„W każdym roku kalendarzowym liczba nadgodzin nie może przekraczać 180. Pracę nadgodzin reguluje art. 119 Kodeksu pracy. Pracodawca może zlecić pracę w nadgodzinach wyłącznie za pisemną zgodą pracownika, poza następującymi wyjątkowymi przypadkami: gdy praca ma charakter nieprzewidzianej pracy o charakterze konieczności publicznej lub ma na celu zapobieżenie katastrofom, zagrożeniom, wypadkom lub klęskom żywiołowym albo likwidację ich nagłych skutków; gdy jest to niezbędne do ukończenia pracy lub usunięcia awarii, która spowodowałaby przerwanie pracy przez dużą liczbę pracowników albo uszkodzenie materiałów, wyrobów lub urządzeń; w sytuacjach przewidzianych w układzie zbiorowym pracy” — poinformowano „Kurier Wileński” w Ministerstwie Opieki Socjalnej i Pracy.
48 godzin tygodniowo
W okresie siedmiu kolejnych dni kalendarzowych można przepracować nie więcej niż 8 nadgodzin, chyba że pracownik wyrazi pisemną zgodę na pracę w nadgodzinach w wymiarze do 12 godzin tygodniowo. W takich przypadkach maksymalny średni tygodniowy czas pracy wynoszący 48 godzin tygodniowo obliczony w okresie rozliczeniowym nie może zostać przekroczony. Maksymalna liczba nadgodzin w roku może wynieść 180 godzin. Dłuższe okresy nadgodzin mogą zostać uzgodnione w układzie zbiorowym. Praca w nadgodzinach nie może naruszać wymogów dotyczących maksymalnego czasu pracy i minimalnych okresów odpoczynku. Pracownicy niepełnosprawni mogą zostać przydzieleni do pracy w nadgodzinach wyłącznie za zgodą pracownika niepełnosprawnego, chyba że zabrania im tego zaświadczenie lekarskie.
„Art. 144 par. 4 Kodeksu pracy stanowi, że za pracę w nadgodzinach przysługuje wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż półtorakrotność wynagrodzenia pracownika. Za pracę w nadgodzinach przypadających w dzień wolny od pracy, który nie wynika z rozkładu czasu pracy/zmian lub za pracę w nadgodzinach przypadających w porze nocnej przysługuje co najmniej dwukrotność wynagrodzenia pracownika, a za pracę w nadgodzinach przypadających w święto państwowe i/lub w nadgodzinach przypadających w święto państwowe w porze nocnej przysługuje co najmniej dwuipółkrotność wynagrodzenia pracownika. Ponadto, na wniosek pracownika, czas przepracowany w nadgodzinach może zostać dodany do czasu urlopu wypoczynkowego” — informują specjaliści w Ministerstwie Opieki Socjalnej i Pracy.
Zsumowany czas pracy
Na szczególną uwagę zasługuje system czasu pracy dotyczący stosowania zsumowanego czasu pracy (art. 115 Kodeksu pracy). W przypadku zsumowanego czasu pracy harmonogramy pracy/zmian muszą być sporządzone w taki sposób, aby przestrzegać maksymalnego limitu czasowego wynoszącego pięćdziesiąt dwie godziny w każdym siedmiodniowym okresie, bez stosowania tej zasady do pracy w ramach dodatkowej umowy o pracę i do czasu dyżuru.
„Pracodawca musi zapewnić równomierną rotację pracowników między zmianami. Jeśli na koniec okresu rozliczeniowego pracownik nie przepracował całkowitego wymiaru czasu pracy za cały okres rozliczeniowy w wyniku wprowadzonych dla niego ustaleń dotyczących czasu pracy, należy mu wypłacić połowę wynagrodzenia należnego za niewypełniony wymiar czasu pracy. Jeżeli na koniec okresu rozliczeniowego pracownik przepracował więcej godzin niż łączny wymiar czasu pracy przysługujący za cały okres rozliczeniowy, nadwyżka zostanie wypłacona jako nadgodziny lub, na wniosek pracownika, nadwyżka czasu pracy pomnożona przez 1,5 może zostać dodana do wymiaru urlopu wypoczynkowego. Pracodawca ma prawo do wypłaty stałego wynagrodzenia za każdy miesiąc okresu rozliczeniowego, niezależnie od faktycznie przepracowanych godzin, oraz do ostatecznego rozliczenia pracy w okresie rozliczeniowym na podstawie rzeczywistych danych poprzez wypłatę za pracę w ostatnim miesiącu okresu rozliczeniowego” — napisano w nadesłanym oświadczeniu z Ministerstwa Opieki Socjalnej i Pracy.
Czytaj więcej: Opłata za pracę w nadgodzinach w święta — co najmniej 2,5-krotnie wyższa