– Chcieliśmy pokazać, że teatr można stworzyć we własnym domu, że nic nie może przeszkodzić w tworzeniu, jeśli tylko mamy w sobie takie pragnienie – mówi „Kurierowi Wileńskiemu” Jovita Jankelaitytė.
„Jeśli wymyślimy sobie życzenie, a gwiazdka zabłyśnie, to życzenie na pewno się spełni” – przekonują bohaterowie bajki „Magiczna Gwiazda”. Świąteczna opowieść dla dzieci powstała jako autorski projekt Jovity Jankelaitytė, aktorki teatralnej, która zwykle występuje w bardzo poważnych spektaklach teatralnych, podejmujących trudne tematy. Skąd wziął się pomysł wkroczenia w zupełnie inny obszar twórczy i nawiązania kontaktu z najmłodszą widownią?
Pomysł z czasów pandemii
– Zaczęło się tak naprawdę od s. Michaeli Rak. Po utworzeniu hospicjum dziecięcego rozmawiałyśmy o tym, że mogłabym przychodzić i czytać dzieciom bajki. Nie udało się tego zrealizować, ale pomysł, żeby zrobić coś dla dzieci, towarzyszył mi dalej – mówi aktorka.
Możliwość realizacji projektu pojawiła się nieoczekiwanie w okresie z pozoru niesprzyjającym działalności twórczej, czyli podczas pierwszej fali pandemii.
– Zostałam bez pracy, co oczywiście było bardzo trudne, ale postanowiłam wykorzystać czas na napisanie własnego projektu do Rady Kultury Litwy i otrzymałam dofinansowanie. Zrobiłam to po raz pierwszy w życiu, nie mam wątpliwości, że w zwykłym zabieganiu nie byłoby po prostu czasu się tym zająć. Można więc powiedzieć, że wyciągnęłam wnioski z wiosennej kwarantanny i jesienią, gdy ponownie nie miałam możliwości występowania na scenie, wszystkie swoje siły poświęciłam bajkom – opowiada Jankelaitytė.
Bajka „handmade”
Mówiąc najkrócej, „Magiczna gwiazda” to bajka wideo, którą można obejrzeć w internecie. Produkcja jest jednak o wiele bardziej magiczna niż większość propozycji, które są dostępne dla dzieci.
– To przede wszystkim zaproszenie do twórczości. Projekt tworzyłam razem z moimi przyjaciółmi, dużo o tym rozmawialiśmy i pomyśleliśmy, że warto dać dzieciom nie tylko coś do oglądania, ale pokazać, że również one mogą tworzyć teatr – mówi aktorka.
Od początku projekt realizowany był w warunkach domowych, w sposób, który jest osiągalny dla większości rodzin.
– Historię Zosi i jej przyjaciela, chomika Ferdynanda, wymyśliłyśmy razem z aktorką i scenarzystką Dominiką Budinavičiūtė. Powstała na podstawie naszych fantazji, a także wspomnień z dzieciństwa. Taką opowieść można stworzyć w każdym domu, nie trzeba do tego szczególnych środków – opowiada Jankelaitytė.
Zaproszeniem do własnej twórczości jest również forma, jaką wybrała autorka projektu.
– Pomyślałam, że opowiadając naszą historię, warto pokazać różne rodzaje przekazu. Każda z części została więc zrealizowana z wykorzystaniem różnych form teatru i kina – mówi aktorka.
Zapraszamy do twórczości
Pierwsza część bajki to teatr lalek. – Pokazujemy, że tego rodzaju spektakl można zrobić we własnym mieszkaniu. W tej bajce „gra” nasza kanapa, fotel, kuchnia… Wszystko może stać się sceną, jeśli tylko nie zabraknie nam wyobraźni – przekonuje autorka projektu.
Lalki, jakie wykorzystano w bajce, również zostały wykonane samodzielnie, nie wymagały specjalistycznego sprzętu, a jedynie długiej, wieczornej, a czasami nawet całonocnej pracy. Kolejna część bajki została zrealizowana w konwencji teatru cieni, a trzecia – będzie animacją, do której ilustracje stworzyła Patricija Bliuj-Stodulska.
– W pracę nad tym projektem zaangażowanych było bardzo wiele osób. Jestem bardzo wdzięczna całej ekipie, można powiedzieć, że staliśmy się sobie bliscy jak rodzina – mówi aktorka.
Bajkę można oglądać w trzech językach: litewskim, polskim i rosyjskim, gdyż właśnie te języki są obecne na co dzień w Solecznikach, skąd aktorka pochodzi.
Czytaj więcej: Jovita Jankelaitytė: Warto ryzykować, by odnaleźć swoją pasję
Sposób na trudny czas
„Magiczna Gwiazda” miała swoją premierę w wyjątkowo trudnym czasie, gdy z dnia na dzień pojawiały się informacje o coraz większej liczbie zachorowań, przepełnionych szpitalach i – wprowadzeniu nowych ograniczeń. Kolejne części dzieci będą mogły obejrzeć już w warunkach bardzo zaostrzonej kwarantanny.
– Myślę, że w takich okolicznościach nasze zaproszenie do poszukiwania własnej, magicznej gwiazdy, staje się jeszcze bardziej aktualne. Ten czas nie musi być stracony, dzieci nie muszą się nudzić, możemy go przeżyć w bardzo twórczy sposób. Dla nas praca nad tym projektem była fantastyczną przygodą, trochę powrotem do dzieciństwa, trochę podróżą w marzenia, ale na pewno czymś, co na długo zapamiętamy – podsumowuje Jankelaitytė.
Przypomnijmy, że pierwszą część bajki można oglądać w internecie już od 13 grudnia. Kolejne części bajki ukażą się 20 i 27 grudnia na kanale YouTube „Stebuklingoji žvaigždė”, na portalu zw.lt i na profilu społecznościowym Facebooka Instytutu Polskiego w Wilnie.
Jovita Jankelaitytė
Aktorka teatralna i filmowa. Karierę rozpoczęła w teatrze Oskarasa Koršunovasa, od roli w sztuce „Bóg jest DJ-em” według Falka Richtera. W 2016 r. zagrała w sztuce „Mit Edypa” w reż. Gintarasa Varnasa, w której wcieliła się w rolę Antygony. Był to pierwszy spektakl młodej aktorki na dużej scenie Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego w Wilnie. Za rolę żydowskiej artystki Chai Rosenthal w spektaklu „Getto” Varnasa w 2019 r. Jankelaitytė otrzymała Złoty Krzyż Sceny, najważniejszą litewską nagrodę teatralną przyznawaną wybitnym twórcom. W tym samym roku aktorka za rolę Chai otrzymała też prestiżową nagrodę Fortuny, przyznawaną przez kowieńskie środowisko teatralne.