Urazy są najczęstsze zimą, ale jest ich również wiele latem
Instynkt samozachowawczy w ludzkim ciele uruchamia się w momencie upadku. Upadki powodują urazy kończyn, ponieważ ciało próbuje chronić ważne narządy, takie jak mózg.
Według lekarza Vyšumirskiego błędnym jest stwierdzenie, że najczęściej urazy występują o zimnych porach roku, na śliskich drogach, kiedy podczas upadku dochodzi do podpierania się na kończynach co powoduje złamania kości nadgarstka lub barku.
„Latem liczba złamań jest nieco niższa, ale liczba złamań kręgów, miednicy i kości udowej może nawet wzrosnąć. Jest to naturalne, ponieważ ludzie więcej się ruszają, gdy pogoda się ociepla, spędzają więcej czasu na świeżym powietrzu i częściej chodzą na spacery” — mowi ekspert.
Upadki z pozycji stojącej lub niższych wysokości, znane jako urazy o minimalnej energii kinetycznej, są głównym mechanizmem urazów u osób starszych. Według eksperta, najczęstszymi miejscami urazów są okolice barku, nadgarstka, kręgów, miednicy i kości udowej.
Nie tylko zasady zdrowego stylu życia
Każdy specjalista medyczny zgodzi się, że odpowiednia dieta, jakościowy odpoczynek, zrównoważony stan neurologiczny i kontrola chorób przewlekłych są niezbędnymi czynnikami dla ogólnego stanu zdrowia. Jednak ortopeda-traumatolog zasugerował, aby spojrzeć poza to, mówiąc o osobach starszych: „Aby odpowiedzieć na pytanie, jak zapobiegać urazom, powinniśmy zidentyfikować przyczynę złamania kości podczas upadku z niewielkiej wysokości. Złamania nadgarstka, kości ramiennej, kręgów lub bliższej części kości udowej o niskiej energii kinetycznej są równoznaczne z rozpoznaniem osteoporozy — osłabienia kości. Dlatego, aby zapobiec tym złamaniom, należy najpierw zbadać gęstość kości, a w przypadku osteoporozy leczyć ją za pomocą leków. Istnieje wiele anatomicznych i fizjologicznych zmian związanych z normalnym starzeniem się, które należy zrozumieć, aby się chronić przed nimi” — powiedział.
| Fot. Freepik
Problem globalny
Według WHO, liczba zgonów związanych z upadkami wzrosła kilkakrotnie w ciągu ostatnich kilku dekad w porównaniu do innych urazów. Jest to poważny globalny problem zdrowia publicznego, który każdego roku pochłania ponad 680 tys. istnień ludzkich, a kolejne 172 mln osób staje się niepełnosprawnymi z powodu upadków.
Traumatolog ortopeda podzielił się swoim doświadczeniem i powiedział, że kobiety są bardziej podatne na upadki niż mężczyźni, a złamania osteoporotyczne mogą narazić je na podobne ryzyko śmierci jak rak piersi, rak jajników i rak macicy łącznie.
„Na przykład po złamaniu kości udowej około 40 proc. pacjentów wraca do poprzedniego poziomu aktywności po operacji i rehabilitacji. Czasami upadki są określane w literaturze medycznej jako „powolny zabójca”, dlatego tak ważne jest, aby na czas zadbać o opiece i leczeniu złamań, zwłaszcza kości długich.
Statystycznie około 10 proc. osób w wieku powyżej 70 lat, które doznały złamania kości udowej, umiera w ciągu pierwszego miesiąca, a około 30 proc. w ciągu 12 miesięcy. Oczywiście większość zgonów jest związana z liczbą chorób współistniejących, dlatego tak ważne jest monitorowanie stanu zdrowia” — powiedział Vyšumirski.
Ekspert medyczny z satysfakcją odnotowuje informację o rosnącej świadomości i trosce osób starszych o własne zdrowie. Jego zdaniem, wraz z większą ilością informacji na temat chorób takich jak osteoporoza, możliwość jej zdiagnozowania za pomocą stosunkowo prostej, nieinwazyjnej metody zmniejsza nie tylko dotkliwość upadków, ale także dotkliwość obrażeń odniesionych na ich skutek.
Jak się chronić?
Doktor Vyšumirski wylicza podstawowe zasady samoopieki, które są przydatne nie tylko dla osób starszych, ale także dla osób młodszych.
Pierwszą rzeczą do zrobienia jest zachowanie aktywności fizycznej, zalecam zaczynać dzień od gimnastyki porannej, aby utrzymać mięśnie w dobrej kondycji i sile. Również ważną rzeczą jest, odpowiednie przystosowanie swego miejsca zamieszkania. I tu w pierwszą kolej chodzi o oświetlenie nocne — urazy często zdarzają się w nocy lub rano, gdy ludzie idą do łazienki lub toalety w ciemności.
„Równie ważne jest sprawdzenie wzroku i słuchu, ponieważ nawet niewielkie zmiany w widzeniu i słyszeniu wiążą się ze zwiększonym ryzykiem upadków. Nie spiesz się ze wstawaniem, ponieważ zbyt szybkie wstawanie może spowodować spadek ciśnienia krwi i upadek. Jeśli masz problemy z poruszaniem się lub równowagą, korzystaj z urządzeń wspomagających, takich jak laska lub chodzik. Zachowaj czujność i oceń warunki pogodowe; jeśli jest oblodzenie, pada deszcz lub śnieg, zostań w domu” — powiedział ortopeda-traumatolog.
Po urazie należy ocenić, czy stan kończyny pozostaje taki sam jak przed urazem. Jeśli zauważysz upośledzenie funkcji, deformację, obrzęk, siniaki podskórne lub silny ból podczas ruchu, natychmiast skontaktuj się z najbliższą izbą przyjęć lub zadzwoń pod ogólny numer alarmowy 112.
Zam. 2695