Tradycyjna uroczystość organizowana przez Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna” odbyła się 11 grudnia w Domu Kultury Polskiej w Wilnie. Była to okazja do wyróżnienia i uhonorowania wybitnych pedagogów, złożenia gratulacji, ale też poruszenia kwestii, które kładą się cieniem na funkcjonowaniu szkół z polskim językiem nauczania w obrębie litewskiego systemu edukacyjnego.
W konkursie wyróżniono też dziewięć szkół miejskich i rejonowych oraz 91 nauczycieli różnych przedmiotów. Nagrody trafiły do nauczycieli klas gimnazjalnych, których uczniowie osiągnęli wysokie wyniki na państwowych egzaminach maturalnych. W gronie laureatów znaleźli się także nauczyciele klas początkowych oraz podstawowych, a także pedagodzy Szkoły Specjalnej w Solecznikach.
Kryteria, według których „Macierz Szkolna” wybiera najlepsze gimnazja, nie zmieniają się od kilku lat. W sumie jest ich 18, uwzględnia się m.in. wyniki poszczególnych egzaminów maturalnych z różnych przedmiotów składanych w przedziale 36–100 proc. oraz 86–100 proc. W roku bieżącym doszła kolejna rubryka przedmiotowa, z państwowego egzaminu z języka polskiego. Tradycyjnie ocenia się również procent dostawania się maturzystów na wyższe studia.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
— Wyniki są nadsyłane bezpośrednio ze szkół, ponieważ teraz w Narodowej Agencji Edukacji tych danych nie możemy otrzymać, gdyż są one zastrzeżone. Otrzymujemy dane ze szkół na wypełnionych formularzach. Tak widzimy, kto ma najlepsze wyniki, kto trochę gorsze czy znacznie słabsze i to też jest okazja, żeby szkoły się troszeczkę nad tym zastanowiły i pochyliły — wyjaśnia w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Krystyna Dzierżyńska, prezes „Macierzy Szkolnej”.
Jak dodaje, rankingi organizowane przez „Macierz Szkolną” często pokrywają się z wynikami rankingu szkół na Litwie przeprowadzanym przez czasopismo „Reitingai”.
— Mimo że „Reitingai” ma opracowane własne kryteria, to w tym zestawieniu 60 najlepszych szkół na Litwie są również szkoły polskie — podkreśla Krystyna Dzierżyńska.
Jak powiedziała podczas uroczystości podsumowania jubileuszowego konkursu, przez te 30 ostatnich lat nasze szkolnictwo przechodziło okresy wielu znaczących zmian, które niestety często rzutowały negatywnie na końcowe wyniki naszych abiturientów.
„Najboleśniej odczuliśmy to po ujednoliceniu egzaminu z języka litewskiego na maturze. Procent wstępowania na wyższe studia znacząco się obniżył, co boleśnie uderzyło w naszą młodzież. Tylko ogromna determinacja nauczycieli, rodziców i naszych uczniów pozwoliła na poprawę wyników egzaminu maturalnego z języka litewskiego.
Jednak przez cały ten okres polska szkoła trwała i trwa nadal. To do nas należy ogromne wyzwanie, by wzrastała ona w siłę i dawała piękne owoce, z których my, jako polskie społeczeństwo na Litwie, będziemy dumni” — powiedziała Krystyna Dzierżyńska.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Jak dodała, rok bieżący jest kolejnym rokiem trudnym, przełomowym w oświacie. Do szkół trafiły znowelizowane programy nauczania dla klas parzystych, wciąż jesteśmy zaskakiwani kolejnymi zmianami w nauczaniu z naciskiem na zwiększanie liczby przedmiotów, które miałyby być nauczane w języku litewskim, i oczywiście brakiem tak potrzebnych podręczników.
„Nie zgadzamy się na szybkie reformy, które w efekcie niczego nie poprawiają, a sieją zamęt. Musimy pamiętać, że nawet mała szkoła to wartość dodana dla naszej społeczności lokalnej. To właśnie tu dzieci uczą się nie tylko języka ojczystego, ale również patriotyzmu, kultury, stają się świadome własnej tożsamości narodowej. Szkoła polska nie tylko kształci, ale też wychowuje, i wypada tylko ubolewać, że na przestrzeni 30 lat musiała udowadniać swoją rację bytu” — podkreśliła.
Pozytywnym, wręcz historycznym wydarzeniem nazwała przywrócenie w ubiegłym roku szkolnym egzaminu maturalnego z języka polskiego na maturze. „Dzisiaj możemy z dumą mówić o naszej młodzieży, która w pełni wykorzystała szansę i przystąpiła do państwowego egzaminu maturalnego z języka ojczystego, uzyskując pozytywny wynik, w tym 28 setek” — wskazała.
Pani prezes „Macierzy Szkolnej” dziękowała naszym posłom, radnym, kierownictwu samorządów za zrozumienie i wsparcie. Szczególne słowa podzięki skierowała do polskiej dyplomacji w Wilnie za pomoc dla szkolnictwa polskiego otrzymywaną od ponad 30 lat z Rzeczypospolitej Polskiej. „Bez takiego wsparcia byłoby nam o wiele trudniej” — podkreśliła.
Uroczystość podsumowania konkursu zaszczycili swą obecnością przedstawiciele Ambasady RP na Litwie. Konsul RP, kierownik Wydziału Konsularnego i Polonii Jolanta Wiśnioch wręczyła najbardziej zasłużonym nauczycielom medale Komisji Edukacji Narodowej przyznane decyzją Ministra Ministerstwa Edukacji Narodowej. „Zależy nam, aby dzieci z polskich rodzin mogły pobierać naukę w dobrze wyposażonych, nowoczesnych szkołach i uczyć się od wysoko wykwalifikowanych i zaangażowanych specjalistów. Państwa wysiłki doceniają nie tylko Wasi koledzy i uczniowie na Litwie. Wasze zaangażowanie i trud docenia także Polska” — powiedziała konsul RP Jolanta Wiśnioch.
Za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania medale otrzymały: Jolanta Lembowicz, Iwona Matwiejko, Monika Urbanowicz, Elwira Lavrukaitienė, Lilija Kieras, Halina Gryniewicz.
Nauczycielom dziękował również prezes honorowy „Macierzy Szkolnej” Józef Kwiatkowski, ciesząc się z przywrócenia na maturze państwowego egzaminu z języka polskiego. Odniósł się również do ostatniego projektu nowelizacji Ustawy o oświacie.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
„Widmo definitywnego rozstrzygnięcia problemu szkoły polskiej na Litwie krąży wśród urzędników władz litewskich od dawna. Ostatnio przybrało konkretne oblicze, ukształtowało konkretne zadanie. Na odchodne ministerstwo oświaty przygotowało projekt zmian do Ustawy o oświacie, który ma rozstrzygnąć problem szkolnictwa na Litwie. To jest kwestia jego »być albo nie być«, gdyż projekt zakłada nauczanie prawie wszystkich przedmiotów w języku państwowym. Taka szkoła polska, którą mieliśmy przez ostatnie 34 lata, w następnym roku mogłaby przestać istnieć. W tej sytuacji wiele zależy od nas samych” — mówił Józef Kwiatkowski.
Gratulacje nauczycielom składała również posłanka na Sejm RL Rita Tamašunienė. Jak mówiła, ostatnie 30 lat wykazały, że polska szkoła na Litwie wypracowała swoje piękne tradycje, szczególnie na płaszczyźnie wychowania młodego pokolenia. Z przykrością jednak przyznała, że polityka oświatowa prowadzona w państwie niekoniecznie prowadzi ku lepszym zmianom, a często jest wręcz szkodliwa.
Jak powiedziała w rozmowie z „Kurierem Wileńskim”, reforma odchodzącego resortu edukacji spowodowała wiele zamieszania w systemie litewskiej edukacji, w tym również wśród szkół polskich, zwłaszcza jeżeli chodzi o propozycje wprowadzenia nauczania większości przedmiotów w języku litewskim czy sprawdzian z języka litewskiego dla czwartoklasistów, który, jak ujęła, jest „zaprogramowany na niepowodzenie”.
— Rozmawiałam już z nową panią minister edukacji. Obiecała ona dokonać monitoringu systemu oświaty. Jest to niewątpliwie potrzebne, bo dotyczy i formowania klas, i wymaganej liczby uczniów potrzebnej do zachowania długich gimnazjów w regionach. Mówiąc o szkolnictwie w języku polskim, mowa przede wszystkim o omówionym w ministerstwie i zarejestrowanym bez szerokiej dyskusji ze społeczeństwem, bez dialogu społecznego ze szkołami i wspólnotami szkolnymi, z góry narzuconym przymusie, by nauczać większość podstawowych przedmiotów w języku litewskim. W takiej sytuacji nie będzie to już szkoła z polskim językiem nauczania. Na pewno nie ma na to naszej zgody. Ponadto nowy rząd nie musi wykonywać postanowień odchodzącego rządu — może przyjść z nowym programem. Żywię mocną nadzieję, że te propozycje konserwatystów wkrótce zostaną odwołane — mówi Rita Tamašunienė w rozmowie z „Kurierem Wileńskim”.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Tego dnia nauczycielom szkół polskich składano wyrazy uznania, płynęły gratulacje, wręczano nagrody. Nagrody rzeczowe, w postaci drukarek wielofunkcyjnych dla każdej ze szkół wyróżnionych, a także bony podarunkowe dla nauczycieli do księgarni Elephas w Wilnie, ufundowała Ambasada RP w Wilnie ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Specjalne nagrody dla nauczycieli ze swoich rejonów przyznały również samorządy rejonów solecznickiego, wileńskiego oraz miasta Wilna.
Czytaj więcej: „Najlepsza szkoła – najlepszy nauczyciel” XXIX [GALERIA]
Laureaci XXX odsłony Konkursu
„Najlepsza szkoła — najlepszy nauczyciel”
W nominacji szkół miasta Wilna: Gimnazjum im. św. Jana Pawła II w Wilnie (dyrektor Adam Błaszkiewicz, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Luiza Wołodko).
W nominacji szkół miast rejonowych: Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie w rej.wileńskim (p.o. dyrektora Mirosław Pakietur, prezes koła „Macierzy Szkolnej” Danuta Stępień).
W nominacji szkół rejonowych:
Gimnazjum w Pogirach w rejonie wileńskim (dyrektor Jelena Suruda, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Walentyna Treszczyńska);
Gimnazjum im. Michała Balińskiego w Jaszunach w rejonie solecznickim (dyrektor Mirosław Mickielewicz, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Krystyna Karpicz).
Polskie gimnazja wyróżnione w XXX edycji Konkursu
Wśród szkół miasta Wilna:
Gimnazjum im. Wł. Syrokomli w Wilnie (dyrektor Helena Marcinkiewicz, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Wiesława Czernigowska);
Gimnazjum Inżynieryjne im. J. Lelewela w Wilnie (dyrektor Beata Pietkiewicz-Winiarska, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Swietłana Kriwka);
Liceum im. A. Mickiewicza w Wilnie (dyrektor Iwona Czerniawska, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Anna Makowska).
Wśród miast rejonowych:
Gimnazjum im. J. Śniadeckiego w Solecznikach (dyrektor Irena Wolska, prezes koła „Macierzy Szkolnej” Irena Gredziuszko);
Gimnazjum w Trokach (dyrektor Marian Kuzborski, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Danuta Jepifanowa).
Wśród szkół rejonu wileńskiego:
Gimnazjum im. T. Konwickiego w Bujwidzach (dyrektor Zenobia Mikielewicz, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Zenobia Mikielewicz);
Gimnazjum im. św. r. Kalinowskiego w Niemieżu (dyrektor Zbigniew Maciejewski, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Irena Boczarowa).
Wśród szkół rejonu solecznickiego:
Gimnazjum im. E. Orzeszkowej w Białej Wace (dyrektor Mirosława Szostak, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Walentyna Bartoszewicz);
Gimnazjum im. L. Narbutta w Koleśnikach (dyrektor Mirena Garackiewicz, prezes Koła „Macierzy Szkolnej” Teresa Bogdziun).
WYRÓŻNIENI NAUCZYCIELE POLONIŚCI
1. Danuta Szejnicka, Gimnazjum im. św. Jana Pawła II w Wilnie
2. Aneta Polakiewicz, Liceum im. A. Mickiewicza w Wilnie
3. Łucja Minowicz, Gimnazjum im. Wł. Syrokomli w Wilnie
4. Jolanta Pacyno, Gimnazjum im. Sz. Konarskiego w Wilnie
5. Joanna Szczygłowska, Gimnazjum im. J. I. Kraszewskiego w Wilnie
6. Wiesława Mieszkuniec, Gimnazjum Inżynieryjne im. J. Lelewela w Wilnie
7. Teresa Bieliak, Gimnazjum w Grzegorzewie
8. Iwona Nowikiewicz, Gimnazjum im. J. Śniadeckiego w Solecznikach
9. Krystyna Turkot, Gimnazjum im. M. Balińskiego w Jaszunach
10. Aleksandra Bojarin, Gimnazjum im. E. Orzeszkowej w Białej Wace
11. Wacława Iwanowska, Gimnazjum w Ejszyszkach
12. Wiesława Rynkiewicz, Gimnazjum im. A. Krepsztul w Butrymańcach
13. Regina Sziłobritiene, Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Dziewieniszkach
14. Bożena Piaskowska, Gimnazjum im. L. Narbutta w Koleśnikach
15. Irena Szulska, Gimnazjum im. T. Konwickiego w Bujwidzach
16. Beata Polakowska, Gimnazjum im. św. r. Kalinowskiego w Niemieżu
17. Justyna Szumska, Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie
18. Łucja Podworska, Gimnazjum im. St. Moniuszki w Kowalczukach
19. Lilia Żygo, Gimnazjum w Pogirach
20. Krystyna Glavdelienė, Gimnazjum im. św. Jana Bosko w Jałówce
21. Edyta Klimaszewska, Gimnazjum im. J. Słowackiego w Bezdanach
22. Krystyna Witlicka, Gimnazjum w Mickunach
23. Lucja Kuzborska, Gimnazjum w Rukojniach
24. Natalia Jankowska, Gimnazjum im. ks. J. Obrembskiego w Mejszagole
25. Helena Streła, Gimnazjum im. F. Ruszczyca w Rudominie
26. Lilia Wojciechowska, Gimnazjum w Awiżeniach
27. Anna Bartoszko, Gimnazjum im. św. St. Kostki w Podbrzeziu
28. Anna Burbo, Gimnazjum im. S. Batorego w Ławaryszkach
29. Joanna Tylingo, Gimnazjum w Zujunach
30. Jadwiga Osipowicz-Bezuszko, Gimnazjum im. św. U.Ledóchowskiej w Czarnym Borze
31. Lilia Kondratowicz, Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Landwarowie
32. Alicja Pieślak, Gimnazjum „Żejmiana” w Podbrodziu
33. Beata Bagdevičienė, Gimnazjum w Trokach
34. Grażyna Paulauskienė, Gimnazjum im. L. Komołowskiego w Połukniu
WYRÓŻNIENI NAUCZYCIELE LITUANIŚCI
1. Jolanta Borisovienė, Gimnazjum Inżynieryjne im. J. Lelewela w Wilnie
2. Juzė Voinickienė, Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie
3. Beata Martinkiewicz, Gimnazjum im. T. Konwickiego w Bujwidzach
WYRÓŻNIENI NAUCZYCIELE JĘZYKÓW OBCYCH
Język angielski:
1. Bożena Gulbinowicz, Gimnazjum Inżynieryjne im. J. Lelewela w Wilnie
2. Swietłana Żurowicz, Gimnazjum im. Wł. Syrokomli w Wilnie
3. Joanna Vaičiulionis, Gimnazjum w Pogirach
4. Marina Beganskienė, Gimnazjum im. św. r. Kalinowskiego w Niemieżu
5. Rozalija Visockienė, Gimnazjum im. M. Balińskiego w Jaszunach
6. Daiva Bernatavičienė, Gimnazjum w Trokach
Język rosyjski:
1. Danuta Jermałowicz, Gimnazjum im. E. Orzeszkowej w Białej Wace
2. Tatjana Žilinskienė, Gimnazjum w Pogirach
3. Teresa Kozak, Gimnazjum im. św. r. Kalinowskiego w Niemieżu
4. Janina Mejłun, Gimnazjum im. M. Balińskiego w Jaszunach
5. Stela Sankowska, Gimnazjum im. L. Narbutta w Koleśnikach
WYRÓŻNIENI NAUCZYCIELE MATEMATYKI
1. Halina Strygo, Gimnazjum im. św. Jana Pawła II w Wilnie
2. Halina Ziminska, Liceum im. A. Mickiewicza w Wilnie
3. Wioleta Kerbed, Gimnazjum im. J. I. Kraszewskiego w Wilnie
4. Iwona Janczewska, Gimnazjum im. Wł. Syrokomli w Wilnie
5. Walentyna Tumasz, Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie
6. Jadwiga Bujel, Gimnazjum w Pogirach
7. Olga Narkun, Gimnazjum im. J. Śniadeckiego w Solecznikach
WYRÓŻNIENI NAUCZYCIELE HISTORII
1. Krystyna Karpicz, Gimnazjum im. M. Balińskiego w Jaszunach
2. Łaima Narodowskaja, Gimnazjum im. E. Orzeszkowej w Białej Wace
3. Janina Śliżewska, Gimnazjum w Ejszyszkach
4. Marzena Karanewska, Gimnazjum w Trokach
WYRÓŻNIENI NAUCZYCIELE NAUK PRZYRODNICZYCH
1. Anżelika Nowogrodska, Gimnazjum im. Wł. Syrokomli w Wilnie — biologia
2. Donata Berdiugina, Liceum im. A. Mickiewicza w Wilnie — biologia
3. Aleksandra Sinkiewicz, Gimnazjum im. J. Śniadeckiego w Solecznikach — biologia
4. Żana Bogdevičienė, Gimnazjum im. J. Śniadeckiego w Solecznikach — chemia
5. Swiatosław Nowogrodski, Gimnazjum im. św. Jana Pawła II w Wilnie — fizyka
6. Paweł Stankiewicz, Gimnazjum im. J. I. Kraszewskiego w Wilnie — fizyka
7. Filomena Pietkiewicz, Gimnazjum im. św. Jana Pawła II w Wilnie — informatyka
WYRÓŻNIENI NAUCZYCIELE RÓŻNYCH PRZEDMIOTÓW
1. Karina Jusiewicz, Gimnazjum w Ejszyszkach — geografia
2. Olga Krasodomska, Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie — muzyka
3. Regina Stankiewicz, Gimnazjum im. T. Konwickiego w Bujwidzach — nauczanie początkowe
4. Iwan Staszewski, Gimnazjum im. ks. P. K. Brzostowskiego w Turgielach — wychowanie fizyczne
WYRÓŻNIENI NAUCZYCIELE
ZE SZKÓŁ PODSTAWOWYCH i POCZĄTKOWYCH
1. Bożena Ustianowska, Progimnazjum im. św. Jana Pawła II w Wilnie — jęz. polski
2. Alina Savanevičienė, Szkoła Podstawowa im. Cz. Miłosza w Pakienie — jęz. polski
3. Danuta Czerniawska, Filia Szkoły-Oddziału Wielofunkcyjnego w Mościszkach Gimnazjum im. S. Batorego w Ławaryszkach — jęz. polski
4. Łucja Kadzewicz, Szkoła Podstawowa w Jęczmieniszkach — jęz. polski
5. Justyna Breive, Szkoła Podstawowa im. św. F. Kowalskiej w Rzeszy — jęz. polski
6. Irena Orłowa, Szkoła Podstawowa im A. Stelmachowskiego w Starych Trokach — jęz. polski
7. Maria Žydelienė, Szkoła Podstawowa w Szumsku — nauczanie początkowe
8. Irena Markiewicz, Szkoła — Przedszkole w Skojdziszkach, nauczanie początkowe
9. Krystyna Grodz, Progimnazjum im. św. Jana Pawła II w Wilnie — nauczanie początkowe, pedagog specjalny, logopeda
10. Irma Mickunienė, Szkoła-Przedszkole „Wilia” w Wilnie — język litewski
11. Inga Brazowskaja, Szkoła Podstawowa w Podborzu — język litewski
12. Elona Kitowa, Szkoła Podstawowa w Kiwiszkach — jęz. angielski
13. Justyna Dainovska, Szkoła Podstawowa im. M. Zdziechowskiego w Suderwi — jęz. angielski
14. Anżelika Macutkiewicz-Alejnikowa, Progimnazjum im. św. Jana Pawła II w Wilnie — matematyka
15. Teresa Worobiej, Szkoła Przedszkole „Zielone Wzgórze” w Wilnie — nauczycielka religii
16. Izabela Wiszniewska, Szkoła Początkowa na Antokolu w Wilni — nauczycielka religii
17. Denis Potapczik, Szkoła Leszczyniaki w Wilnie — nauczyciel technologii
18. Mirosława Naganowicz, Szkoła Podstawowa w Kolonii Wileńskiej — jęz. polski
19. Ludwika Bulkiewicz, Szkoła-Przedszkole „Źrodełko” w Wilnie — muzyka
20. Walentyna Korzecka, Szkoła Specjalna w Solecznikach — pedagog specjalny, logopeda
