Znowelizowana przez Sejm w 2021 r. ustawa o nauce i studiach przewiduje, że wszyscy kandydaci na uczelnie muszą spełniać takie same minimalne wymagania rekrutacyjne.
Jednolite wymogi na miejscach płatnych i bezpłatnych
Aby móc studiować zarówno na uczelniach państwowych, jak i prywatnych, finansowanych przez państwo, jak i niefinansowanych, należy spełnić szereg wymagań. Należy zdać trzy państwowe egzaminy maturalne: z języka i literatury litewskiej, matematyki (nie dotyczy kandydatów na studia artystyczne) oraz jeden dowolnie wybrany. Średnia arytmetyczna ocen z trzech państwowych egzaminów musi osiągać co najmniej podstawowy poziom (36 punktów) w przypadku przyjęcia na studia uniwersyteckie i nie niższy niż zadowalający (16 punktów) w przypadku przyjęcia na studia kolegialne. Konieczne jest też osiągnięcie minimalnego wyniku konkursowego ustalonego przez same uczelnie.
Te wymagania będą dotyczyły absolwentów, którzy ukończą szkoły w tym roku i w kolejnych latach. Absolwenci poprzednich lat będą podlegali wymogom obowiązującym w roku szkolnym, w którym ukończyli szkołę.
Osobno dla osób ze środowiska wrażliwego społecznie
W tym roku istnieje dodatkowa kolejka konkursowa dla kandydatów na miejsca finansowane przez państwo na studiach w szkołach wyższych, z której mogą skorzystać kandydaci z rodzin o bardzo niskich dochodach, sieroty w wieku nie starszym niż 25 lat, osoby o poziomie uczestnictwa 45 proc. lub znacznym albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także absolwenci studiów krótkoterminowych oraz osoby posiadające co najmniej 2-letnie doświadczenie praktyczne. Za działalność praktyczną uważa się również wolontariat w ramach umowy o wolontariat i służbę wojskową.
W tej kolejce konkursowej kandydaci podlegają takim samym wymaganiom dotyczącym przygotowania akademickiego, jak pozostali kandydaci.
Planowane jest przyjęcie na studia prawie 1,3 tys. studentów ze środowisk wrażliwych społecznie, którzy będą uczyć się za darmo.
Kandydaci będą mogli składać wnioski od 1 czerwca, po zarejestrowaniu się w Ogólnym Systemie Informacji Rekrutacyjnej LAMA BPO. Podczas wypełniania formularza zgłoszeniowego konieczne będzie wskazanie, że kandydat ma prawo zgłaszać się na studia w drugiej kolejce konkursowej, tzn. że spełnia co najmniej jedno z kryteriów. System będzie zbierał większość informacji z rejestrów, więc dodatkowe dokumenty będą musiały być składane tylko w wyjątkowych przypadkach.
Czytaj więcej: Przepustką na studia również egzamin z polskiego
Pedagogika, informatyka, inżynieria — priorytetowo
Z uwagi na rosnące zapotrzebowanie na niektórych specjalistów, w tym roku zwiększa się liczba finansowanych przez państwo miejsc na studiach z zakresu pedagogiki, informatyki, pielęgniarstwa i położnictwa.
Już po raz trzeci uczniowie, którzy wybiorą najbardziej potrzebne specjalizacje pedagogiczne — matematykę, język i literaturę litewską, język francuski, język niemiecki, fizykę, chemię, biologię, historię, geografię, informatykę, nauczanie początkowe i pedagogikę specjalną — będą mieli możliwość otrzymania priorytetowego wsparcia.
Osoby, które zapiszą się na finansowane przez państwo studia licencjackie z pedagogiki tych specjalności oraz pedagogiczne studia równoległe, będą mogły otrzymywać miesięczne stypendia w wysokości 357,5 euro (6,5 BSI).
Studenci priorytetowych specjalizacji pedagogicznych studiów zawodowych oraz końcowego kursu studiów licencjackich z pedagogiki i pedagogicznych studiów równoległych będą mieli możliwość otrzymania docelowych świadczeń w wysokości 605 euro (11 BSI). Z tych świadczeń będą mogły skorzystać osoby, które będą miały podpisaną umowę z samorządem lub szkołą i będą zobowiązane do pracy w nich po ukończeniu studiów przez co najmniej 3 lata w okresie 5 lat, na co najmniej 0,7 pełnego etatu.
Czytaj więcej: W wileńskiej Filii UwB jesienią rusza pedagogika
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Dla studentów — łatwiejszy model kredytu na studia
Osoby zapisane na miejsca niefinansowane przez państwo w celu pokrycia kosztów czesnego mogą zaciągać pożyczki w bankach na ulgowych warunkach z gwarancją państwową.
Studenci korzystający ze świadczeń socjalnych, dla których termin spłaty kredytu był już pięciokrotnie przesuwany ze względu na zbyt niskie dochody, będą mogli zostać zwolnieni ze spłaty kredytu.
Wyczynowi sportowcy studiujący w miejscach studiów niefinansowanych przez państwo również będą zwolnieni ze spłaty pożyczki na studia.
Cudzoziemcy zgodnie z ogólną procedurą
Od tego roku cudzoziemcy, którzy posiadają zezwolenie na pobyt stały lub czasowy na Litwie i uzyskali tu wykształcenie średnie, będą mogli ubiegać się o miejsca na studiach licencjackich finansowanych przez państwo. Będą musieli spełnić minimalne wymagania.
Ogólna procedura rekrutacji będzie dotyczyła również Ukraińców – od tego roku będą oni aplikować na litewskie uczelnie na takich samych zasadach jak wszyscy kandydaci. W tym roku ukraińscy absolwenci nadal mogą być zwolnieni z egzaminu z języka litewskiego. Dla osób, które nie przystąpiły do tego egzaminu maturalnego, zostanie zaliczona ocena roczna.
Cudzoziemcy, którzy w poprzednich latach zdobyli wykształcenie średnie na Litwie i chcą w tym roku rozpocząć studia na uczelniach wyższych, również będą mogli ubiegać się o przyjęcie na studia zgodnie z ogólną procedurą.
Start 1 czerwca
Wnioski o przyjęcie do szkół wyższych można będzie składać w systemie informatycznym LAMA BPO od 1 czerwca do 24 lipca do godz. 12. Kandydaci otrzymają zaproszenia na studia do 31 lipca.
Umowy z zaproszonymi osobami będą zawierane elektronicznie od 31 lipca do 2 sierpnia, a na żywo 1–2 sierpnia w uczelniach.
Pierwszy etap rekrutacji dodatkowej odbędzie się w dniach 5–8 sierpnia, a drugi etap w dniach 19–22 sierpnia.
Czytaj więcej: Matura maturą, ale co dalej?