Od lipca 2023 r. usługi pierwszej pomocy medycznej na Litwie będzie świadczyła jedna służba pogotowia ratunkowego. Obecnie robi to co najmniej pół setki placówek.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
— Reforma pogotowia ratunkowego zaczęła się już w 2015 r. Tak samo w 2015 r., jak i teraz, w pracy pogotowia jest bardzo dużo niedociągnięć. Na pracę pogotowia narzekają sami lekarze, paramedycy, a najbardziej pacjenci. Pacjenci najwięcej narzekają na to, że pogotowie do pacjenta dojeżdża zbyt długo, że udzielanie pomocy medycznej jest niewykwalifikowane, że pacjent jest odwożony nie do tej placówki medycznej, do której trzeba — mówi „Kurierowi Wileńskiemu” Rimantė Šalaševičiūtė, członkini sejmowego komitetu zdrowia, była minister zdrowia.
5 proc. obywateli Litwy otrzymuje pomoc później
Ministerstwo Zdrowia szacuje, że na skutek obecnego rozmieszczenia zespołów pogotowia ratunkowego, 5 proc. obywateli Litwy otrzymuje pomoc później niż w przewidzianym czasie. Według ministra, celem lekarzy pierwszej pomocy medycznej jest dotarcie do mieszkańców miasta w 15 minut, a za miastem w 25 minut.
Czytaj więcej: O wilnianach ratujących Pogotowie Ratunkowe
Życie człowieka zależy od paramedyka
— Ta reforma jest bardzo potrzebna. Bardzo często życie człowieka zależy od paramedyka, dlatego ratownicy medyczni powinni przejść odpowiednie szkolenia. To jest przewidziane w reformie. To znaczy, gdy lekarz przyjeżdża do pacjenta, powinien umieć prawidłowo zdiagnozować, do jakiego szpitala należy go zawieźć — podkreśliła Rimantė Šalaševičiūtė.
Prawidłowy podział pracy zespołów medycznych
Według Ministerstwa Zdrowia, centralizacja pogotowia ratunkowego pomoże zracjonalizować podział pracy zespołów medycznych, zoptymalizować dostępność geograficzną i czas dojazdu karetek oraz zharmonizować jakość i standardy usług. Planuje się zwiększenie liczby zespołów GMP z 231 do 241, a liczby dyżurów z 94 do 123 na terenie całej Litwy.
— Następny problem, który także należy rozwiązać, to powrotna podróż pacjenta do domu ze szpitala. Dzisiaj pogotowie przywozi i zostawia, a jak pacjent ma wrócić, to już jego problem. Dlatego też przewidziane jest zapewnienie powrotnej drogi ze szpitala. Reforma przewiduje również zakup karetek pogotowia z odpowiednim urządzeniem. Obecnie takich karetek mamy zbyt mało. Sama w sobie reforma jest dobra, wątpię tylko, czy ministerstwo da radę wdrożyć ją w okresie, który został przez nich samych przewidziany — uważa członek sejmowego komitetu zdrowia, była minister zdrowia.
W rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Zdzisław Skwarciany, dyrektor Pogotowia Ratunkowego w Wilnie, także chwali reformę.
Restrukturyzacja sieci jest potrzebna
— Restrukturyzacja sieci jest potrzebna. To bardzo dobra reforma. Zapewniam, że dla ludzi nie będzie gorzej. Największe korzyści odczują mieszkańcy mniejszych miejscowości. Już teraz w większych miastach na karetkę pogotowia nie trzeba zbyt długo czekać, nie ma z tym większych problemów, ale co dotyczy dalszych miejscowości, to tam bywa różnie. Po wprowadzeniu reformy karetka pogotowia do mniejszych miejscowości dotrze szybciej, a to jest bardzo ważne dla zdrowia pacjenta — powiedział Zdzisław Skwarciany.
Czytaj więcej: Zdzisław Skwarciany: Nie zwlekaj z telefonem do lekarza czy na pogotowie
Usługi pogotowia ratunkowego świadczy 49 placówek
Obecnie usługi pogotowia ratunkowego w kraju świadczy 49 placówek: 17 publicznych zakładów opieki zdrowotnej podległych radom gminnym (stacje i ośrodki pogotowia ratunkowego), 30 jednostek publicznych zakładów opieki zdrowotnej i 2 firmy prywatne.
W ubiegłym roku na Litwie usługi świadczyło łącznie 231 brygad pogotowia ratunkowego.
„W zdecentralizowanym systemie pogotowia ratunkowego istnieją sporne kwestie dostępności między usługodawcami w odniesieniu do świadczenia usług na obszarach peryferyjnych. Niektóre placówki pogotowia ratunkowego nie są w stanie utrzymać dwóch zespołów pogotowia ratunkowego z powodu niewystarczającej liczby mieszkańców i muszą je dodatkowo dofinansowywać. Obciążenie brygad jest bardzo zróżnicowane — w poszczególnych samorządach może być nawet dziesięciokrotne. Z powodu dużej liczby obiektów pogotowia ratunkowego są wydawane na ich utrzymanie oraz administrację duże środki, co powoduje rozdzielenie dostępnych zasobów” — argumentują inicjatorzy w uzasadnieniu.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Usługi będą świadczone przez jedną Służbę
Zgodnie z wprowadzonymi zmianami, od 1 lipca przyszłego roku usługi pogotowia ratunkowego na Litwie będą świadczone przez jedną Służbę Pogotowia Ratunkowego, która będzie podlegać Ministerstwu Zdrowia. Służba Pogotowia Ratunkowego będzie świadczyła usługi za pośrednictwem jednostek terytorialnych. Liczbę brygad pogotowia pełniących dyżur na obsługiwanych przez nie terenach określi minister zdrowia.
„Wszyscy widzimy teraz chaotyczny obraz, jaki się wyłonił — jednostki pogotowia ratunkowego są samorządowymi osobami prawnymi. W niektórych miejscach są one sprywatyzowane, w innych nie. W niektórych miejscach władze miejskie dbają o to, by zapewnić im niezbędny sprzęt i pojazdy, w innych — nie za bardzo. W niektórych miejscach docierają one do ludzi wcześniej, w innych znacznie później. Wierzę, że ten projekt pozwoli Ministerstwu Zdrowia wziąć na siebie fundamentalną odpowiedzialność za zapewnienie, by służba ta była naprawdę skuteczna, tak, by ludzie potrzebujący pomocy w nagłych wypadkach otrzymywali ją sprawnie, niezależnie od tego, czy mieszkają w dużym mieście, czy w odległej części powiatu. Pozwoli to na bardziej równomierne rozmieszczenie zespołów i nie będzie trzeba szukać ich tak daleko poza granicami samorządów” — powiedział na posiedzeniu Sejmu pierwszy wicemarszałek Sejmu Jurgis Razma.
Za przyjęciem poprawek do ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (projekt nr XIVP-1396(2)) głosowało 98 posłów, przeciw było 2, a 17 wstrzymało się od głosu. Poprawki do ustawy o systemie opieki zdrowotnej (projekt nr XIVP-1397(2)) poparło 98 posłów, a 19 wstrzymało się od głosu.
Czytaj więcej: Litwa reformuje szybką pomoc medyczną. Centralizacja od 2023 roku
