W tym roku Polacy znów tłumnie spotkali się na Rossie, by świętować odzyskanie niepodległości w 1918 roku — po 123 latach niewoli.
Tradycyjnie pomimo pandemii
– Bardzo dziękuję Państwu za przybycie tutaj, na Rossę, dla okazania swego przywiązania do tak drogiej nam idei niepodległości Polski. Tutaj, co roku, u stóp Mauzoleum Matki i Serca Syna, składamy wieńce, które mają symbolizować nasz szacunek dla tych, którzy o tę niepodległość przez dziesiątki lat walczyli, a szczególnie – szacunek dla Marszałka i jego Matki – mówiła w czasie obchodów przy grobach polskich żołnierzy Urszula Doroszewska, ambasador RP na Litwie.
Przedstawicielka polskich władz podkreśliła również znaczenie wysiłku tych, którzy o wolność walczyli w bardzo różnorodny sposób. – Należy też pamiętać, że niepodległość to nie tylko czyn zbrojny, ale także wysiłki polityczne, podejmowane w stolicach Europy na rzecz Polski. To również rezultat pracy wielu pokoleń nad zachowaniem języka i kultury polskiej w warunkach niewoli – mówiła ambasador RP.
Świętowanie w niełatwym czasie
W uroczystościach wzięli udział licznie zebrani przedstawiciele polskich organizacji społecznych, polscy kombatanci, harcerze, młodzież szkolna oraz turyści z Polski. O wyzwaniach, z jakimi obecnie zmaga się Polska i Litwa, przypominała natomiast obecność funkcjonariuszy polskiej straży granicznej i polskich policjantów, którzy obecnie wspomagają ochronę granicy litewsko-białoruskiej.
– W ostatnich dniach Polska i Litwa przeżywają trudne momenty – bezprecedensowy atak hybrydowy na nasze granice. Polska i Litwa udzielają sobie nawzajem wsparcia, razem też komunikujemy się z naszymi najważniejszymi partnerami – władzami Unii Europejskiej i NATO. Jestem pewna, że razem przetrwamy te trudne chwile. Kiedy dziś stoimy tu, w tym historycznym miejscu, pamiętamy o tym, jak wiele takich trudnych momentów było w naszej historii, a jednak Polska i Litwa są krajami wolnymi, niepodległymi i demokratycznymi, mocno osadzonymi w Europie – podkreślała ambasador RP.
W tym roku na Rossie nie zabrakło również organizowanej przez ks. hm. Dariusza Stańczyka Sztafety Niepodległości, która stała się już tradycyjną częścią wileńskich obchodów. W tym roku harcerze Wileńskiego Hufca Maryi im. Pani Ostrobramskiej rozpoczęli swój bieg pod Kircholmem na Łotwie. O wyborze miejsca startu zadecydowała obchodzona w tym roku 400. rocznica śmierci hetmana J.K. Chodkiewicza i rocznica zwycięskiej bitwy pod Chocimiem, w której wojskiem Rzeczypospolitej Obojga Narodów on dowodził. Uczestnicy biegu uczcili także 103. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości oraz 25-lecie Wileńskiego Hufca Maryi im. Pani Ostrobramskiej. Licząca 355 km trasa prowadziła w tym roku przez Birże, Kupiszki, Ucianę, Zułów, Powiewiórkę, Podbrodzie, Niemenczyn aż do Wilna.
Wśród odznaczonych przedstawiciele „Kuriera Wileńskiego”
Wieczorem, podczas uroczystości w Domu Kultury Polskiej w Wilnie, ambasador Urszula Doroszewska wręczyła odznaczenia państwowe nadane przez prezydenta RP Andrzeja Dudę obywatelom Litwy zasłużonym dla rozwoju polsko-litewskiej współpracy w obszarze kultury, nauki, mediów oraz osobom zaangażowanym w działalność na rzecz społeczności polskiej na Litwie.
Wśród odznaczonych znalazła się aż trójka przedstawicieli „Kuriera Wileńskiego”. Złotym Krzyżem Zasługi odznaczony został Marian Paluszkiewicz, fotoreporter, który w dzienniku pracuje już od 36 lat, dokumentując najważniejsze wydarzenia z życia Wileńszczyzny. Srebrne Krzyże Zasługi otrzymały natomiast zastępca redaktora naczelnego Anna Pieszko, która w pracy dziennikarskiej poświęciła się szczególnie tematyce polskiego szkolnictwa na Litwie oraz Justyna Giedrojć, która od lat czytelnikom „Kuriera Wileńskiego” przybliża tematykę kulturalno-historyczną.
Podczas uroczystego spotkania konsul Irmina Szmalec zaprezentowała portal naszapamiec.pl dokumentujący polskie miejsca pamięci narodowej na Litwie. Udokumentowanych zostało już blisko 500 takich miejsc, jednak portal nie jest zakończonym projektem, a informacje będą na bieżąco uzupełniane. Uczestnicy uroczystości wysłuchali również koncertu zespołu Folk Vibes.
Lista odznaczonych Złoty Krzyż Zasługi:
Ryszard Kuźmo
Danuta Lipska
Marian Paluszkiewicz
Witold Rudzianiec
Srebrny Krzyż Zasługi:
Waldemar Dowejko
Justyna Giedrojć
Anna Pieszko
Czesław Połoński
Henryk Sielewicz
Zostały również wręczone Medale „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” MKiDN, które trafiły do Zygfryda Binkiewicza i Mariana Sokalskiego oraz Nagroda IPN w uznaniu szczególnych zasług w upamiętnianiu historii Narodu Polskiego „Świadek Historii” dla Fundacji Dobroczynności i Pomocy „Dom Kultury Polskiej w Wilnie”.