Dokładną informację na ten temat przekazała „Kurierowi Wileńskiemu” Małgorzata Kozicz, rzeczniczka prasowa SoDry, Państwowego Funduszu Ubezpieczenia Społecznego.
Aleksander Borowik: Po ukazaniu się informacji SoDry że nieopłacenie w terminie składek PSD spowoduje wygaśnięcie ubezpieczenia zdrowotnego, u czytelników powstały pytania o szczegółach tych zmian…
Małgorzata Kozicz: Wszystkie osoby zamieszkujące na stałe na Litwie są zobowiązane do uiszczania składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne (lit. Privalomasis sveikatos draudimas — PSD). Jest to niezbędne, aby móc korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej, mieć prawo do leków rekompensowanych itp. Ubezpieczeni PSD mogą czuć się bezpiecznie, jeśli potrzebują świadczeń opieki zdrowotnej — koszty leczenia pokrywane są ze środków Funduszu Obowiązkowego Ubezpieczenia Zdrowotnego (lit. Privalomojo sveikatos draudimo fondas). W przeciwnym razie musieliby samodzielnie pokryć koszty leczenia, a często sięgają one tysięcy euro. Z kolei w przypadku osób pracujących na podstawie umowy o pracę (na etacie) składki PSD są wypłacane przez pracodawcę.
Czytaj więcej: Małgorzata Kozicz: „W sprawie przyszłej emerytury warto zapoznać się ze wszystkimi informacjami”
Poproszę o jakiś konkretny przykład…
Na przykład operacja usunięcia wyrostka robaczkowego kosztuje około 1 900 euro, leczenie zawału serca — do 4 000 euro, przeszczep nerki — 30 500 euro. W przypadku ludzi, którzy z obiektywnych powodów nie uzyskują dochodu z pracy albo mają ograniczony dochód, składki PSD są opłacane przez państwo. Są to między innymi osoby poniżej 18. roku życia, uczniowie, studenci na studiach dziennych. Państwo ubezpiecza również kobiety będące na urlopie ciążowym i macierzyńskim, jednego z rodziców wychowujących dziecko poniżej 8. roku życia i jedno z rodziców wychowujących dwoje lub więcej nieletnich dzieci, osoby bezrobotne zarejestrowane w Służbie Zatrudnienia (lit. Užimtumo tarnyba).
| Fot. Marian Paluszkiewicz
A co z emerytami i osobami z niepełnosprawnością?
Państwo opłaca także składki PSD za emerytów i osoby otrzymujące dowolne świadczenia i zasiłki emerytalne, na przykład za osoby, które utraciły zdolność do pracy. To znaczy, że osoby z niepełnosprawnościami, które pobierają świadczenie emerytalne z tytułu utraty zdolności do pracy (lit. netekto darbingumo pensija), nie muszą płacić comiesięcznych składek ubezpieczenia zdrowotnego, ale mogą korzystać z usług medycznych.
Kto powinien wpłacać obowiązkowe składki PSD?
Samodzielnie składki PSD co miesiąc muszą płacić osoby prowadzące indywidualną działalność gospodarczą, indywidualną działalność rolniczą, osoby samozatrudnione, pracujące na umowę o dzieło, a także osoby, które nigdzie nie pracują i nie są zarejestrowane w Urzędzie Zatrudnienia, nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej, nie studiują i nie są ubezpieczone przez państwo.
Wysokość nowych składek…
Wysokość minimalnej miesięcznej składki PSD wynosi 6,98 proc. od minimalnego wynagrodzenia krajowego (lit. Minimali mėnesio alga, MMA), czyli zmienia się wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia. Od stycznia przyszłego roku minimalne wynagrodzenie na Litwie wzrośnie do 924 euro brutto, w związku z tym wysokość miesięcznej składki PSD wyniesie 64,50 euro. Składki należy płacić regularnie, do końca każdego miesiąca.
W przypadku niepłacenia…
Jeśli osoba nie zapłaci składki PSD, wówczas traci prawo do bezpłatnego korzystania z usług medycznych. Powstaje dług, który należy uiścić. SoDra ma prawo do wyegzekwowania długu. Może na przykład wydać nakaz płatniczy, a następnie zwrócić się do komornika. Zanim dług nie zostanie spłacony, osoba nie posiada państwowego ubezpieczenia zdrowotnego i w przychodni czy szpitalu nie będzie mogła uzyskać bezpłatnych usług medycznych.
Czytaj więcej: Wielomilionowe zadłużenie emigrantów za obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne