Tomasz Balbus
Kapitan „Kirkor”. Zygmunt Kearney (1908–1948) Cz.2
W tym samym czasie aresztowany Stanisław Kuźma „Zani” podawał czekistom podobny rysopis swojego dowódcy: „»Kirkor«, około 40–42 lata, średniego wzrostu, szatyn, z siwizną, nosi...
Kapitan „Kirkor”. Zygmunt Kearney (1908–1948) cz.1
Wnuk, oficer piechoty WP, w brygadzie „Szczerbca” służył w zwiadzie konnym. Aresztowany przez czekistów zmarł z wycieńczenia w łagrze. Swój pseudonim konspiracyjny i partyzancki...
„Gryzienie stali”. Kolonia Wileńska 7 lipca 1944 r.
Kolonia Wileńska, do której w nocy z 6 na 7 lipca 1944 r. dotarli żołnierze 3. Brygady Wileńskiej AK por. Gracjana Froga „Szczerbca”, stawała...
Temida podziemnego Wilna cz.2
W mieście ostateczna decyzja o wykonaniu kary śmierci na skazanym przez Wojskowy Sąd Specjalny należała do komendanta okręgu. Natomiast wyroki ferowane przez sądy polowe...
Temida podziemnego Wilna cz.1
W czasie okupacji Polski komendant okręgu Armii Krajowej pełnił na swoim terenie (zazwyczaj województwie) nie tylko najwyższą władzę wojskowa, ale w zakresie wymiaru sprawiedliwości...
„Orkiestra rżnęła marsza…”
W okresie międzywojennym w pułkach piechoty etatowe orkiestry istniały w organizacji pokojowej i wojennej łącznie z wozami taborowymi do wożenia instrumentów na front. W...
Motocykliści „Szczerbca”
Kpt. Stanisław Truszkowski „Sztremer” swoje wrażenia z odprawy dowódców Okręgu Wileńskiego i Nowogródzkiego AK zorganizowanej we wsi Hermaniszki k. Werenowa w okolicach Grodna zawarł...
Początek Rzeczypospolitej Turgielskiej
Do 1939 r. w Turgielach, siedzibie gminy, działała szkoła powszechna i katolicki dekanat liczący osiem parafii. Pochodzący z Małych Zacharyszek koło Jaszun żołnierz 6. Brygady...
„Hena” z Antokolskiej. Henryk Trojanowski (1923–2006)
Henryk Trojanowski urodził się 3 października 1923 r. w Wilnie w rodzinie związanej z tradycjami walki o niepodległość Polski. Był wnukiem powstańca styczniowego Justyna...
Wacław Michniewicz, architekt i inżynier miejski
Był niewątpliwie wybitną indywidualnością żyjącą w trudnych czasach. Urodził się, gdy Moskale zdławili powstanie styczniowe i zaczynali masowe represje wobec „buntowników”. Kształcił się w...
Projektant domów, willi i rezydencji
Prof. Juliusz Kłos w swoim przewodniku krajoznawczym po Wilnie pisał: „Narzędziem muzycznym, tą tajemniczą pieśń wieków wydzwaniającą, są mury, budynki, gmachy miasta w ich...
Budowniczy, czyli pomocnik architekta
Antoni Filipowicz-Dubowik urodził się 15 grudnia 1865 r. w Piotrowszczyźnie (gmina Horodek) koło Starej Wilejki. We wsi tej mieszkało wówczas 75 ludzi żyjących w...
„Grom” z Nowej Wilejki. Rotmistrz Władysław Kitowski (1912–1966)
W II Rzeczypospolitej przeszedł wszystkie etapy kariery oficerskiej. W czasie najazdu armii III Rzeszy Niemieckiej i Związku Sowieckiego na Polskę walczył w Podlaskiej Brygadzie...
Inżynier kolejnictwa i architekt miejski
Był wnukiem weterana powstania listopadowego. Jego dziadek, Jakub Jasiński, został uhonorowany Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. W czasie antyrosyjskiego zrywu lat 1830–1831 jako lekarz...