Przy podziale obciążenia egzaminy maturalne będą nadal składać się z dwóch części: pierwsza część egzaminu odbędzie się w klasie III gimnazjum, druga w klasie IV gimnazjum. Wyjątek stanowić będzie egzamin dojrzałości z matematyki, który będzie składał się z trzech części.
Obie części odbędą się w centrach egzaminacyjnych nie w trakcie procesu edukacyjnego, ale w osobnej sesji.
„Mieliśmy wiele rozmów z dyrektorami szkół, nauczycielami, uczniami i ich rodzicami. Usłyszeliśmy aprobatę dla samej idei rozłożonego egzaminu, widzimy potrzebę poprawy jego realizacji, uczynienia go przyjaznym dla uczniów. W celu wypracowania szerokiego konsensusu co do koniecznych zmian powołaliśmy odrębną grupę konsultacyjną, w której wzięli udział przedstawiciele Litewskiego Stowarzyszenia Gimnazjów, Litewskiego Związku Uczniów, Litewskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Matematyki, stowarzyszeń nauczycieli języka litewskiego, stowarzyszeń nauczycieli przedmiotowców, Stowarzyszenia Samorządów Litwy oraz Krajowej Sieci Edukacyjnych Organizacji Pozarządowych. Zdecydowana większość proponowanych decyzji zapada za obopólną zgodą członków grupy” — powiedziała na konferencji prasowej Monika Navickienė, p.o. ministra oświaty, nauki i sportu.
Rozłożony na etapy egzamin w zamyśle pozwoli w klasach III–IV gimnazjum uczyć się bardziej konsekwentnie, rozłożyć obciążenie nauką, sprawdzić, jak radzą sobie uczniowie, gdzie jest jeszcze wiele do zrobienia. Ocena końcowa państwowego egzaminu maturalnego ucznia w tym przypadku nie będzie zależeć od sukcesu lub porażki jednego dnia.
W tym roku absolwenci zdają maturę tradycyjnie, natomiast tegoroczni jedenastoklasiści będą mogli otrzymać zaliczenie wyników egzaminów pośrednich lub będą mogli przystąpić do obu części egzaminu w przyszłym roku.
Nie sprawdzian pośredni, ale część I i II egzaminu
Jak powiedział wiceminister oświaty, nauki i sportu Ignas Gaižiūnas, sprawdziany pośrednie są w swej istocie identyczne z państwowym egzaminem maturalnym (lit. valstybinis brandos egzaminas, VBE), a ich wyniki są częścią państwowego egzaminu maturalnego.
„Spotkaliśmy się z dużą krytyką w związku z terminem »sprawdzianu pośredniego«, który nie odzwierciedlał prawdziwej wartości tej kontroli. Kontrole pośrednie, warunki ich przeprowadzania i organizacji muszą być tożsame z państwowym egzaminem maturalnym, dlatego też sprawdziany pośrednie i państwowy egzamin maturalny zostają przemianowane odpowiednio na część I państwowego egzaminu maturalnego i część II państwowego egzaminu maturalnego (VBE)” — przedstawił wiceminister.
Część I VBE organizowana będzie na zakończenie roku szkolnego klasy III gimnazjum — w czerwcu. W tym roku sprawdziany odbywały się w trakcie procesu edukacyjnego, co powodowało wiele niedogodności dla społeczności szkolnych, a dla jedenastoklasistów — dodatkowy stres, bo tego samego dnia musieli uczestniczyć w zajęciach. Część I VBE z literatury i języka litewskiego również zostanie zorganizowana w czerwcu, a nie w czasie świąt wielkanocnych, jak to miało miejsce w tym roku.
Czytaj więcej: Badanie nt. egzaminów pośrednich: 63 proc. ankietowanych oceniło je jako nieudane
Egzamin — w centrach egzaminacyjnych
Część I VBE zostanie zorganizowana w centrach egzaminacyjnych — tak jak obecnie organizowane są państwowe egzaminy maturalne. Pozwoli to zapewnić uczciwość akademicką.
W dniu składania części I VBE uczniowie nie będą musieli chodzić na zajęcia, przygotowywać pracy domowej.
W tym samym roku zostanie zorganizowana ponowna sesja dla tych, którzy z ważnych powodów nie mogli składać części I VBE razem ze wszystkimi.
O tym, z jakich przedmiotów będzie zdawać egzaminy, zdecyduje sam uczeń w klasie III gimnazjum. Decyzja będzie musiała zapaść do 25 listopada.
Struktura egzaminu
W większości przedmiotów struktura państwowych egzaminów jest taka sama: część I VBE to 40 proc. egzaminu, część II to 60 proc. Wyjątek stanowić będzie państwowy egzamin z literatury i języka litewskiego: część I VBE z litewskiego będzie stanowić 30 proc., druga część — 70 proc. oceny końcowej. VBE z literatury i języka litewskiego będzie składał się z dwóch części, tzn. zrezygnuje się z przewidywanego wcześniej drugiego egzaminu pośredniego. Decyzja taka została podjęta z uwzględnieniem propozycji lituanistów.
| Fot. ELTA, Žygimantas Gedvila
Wyjątki — na egzaminie z matematyki
Do tej pory przewidziano dwa egzaminy pośrednie z matematyki oraz państwowy egzamin maturalny.
Z uwagi na pisemne stanowisko Litewskiego Stowarzyszenia Matematyków, resort oświaty proponuje rozwiązanie, zgodnie z którym egzamin z matematyki nadal będzie składał się z trzech części.
Część I państwowego egzaminu z matematyki zostanie zorganizowana w klasie III gimnazjum w marcu, część II VBE — w klasie IV G w styczniu, część III VBE — w klasie IV G w czerwcu podczas sesji VBE. Planuje się, że uczniowie będą mogli nie uczestniczyć w zajęciach dzień przed egzaminem i w tym samym dniu, w którym odbędzie się część VBE.
Wybrać lepszą ocenę
Tegoroczni jedenastoklasiści będą mogli ponownie złożyć egzaminy pośrednie i wybrać lepszą ocenę.
Zgodnie z wcześniejszymi planami, obecni uczniowie klasy III G będą mieli możliwość ponownego zaliczenia części I VBE w przyszłym roku, pod koniec czerwca 2025 r. podczas ponownej sesji VBE. Sesja ta odbędzie się również w 2025 r. dla tych, którzy z uzasadnionych powodów nie mogli odbyć części I VBE podczas sesji głównej. Dzisiejsi jedenastoklasiści będą mieli czas do 25 listopada, aby zdecydować, jakie przedmioty chcą złożyć ponownie podczas pierwszej części VBE.
Nie będzie możliwości ponownego zdania egzaminu pośredniego (część przemówienia) z literatury i języka litewskiego.
Obecni uczniowie klasy III G w przyszłym roku, w klasie IV gimnazjum, nie przystąpią do części II VBE z matematyki i przystąpią jedynie do końcowej części egzaminu, która będzie warta 80 proc. oceny końcowej z egzaminu. Obecni uczniowie klasy III gimnazjum będą mogli również powtórzyć część I egzaminu z matematyki wraz z gimnazjalistami klasy III w przyszłym roku szkolnym.
Dzisiejsi uczniowie klasy 10 będą mogli ponownie zdawać część I VBE (część I i II z matematyki), z wyjątkiem literatury i języka litewskiego.
System państwowych matur będzie nadal doskonalony, zapowiada resort oświaty.
Jak podkreślił wiceminister I. Gaižiūnas, bardzo ważnym elementem udanej organizacji matury państwowej są procedury przygotowania zadań. Pod koniec czerwca ministerstwo planuje przedstawić zaktualizowany model przygotowania zadań egzaminacyjnych.
Przedstawione propozycje zostaną przedłożone do publicznego uzgodnienia w systemie aktów prawnych. Społeczność będzie mogła zgłaszać uwagi do 28 czerwca.
Czytaj więcej: Przepustką na studia również egzamin z polskiego