– To wystawa, która łączy formę plenerową z wystawą wirtualną. Będzie można dzięki niej poznać bohaterów związanych z historią dworu, a także historię Wilna. Bardzo się cieszę, że ten projekt spotkał się z zainteresowaniem parterów z Polski. Bez wątpienia to miejsce bardzo interesujące nie tylko dla Litwinów, lecz także dla Polaków – w naszym dworze grywał Stanisław Moniuszko, tu wychował się Franciszek Walicki, tu rodzina Antonowiczów zapisała bohaterskie karty historii. Dzięki współpracy z Fundacją „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego i wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP możliwe było stworzenie międzynarodowego projektu na wysokim poziomie, który będzie dostępny w trzech językach: litewskim, polskim i angielskim. Do zwiedzania wystawy będzie konieczny jedynie własny telefon i internet, wystawa będzie dostępna przez cały czas bezpłatnie. Samo otwarcie wystawy wsparła Ambasada RP i Instytut Polski w Wilnie, i będzie ono również odbywać się w języku litewskim i polskim – mówi Dovilė Lauraitienė, kierowniczka Muzeum Parku Pamięci w Tuskulanach w Wilnie.
Koncepcja wystawy, której autorką jest Ilona Lewandowska, jest bardzo prosta, jednak jej realizacja wymagała znacznych sił i zaangażowania wielu osób. Projekt graficzny stworzył Tomasz Bereźnicki, grafik, którego prace wielokrotnie były już obecne w Wilnie. Całą pracę merytoryczną i wirtualną wystawy stworzyli pracownicy Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy, w prace nad wystawą zaangażowało się również wielu aktorów, w tym – w tworzenie polskich nagrań – aktorzy Polskiego Teatru „Studio” w Wilnie.
– Zależało mi na tym, by historie, które usłyszymy od bohaterów wystawy, były jak najbardziej autentyczne, dlatego wszystkie teksty mają bardzo solidną podstawę w źródłach. Starałam się znaleźć jak najwięcej autentycznych wypowiedzi bohaterów wystawy, odtworzyć w pewien sposób ich styl mówienia. Nie wiem, na ile się to udało, ale przynajmniej mi udało się tych ludzi lepiej poznać – mówi Ilona Lewandowska, historyczka pracująca w Muzeum Parku Pamięci w Tuskulanach.
Park pamięci w Tuskulanach to wyjątkowe miejsce, w którym zbiegają się najpiękniejsze i najtragiczniejsze momenty w historii Litwy. W tym roku mija 80 lat, od kiedy ten malowniczy teren zaczął być wykorzystywany przez NKWD jako miejsce ukrycia masowych grobów. Największą grupę wśród pochowanych w Tuskulanach stanowią „wrogowie ludu”, aktywnie zwalczający władzę sowiecką. Wyrok śmierci wykonano na 206 członkach litewskiego ruchu oporu, 43 uczestnikach powstania z czerwca 1941 r. oraz 32 żołnierzach i współpracownikach Armii Krajowej.
Obchody Dnia Pamięci Ofiar z Tuskulan będą trwały w tym roku aż cztery dni – od 25 do 28 września.
Wystawa plenerowa „WYSŁUCHAJ MOJEJ OPOWIEŚCI” upamiętnia historię tego miejsca i ludzi, którzy na różne sposoby stawiali opór okupantom. W parku będzie można wysłuchać opowieści postaci, których życie lub śmierć są związane z Tuskulanami. Dowiedzieć się więcej o Tuskulanach i bohaterach związanych z tym miejscem będzie można korzystając z QR kodu za pośrednictwem własnego urządzenia.
Czytaj więcej: Tuskulany przygotowują się do uroczystości
Wydarzenie tłumaczone na język polski.
Partnerzy:
Instytut Polski w Wilnie
Ambasada RP w Wilnie
Projekt finansowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Polonia i Polacy za granicą 2024 – wydarzenia i inicjatywy polonijne” za pośrednictwem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego.
Barbara Orszewska,
Instytut Polski w Wilnie