„Większa liczba poborowych jest związana z uchwaloną w tym roku przez Sejm reformą poborową” — mówi minister ochrony kraju Laurynas Kasčiūnas.
Zgodnie z rozporządzeniem podpisanym przez ministra w przyszłym roku zamierza się powołać 4 075 osób, z czego 3 865 będą stanowić poborowi, 210 osób zostanie powołanych do udziału w szkoleniach młodszych przywódców oficerskich. Planuje się także powołać na szkolenia o 390 więcej wojskowych rezerwy oraz szacuje się, że służbę w 2025 r. podejmie o 100 ochotników więcej niż w rb.
Resort ochrony kraju informuje, że w tym roku do pełnienia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej powołano 3 845 osób.
Reforma wdrażana etapowo
W czerwcu Sejm przyjął nowelizację ustawy o poborze wojskowym, zakładającą między innymi, że na listę poborowych będą wpisywani 17-latkowie.
Ustawa przewiduje pobór młodych osób z grupy wiekowej 18–22 lata do wojska bezpośrednio po ukończeniu szkoły. Obecnie do wojska rekrutowani są mężczyźni w wieku 18–23 lata. Zgodnie z nową reformą decyzja o tym, czy młode osoby nadają się do służby wojskowej, będzie podejmowana, gdy skończą one 17 lat. Od 1 stycznia 2025 r. młodzi ludzie, którzy ukończyli 17. rok życia, będą zobowiązani w ciągu miesiąca zgłosić się do Służby poboru i rekrutacji Wojska Litewskiego. Zostaną tu przeprowadzone wstępne badania stanu zdrowia pod względem przydatności do służby wojskowej. Jeśli wyniki będą dobre, po ukończeniu 18. roku życia rozpoczną służbę. Ponadto zmiany mają zapewnić możliwość odbywania służby wojskowej w określonej formie tym, którzy chcą służyć, ale nie pozwala im na to stan zdrowia. Osoby, które chciałyby dobrowolnie odbyć służbę, mogłyby to zrobić w wieku od 18 do 39 lat.
Studenci uczelni wyższych będą mogli odbyć służbę uczestnicząc w szkoleniach młodszych przywódców oficerskich lub w szeregach sił ochotniczych ochrony kraju. W ten sposób studenci będą mogli pogodzić służbę ze studiami. Będą mogli oni również przerwać studia i odbyć służbę w jednostce wojskowej.
Uchwalona reforma jest wdrażana etapowo — od lipca br. do 1 stycznia 2026 r.
Świadczenia dla ochotników
„W 2026 r. na listę poborowych zostaną wpisani wszyscy młodzi ludzie, którzy ukończą szkołę oraz mają ukończone lub w danym roku kalendarzowym ukończą 18 lat. Takie zmiany mają na celu wzmocnienie litewskiej armii, systematyczne zwiększanie liczby poborowych, dynamiczne zasilanie aktywnej rezerwy w wojsku. Jest to też krok do powszechnego poboru” — zapowiada płk. por. Deimantas Čyžius, szef działu polityki personalnej Ministerstwa Ochrony Kraju.
Zdaniem Čyžiusa, jednym z celów znowelizowanej reformy jest też dążenie do tego, by młodzi ludzie w wieku 18 lat, którzy znaleźli się na listach poborowych, nie czekali aż zostaną powołani do wojska, tylko zdecydowali na dobrowolne pełnienie zasadniczej służby wojskowej.
Wówczas poborowi będą mogli z pracownikami służby poboru ustalić odpowiadające im terminy oraz miejsce pełnienia służby — konkretną jednostkę wojskową. Osobom, które postanowią dobrowolnie pełnić służbę wojskową, będą płacone większe świadczenia pieniężne. Po odbyciu służby, podczas rekrutacji na studia wyższe będą mieli dodatkowo 0,5 pkt.
„Zasadnicza służba wojskowa po ukończeniu szkoły jest idealnym rozwiązaniem dla młodych ludzi. Jest to dobry start w samodzielne dorosłe życie. Ochotniczo przystępując do pełnienia służby wojskowej młodzi ludzie szybciej ją skończą i będą mogli realizować swoje życiowe cele” — zaznacza płk. por. Deimantas Čyžius.
Obecnie trwa zainicjowana przez resort ochrony kraju kampania edukacyjna „Neeiliniai” (Nie szeregowi), której głównym założeniem jest zachęcanie młodzieży do służby w wojsku.
Czytaj więcej: Pierwsi poborowi już są w szeregach