Jotkiałło, Olgierd Korzeniecki i Jerzy Surwiło. Obecnym prezesem SKOnSR jest Dariusz Żybort. Dzięki staraniom Komitetu w ciągu 30 lat odnowiono 174 pomniki nagrobne i wzniesiono 5 nowych. Aby pozyskać środki na renowację pomników, członkowie organizacji rozpowszechniają cegiełki i kolekcjonerski medal wydany przez Mennicę Litewską. Tradycją jest też kwesta na Rossie, przeprowadzana we współpracy ze Związkiem Harcerstwa Polskiego na Litwie. Ponadto stowarzyszenie organizuje doroczną akcję „Światełko pamięci dla Cmentarza na Rossie i Cmentarza Bernardyńskiego”. W ramach projektu od początku października zbierane są znicze, które 1 listopada członkowie Komitetu i innych organizacji polskich zapalają na zapomnianych mogiłach. Na swojej stronie organizacja prowadzi też dział poświęcony historii cmentarza wraz ze spisem pochowanych na nim osób i dokumentacją fotograficzną.

Podczas tegorocznej uroczystości statuetki trafiły do nagrodzonych w poprzedniej edycji w 2020 r. Nagrodę „Semper Fidelis“ odebrał również nauczyciel historii z Gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego w Wilnie Waldemar Szełkowski.

– Bardzo się cieszę, że w Polsce dostrzegana jest nasza działalność na Litwie, moja osobista i Garnizonu Nowa Wilejka. Kieruję podziękowania nie tylko dla Instytutu Pamięci Narodowej, organizatorów tego wydarzenia, ale też niski ukłon dla autora tej rzeźby (od red. autorem jest artysta rzeźbiarz Paweł Pietrusiński). Piękna rzeźba. To jest skrzydło anioła, a pod skrzydłem herb z okresu powstania styczniowego, gdzie razem jest orzeł i pogoń. To bardzo symboliczne. To nie tylko piękna przeszłość, historia naszych narodów, naszych państw, ale jednocześnie to ma piękny wymiar i w dniu dzisiejszym – powiedział „Kurierowi Wileńskiemu” Waldemar Szełkowski z Zamku Królewskiego w Warszawie.

Czytaj więcej: Kartka dla ostatniego polskiego lotnika walczącego o Wielką Brytanię

„Waldemar Szełkowski od 1993 roku jest nauczycielem historii w Gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego. W tym czasie trzykrotnie został wyróżniony w konkursie «Najlepsza szkoła, najlepszy nauczyciel». Angażuje się w różnorakie projekty edukacyjne, jak np. ekspedycja na Syberię szlakiem polskich zesłańców. Od pięciu lat Waldemar Szełkowski udziela się w Wileńskim Klubie Rekonstrukcji Historycznej Garnizon Nowa Wilejka, którego jest założycielem i prezesem. Celem klubu jest wszechstronne promowanie wiedzy z historii Litwy i Polski, akcentując szczególnie historię Wileńszczyzny, prowadzenie prac i akcji popularyzujących historię wojskowości, zbieranie informacji o polskich żołnierzach i opieka nad miejscami upamiętniającymi. Waldemar Szełkowski jest autorem prawie 150 artykułów o tematyce historycznej, krajoznawczej, podróżniczej oraz wydanej w 1999 roku monografii «Akademicki Klub Włóczęgów Wileńskich»” – podał IPN prezentując sylwetkę Waldemara Szełkowskiego w specjalnie przygotowanym materiale filmowym o laureatach nagrody.

Instytut Pamięci Narodowej w 2019 roku ustanowił Nagrodę „Semper Fidelis” – honorowe wyróżnienie przyznawane osobom, organizacjom społecznym i instytucjom, które w szczególnie aktywny sposób dbają o zachowanie i upowszechnianie kresowej spuścizny. Co roku Kapituła Nagrody przyznaje pięć nagród, z których jedna może zostać nadana post mortem. Laureaci otrzymują pamiątkową statuetkę i dyplom. „Uhonorowanie tych, którzy poświęcają swe życie ratowaniu polskich śladów i utrwalaniu pamięci o historii Kresów Wschodnich jest naszym obowiązkiem i wyrazem wdzięczności za ich trud i wierność ideałom Rzeczypospolitej“ – uzasadniają organizatorzy uroczystości.