100. rocznica urodzin poety stała się dobrą okazją do przywołania pytań o ponadczasowe wartości, którymi kierują się dziś młodzi ludzie, i przedstawienie zagadnień, które najbardziej nurtują współczesnego człowieka myślącego.
Czytaj więcej: Poezja to słowo właściwie użyte
Swoimi rozważaniami uczestnicy olimpiady dzielili się podczas eliminacji pisemnych, które się odbyły w Dniu Języka Ojczystego, 21 lutego. W tym pierwszym dniu zawodów uczestnicy wybierali jeden spośród zaproponowanych tematów rozprawek lub interpretacji. Kolejnego dnia, w części ustnej olimpiady, uczniowie zaprezentowali komisji swoje wcześniej przygotowane przemówienia na tematy literackie lub językowe.
Tradycyjnie udział w zmaganiach konkursowych biorą uczniowie klas starszych szkół polskich z różnych miejscowości Wileńszczyzny: z rejonu wileńskiego, solecznickiego, święciańskiego, trockiego oraz m. Wilna. Po pokonaniu eliminacji II stopnia spotkali się oni na zmaganiach centralnych w Wilnie. Do finału na etapie krajowym dotarło 26 uczestników.
W tym roku na finałowe spotkania uczestników olimpiady polonistycznej gościnnych progów użyczyła Akademia Edukacji na Uniwersytecie Witolda Wielkiego.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
— Nieprzypadkowo dzień olimpiady zbiegł się z Międzynarodowym Dniem Języka Ojczystego. Taki dzień jak dzisiaj umacnia nas w przekonaniu, by otwarcie okazywać swoje przywiązanie do języka ojczystego, żeby jeszcze bardziej otoczyć go troską i zaufaniem. Właśnie przyjaźń z językiem ojczystym nadaje każdemu człowiekowi rzeczywistą tożsamość, w której jesteśmy wolni. Dopiero wtedy możemy otwarcie i śmiało powiedzieć, że szanujemy wszystkie języki i szanujemy innych ludzi, dla których te języki są ojczystymi. Wtedy dopiero będziemy mieli tę mocną podstawę, która wszystkich nas będzie nadzielać mocą, mądrością i da wiele szans życiowych — podczas otwarcia olimpiady przemawiała doc. dr Henryka Sokołowska z Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej w Akademii Edukacji Uniwersytetu Witolda Wielkiego.
Czytaj więcej: Doc. dr Henryka Sokołowska o perspektywach pracy po polonistyce. „Wykształcą kompetencje organizacyjne i liderskie”
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Uczestników olimpiady oraz ich nauczycieli przywitał wicekanclerz Akademii Edukacji na Uniwersytecie Witolda Wielkiego dr Mindaugas Nefas.
— Nie zważając na to, że Polacy i Litwini przez setki lat mieszkają obok siebie, że mamy wielowiekową wspólną historię, stało się tak, że użycie języka polskiego na Litwie coraz bardziej się kurczy. Jest wielka chęć, by język polski był używany nie tylko wśród ludzi, dla których jest to język ojczysty, ale też wśród takich ludzi jak ja, Litwinów, którzy mogliby używać języka polskiego jako drugiego języka obcego. Przede wszystkim dlatego, że nie zrywamy więzi z Polską, ale wzmacniamy je w aspekcie kulturalnym, politycznym, wojskowym, gospodarczym. Musicie być dobrymi przykładami ukazującymi piękno języka polskiego, jego sens, jego potrzebę — podkreślił, zwracając się do uczniów, dr Mindaugas Nefas.
Olimpiadę Literatury i Języka Polskiego organizuje Litewska Agencja Edukacji Nieformalnej (lit. Lietuvos neformaliojo švietimo agentūra — LINEŠA). Jej przedstawicielka, koordynatorka Kristina Vaičiukynienė gratulowała uczniom udziału w olimpiadzie.
— Można z pewnością stwierdzić, że już jesteście zwycięzcami, ponieważ zdobędziecie doświadczenie, którego wielu waszych rówieśników nie będzie miało. Tak więc podziękujcie sobie za zdecydowanie — życząc uczniom powodzenia mówiła Kristina Vaičiukynienė.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Eliminacjom konkursowym na Litwie towarzyszą goście z Komitetu Głównego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego w Warszawie. Zmaganiom uczestników przyglądać się będą dr Magdalena Bober-Jankowska oraz mgr Magdalena Abramczyk. W środę naukowczynie poprowadziły zajęcia dla nauczycieli. Natomiast już w czwartek okaże się, kogo zaproszą do Warszawy na dalszy etap olimpiady.
Odpowiedzi uczestników oceniać będzie dziewięcioosobowa komisja składająca się z przedstawicieli obu polonistyk wileńskich: Centrum Polonistycznego Uniwersytetu Wileńskiego oraz Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej w Akademii Edukacji Uniwersytetu Witolda Wielkiego. Pracy komisji oceniającej przewodniczy doc. dr Barbara Dwilewicz.
Uroczystość podsumowania olimpiady zaplanowana została na czwartek, 22 lutego. Relacja z wydarzenia ukaże się w najbliższym wydaniu magazynowym „Kuriera Wileńskiego”.
TEMATY PRAC PISEMNYCH XXXV OLIMPIADY LITERATURY I JĘZYKA POLSKIEGO NA LITWIE
Tematy rozprawek:
1. Pół wieku z Panem Cogito. Odwołując się do wybranych utworów z literatury polskiej XX I XXI wieku, przedstaw zagadnienia, które najbardziej nurtują współczesnego człowieka myślącego.
2. „Tyś Pan wszytkiego świata, Tyś niebo zbudował/ I złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował” (J. Kochanowski). Literatura jako strażniczka wartości sakralnych. Omów to zagadnienie na podstawie wybranych dzieł literatury polskiej różnych epok.
3. „Kraj lat dziecinnych! On zawsze zostanie święty i czysty jak pierwsze kochanie” (A. Mickiewicz). Przedstaw i porównaj różne sposoby ukazywania stron rodzinnych w literaturze polskiej oraz w innych tekstach kultury.
INTERPRETACJA TEKSTÓW LITERACKICH
1. Interpretacja porównawcza fragmentu reportażu Melchiora Wańkowicza „Widzę ciebie, ziemio męki, pole chwały…” oraz wiersza Jana Lechonia „Monte Cassino”.
2. Interpretacja porównawcza wierszy [Ostatni z mego pokolenia] Jarosława Iwaszkiewicza i [Zostanie po mnie tu mój ród] Leopolda Staffa.
3. Interpretacja wiersza Czesława Miłosza „W mieście”.