Głównym organizatorem konferencji jest Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
— Podejmowana podczas tego wydarzenia tematyka jest związana z trzema wydarzeniami: przede wszystkim rok 2022 został ogłoszony przez Sejm RP Rokiem Józefa Mackiewicza. W tym roku obchodzimy również 25. rocznicę śmierci Stanisława Swianiewicza. Ponadto w bieżącym roku mija 80 lat od ujawnienia prawdy o losie polskich oficerów, którzy dostali się do sowieckiej niewoli w 1939 r. Obie wymienione wyżej postacie mogły bezpośrednio świadczyć o przerażającej zbrodni dokonanej przez Sowietów w Katyńskim Lesie — wyjaśnia dr Tomasz Roguski, przedstawiciel Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
Połączyło ich Wilno i Katyń
Dr Roguski zauważa, że postacie Mackiewicza, jednego najwybitniejszych polskich pisarzy XX w., i Stanisława Swianiewicza, wybitnego ekonomisty, prawnika, pisarza i sowietologa, łączą przede wszystkim dwie kwestie: Wilno, w którym rozwinęli swoją działalność, jak również zbrodnia katyńska, której obaj, na różny sposób stali się świadkami.
— Historie obu wybitnych Polaków zostaną upamiętnione w ramach jednodniowej konferencji o charakterze naukowo-popularyzatorskim z udziałem wybitnych naukowców z Polski i Litwy. Przewidziane zostały dwa panele — jeden poświęcony Józefowi Mackiewiczowi, drugi — Stanisławowi Swianiewiczowi. Wydarzenie będzie otwarte dla publiczności i transmitowane na żywo przez internet. Do udziału w konferencji zapraszamy wszystkich zainteresowanych, ale przede wszystkim Polaków z Litwy i Łotwy, mieszkańców państw bezpośrednio związanych z życiorysami Mackiewicza i Swianiewicza — mówi Ragucki.
Współorganizatorem konferencji jest Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie i Stowarzyszenie Polonistów na Litwie.
Szansa dla Wilna
— Bohaterowie konferencji, która odbędzie się we wrześniu w Wilnie, to ludzie wielkiego formatu, postaci unikalne, które w okresie międzywojennym odegrały sporą rolę w życiu Wilna, ale my chcemy mówić o nich w kontekście znacznie szerszym. Ich zasługi na różnych płaszczyznach nauki czy kultury są niewątpliwe, a sprawa Katynia, walka z sowieckim totalitaryzmem to kwestia, która wykracza poza krąg spraw polskich. Sowieckie zbrodnie nurtują nie tylko Polaków, ale wszystkich Europejczyków, cały Zachód, ta tematyka nie przestaje być aktualna, więc tym bardziej warto poświęcić jej więcej czasu i uwagi. Ta konferencja będzie więc szansą, by Wilno poszczyciło się tymi wybitnymi postaciami, które w tym mieście działały przez wiele lat i często wracały do tego okresu w swoich pracach —przekonuje dr Andrzej Pukszto, politolog z Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie, współorganizator wydarzenia.
Konferencja będzie miała charakter interdyscyplinarny — wezmą w niej udział historycy, badacze literatury, a także pedagodzy. Choć ma ona charakter naukowy, program został przygotowany tak, by zainteresował szeroki krąg odbiorców.
— Zaproszeni przez nas prelegenci to osoby znane nie tylko z działalności naukowej, ale również z popularyzowania osiągnięć nauki w szerszych kręgach. Dzisiejszy świat oczekuje od naukowca, że potrafi on wyjść poza gabinet naukowy i niewątpliwie ta konferencja będzie szansą na popularyzację nauki — zauważa Pukszto.
Czytaj więcej: Pamięci nie da się zgładzić. Z wizytą w Muzeum Katyńskim
Propozycja dla nauczycieli
O tym, że konferencja może być dobrą propozycją dla nauczycieli, przekonana jest również Danuta Szejnicka, prezes Stowarzyszenia Polonistów na Litwie, która wyszła z propozycją poszerzenia konferencji o sesję metodyczną.
— Postacie związane z Wilnem, które to miasto ukształtowały, są dla nas wyjątkowo cenne. Takie przykłady są bardzo cenne w budowaniu tożsamości kulturowej ucznia, zapoznawania go z kręgiem kultury regionalnej. Józef Mackiewicz jest tu oczywiście doskonałym przykładem pisarza, który wpisał się w ten krąg edukacji regionalnej, co znalazło odzwierciedlenie już w podstawie programowej z 2011 r. i w najnowszej, z 2022 r. Konferencja będzie okazją do przedyskutowania tego, jak o jego twórczości rozmawiać z dzisiejszym uczniem wobec wyzwań współczesnego świata. Stanisław Swianiewicz jest z kolei postacią znaczącą i jednocześnie niemal zupełnie nieznaną, która zachęca do poszukiwań i wyjścia poza ramy programowe — zauważa Szejnicka.
Czytaj więcej: Pisać jak Józef Mackiewicz. Warsztaty w dawnej posiadłości mistrza pióra
Wstęp na konferencję będzie wolny, jednak organizatorzy zachęcają do rejestracji poprzez formularz na stronie https://forms.gle/aFuoPvvQzMEjMDbi9. Zarejestrowani uczestnicy otrzymają pakiety materiałów konferencyjnych, a nauczyciele także akredytowane zaświadczenia.
Projekt jest finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu „Polonia i Polacy za Granicą 2022”.
Organizatorzy:
Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”
Uniwersytet Witolda Wielkiego
Stowarzyszenie Polonistów na Litwie