Komisja Europejska zaproponowała projekt długoletniego budżetu UE na lata 2028–2034. Litewski resort finansów uważa, że dokument zawiera istotne elementy z punktu widzenia interesów kraju, m.in. finansowanie polityki spójności, polityki ogólnej dotyczącej rolnictwa. Według wstępnych dokumentów, z którymi zapoznał się „Kurier Wileński”, budżet przewiduje też środki dla młodych rolników, które miałyby wspomóc nowych rolników we wchodzeniu na rynek.
Ministerstwo Finansów zwróciło też uwagę na zwiększanie odporności.
„Komisja Europejska przedstawiła część pakietu propozycji nowych Wieloletnich Ram Finansowych (MMF) dla Unii Europejskiej (UE) na lata 2028–2034, przy czym złożenie wniosku zaplanowano w kilku etapach, w lipcu i wrześniu. (…) W tej chwili mamy tylko część propozycji i nie możemy dokonać pełnej oceny” – przekazało dla agencji BNS litewskie Ministerstwo Finansów.
„Inwestowanie w odporność regionu graniczącego z krajami-agresorami ma zasadnicze znaczenie dla wzmocnienia odporności UE jako całości” – zaznaczono.
Ma być bardziej elastyczny
W przedstawionej przez Komisję wstępnej wersji budżetu przewidziano 14,2 mld euro dla Litwy. Jak wskazuje ministerstwo, budżet na lata 2028–2034 ma być bardziej zorientowany na realizację wspólnotowych celów politycznych, elastyczny i skuteczniejszy niż dotychczasowe ramy.
Komisja Europejska proponuje też zwiększyć finansowanie dla projektów infrastrukturalnych, na przykład dla Rail Baltica.
„Proponowany budżet w wysokości prawie 2 bilionów euro jest rozsądny w świetle obecnych wyzwań stojących przed UE. Uważamy, że propozycja KE stanowi dobrą podstawę do dalszych dyskusji i negocjacji” – informuje ministerstwo.
Minister spraw zagranicznych Litwy Kęstutis Budrys zaznaczył, że kwestie bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego będą kluczowe w nadchodzących negocjacjach. To też dla Litwy, jako dla kraju na granicy UE z Rosją, jest szczególnie istotne.
Większy nacisk na bezpieczeństwo
Z analizy „Kuriera Wileńskiego” wynika, że w projekcie znalazły się też propozycje zwiększania mobilności wojsk i służb, aby mogły reagować na zagrożenia. Znaczy to, że Unia Europejska bierze na siebie coraz większą odpowiedzialność za bezpieczeństwo. Po przełomowych finansach przyznanych na zbrojenia po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 r., zmienia się profil Unii Europejskiej, która coraz bardziej bierze odpowiedzialność także za kwestię bezpieczeństwa w znaczeniu dosłownym. Komisja zapowiedziała również wzrost środków na fundusze na ochronę granic z Rosją i Białorusią – co również bezpośrednio dotyczy Litwy.
Projekt spotkał się także z krytyką, jako zbyt zadłużający, a także za mało skupiony na rolnictwie. „Wszyscy mówią, że Europa musi stać się silniejsza. Ale nie jest to możliwe, gdy burczy w brzuchu. Jeśli Europa martwi się o przyszłość, powinna martwić się o rolników” – powiedział Lode Ceyssens, przewodniczący Flamandzkiego Związku Rolników.
Litwa musi przygotować swoje stanowisko
Litwa, podobnie jak inne państwa członkowskie, musi teraz przygotować swoje oficjalne stanowisko negocjacyjne.
Projekt budżetu musi zostać zatwierdzony przez Parlament Europejski i wszystkie państwa członkowskie UE. Proces negocjacyjny może potrwać nawet dwa i pół roku.
Czytaj więcej: Litwa zawalczy o zbilansowany i sprawiedliwy budżet UE