Krajowa Agencja Płatnicza (lit. Nacionalinė mokėjimo agentūra, NMA) rozumie, że aby klient był zadowolony, a jego oczekiwania zostały spełnione, należy z nim aktywnie współpracować, a jednocześnie ufać.
Szef NMA Aleksandras Muzikevičius mówi, że aktywna komunikacja NMA dotycząca tego, jak rolnicy uczestnicząc w działaniach Litewskiego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 (PROW) mogą uniknąć sankcji, już przynoszą rezultaty, dlatego NMA zmienia metody pracy, zwracając dużą uwagę na działania, zwłaszcza w celu optymalizacji inspekcji, starając się nie przeszkadzać uczciwym rolnikom i skupić się na potencjalnych naruszających.
Mniej kar, więcej konsultacji
„NMA pracuje celowo, aby znaleźć sposoby na zmniejszenie liczby sankcji nakładanych na klientów NMA. Jest to jeden z priorytetów działalności NMA. Podejmujemy działania mające na celu zwiększenie konsultacji z beneficjentem, wyjaśnienie mu zagrożeń i pomoc w ich uniknięciu. To potrzebne działania zapobiegawcze, aby w jak najmniejszym stopniu karać i przeszkadzać prawdziwym rolnikom” — powiedział A. Muzikevičius, dyrektor NMA.
„Cieszę się, że łączna kwota sankcji w ramach PROW zmniejsza się z roku na rok — w 2019 r. nałożono sankcje odpowiednio na 10 394 wnioskodawców w ramach środków regionalnych i 647 w ramach środków inwestycyjnych, a w 2021 r. — odpowiednio 6 063 i 626. Oczywiście nie będzie żadnych wyjątków dla tych, którzy imitują działalność rolniczą”.
Wiele zmian czeka rolników w zakresie monitorowania ekosystemów, zadeklarowanych obszarów, dlatego NMA pracuje również nad planem, jak w komunikacji z rolnikami wyjaśnić im wymogi w celu uniknięcia sankcji. Informacje na ten temat zostaną przekazane w najbliższej przyszłości.
Korzyści ze współpracy NMA z rolnikami podkreśla również Prezes Izby Rolniczej dr A. Svitojus, który podkreślił dobrą wolę specjalistów NMA oraz zalety komunikacji na temat zapobiegania sankcjom: „Szczególnie cieszy to, że istnieje coraz bardziej przyjazny związek między NMA a rolnikami. Szybciej znajdujemy wspólne rozwiązania, stworzone zostały możliwości uzyskania niezbędnych informacji bezpośrednio poprzez transmisje na żywo, a także zauważamy spadek wysokości sankcji i grzywien za drobne naruszenia. Przy mniejszym stresie rolnicy mogą zwracać większą uwagę na rozwijanie swego gospodarstwa, jego zrównoważony i długoterminowy rozwój”.
J. Sviderskis, dyrektor generalny Litewskiego Stowarzyszenia Przedsiębiorstw Rolniczych (LŽŪBA) również jest zadowolony z wyniku współpracy, stwierdzając, że 85 proc. członków kierowanego przez niego stowarzyszenia dobrze ocenia działalność NMA. „Wskaźnik jest doskonały” — uważa.
Mniej kontroli ułatwia pracę rolnikom
Optymalizacja inspekcji jest kolejnym z priorytetowych działań NMA, kiedy podejmowane są wysiłki w celu skoncentrowania się na poważnych naruszeniach i wykroczeniach: inspekcje w gospodarstwach rolnych realizujących ryzykowne projekty są przeprowadzane częściej, podejmowane są wysiłki w celu ich ukierunkowania, a w przypadku drobnych naruszeń prosi się o wyjaśnienie i umożliwia się ich skorygowanie. W zależności od wagi i złożoności dopuszcza się również wprowadzanie poprawek za pomocą aplikacji mobilnej „NMA agro” — wówczas dodatkowa weryfikacja nie jest już przeprowadzana. Z tych powodów w 2021 r. znacznie zmniejszyła się liczba kontroli projektów realizowanych w ramach działań PROW.
Ukierunkowane inspekcje nie tylko oszczędzają czas rolników, ale także umożliwiają dotarcie funduszy wsparcia tylko do rzeczywistych rolników. W 2021 r. NMA podjęła aktywne kroki w celu zidentyfikowania przypadków, w których deklarowane są wolne obszary gruntów państwowych, a także aktywnie kontrolowano obszary gruntów, na których zadeklarowane warzywa przypuszczalnie nie były uprawiane itp. W rezultacie, jeśli chodzi o kontrole środków wsparcia obszarowego, liczba kontroli przeprowadzonych w tym celu wzrosła czterokrotnie w 2021 r., przy czym przeprowadzono aż 8 000 kontroli, a około 2 mln euro odzyskano.
Kontrole w rękach jednej instytucji
Jednym z ważnych rozwiązań, które zoptymalizowało prace, które były opracowywane przez długi czas i zostały ostatecznie wdrożone, jest rezygnacja z podwójnych kontroli: od zeszłego roku tylko Państwowa Służba Ds. Żywności i Weterynarii (VMVT) może przeprowadzać kontrole wsparcia powiązanego dla krów mlecznych, bydła mięsnego, bydła mięsnego, owiec mięsnych, byków mlecznych i kóz mlecznych. Po uzgodnieniu przez instytucje, w celu zminimalizowania ingerencji w pracę rolnika, kontrole wsparcia dla zwierząt gospodarskich nie są już dublowane — VMTV, po ich przeprowadzeniu, przekazuje niezbędne dane do NMA.
NMA nadal konsultuje się z innymi instytucjami (obecnie z ochroną środowiska), aby znaleźć więcej punktów styczności we wszystkich procesach pracy, które po możliwym połączeniu pomogłyby uniknąć powielania pracy.
Aplikacja mobilna „NMA agro” — niezastąpiona pomoc
Bardzo ważnym narzędziem nie tylko w optymalizacji pracy NMA, zwłaszcza kontroli projektów, ale także w znacznym zmniejszeniu obciążeń administracyjnych dla rolników jest aplikacja mobilna „NMA agro”. To bezpłatne, funkcjonalne i łatwe w użyciu narzędzie umożliwia wszystkim rolnikom samodzielne przeprowadzanie wszelkich kontroli, zarówno w ramach środków inwestycyjnych PROW, jak i środków obszarowych. Rolnik może samodzielnie dostarczyć dane do NMA, dzięki czemu przeprowadzi kontrolę w swoim gospodarstwie bez ingerencji z zewnątrz w dowolnym momencie dogodnym dla siebie. W 2021 roku za pomocą aplikacji mobilnej „NMA agro” przeprowadzono 2,5 tys. kontroli. To znacznie pomaga zaoszczędzić zasoby zarówno beneficjentów, jak i NMA.
W przyszłości planowane jest dalsze ulepszanie aplikacji „NMA agro”, aby była jeszcze bardziej przyjazna dla użytkownika — planowana jest jej personalizacja, czyli wprowadzenie zmian tak, aby użytkownik aplikacji widział komunikaty, akty prawne itp. związane z jego działaniami.
Przejście na kontrole zdalne
Warto również zauważyć, że NMA korzysta już z Automatycznego Systemu Ciągłego Monitorowania Pola (ALNSIS). Jego zalety są oczywiste: zdjęcia satelitarne identyfikują wszystkie rodzaje upraw, a także obszary opuszczone, zaorane łąki, ugory, wypalone obszary wypalonych traw; prowadzi się monitorowanie zbiorów, mogą być sprawdzone zadeklarowane przez rolnika sytuacje force majeure, takie jak zalane użytki zielone itp. Wszystkie te dane pozwolą przeprowadzić całkowicie zdalne kontrole, praca będzie szybsza, bardziej produktywna, dokładniejsza.
„Do tej pory system ten jest stosowany tylko w wybranych gospodarstwach, ale NMA ma na celu wykorzystanie ALNSIS na całym terytorium Litwy w 2023 roku” — mówi szef NMA.
„Jest to system otwarty, więc dane, które będą wykorzystywane do inspekcji, mogą być monitorowane przez wszystkich rolników. W międzyczasie właściciele gospodarstw rolnych korzystający z ALNSIS mogą stale monitorować stan swoich pól, korygować niespójności w odpowiednim czasie, a tym samym unikać sankcji”.
Zam. 2644
