Teatr Wierszalin popularyzuje dzieła Adama Mickiewicza na Litwie
Teatr Wierszalin popularyzuje dzieła Adama Mickiewicza na Litwie. W ramach programu Kultura Inspirująca 2022-2023 Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Polski budujemy wizerunek Polski jako państwa nowoczesnego, otwartego na międzykulturowy dialog oraz świadomego swojego wielowiekowego dziedzictwa.
Wierszalin nawiązał współpracę z siedmioma litewskimi placówkami: Pałacem Kultury w Trokach (partner strategiczny), Muzeum Uniwersytetu Wileńskiego, Instytutem Polskim w Wilnie, Domem Kultury Polskiej w Wilnie, Centrum Kultury w Solecznikach, Wielofunkcyjnym Ośrodkiem Kultury w Niemenczynie oraz Centrum Rekreacyjnym w Ejszyszkach. W ramach inicjatywy przewidziana jest wystawa fotografii, a także spektakle „Dziady — Noc pierwsza” oraz „Dziady — Noc druga”.
Czytaj więcej: Wileńskie ślady polskich romantyków: Adam Mickiewicz
Historia Teatru Wierszalin
Teatr Wierszalin to głośny zespół teatralny założony w 1991 r. przez reżysera Piotra Tomaszuka oraz grupę współpracujących z nim artystów. Siedzibą teatru jest miejscowość Supraśl pod Białymstokiem. Wierszalin jest trzykrotnym laureatem prestiżowej nagrody Fringe First przyznawanej na światowym festiwalu teatralnym w Edynburgu. W 1994 otrzymał z rąk Ministra Spraw Zagranicznych RP dyplom uznania za wybitne zasługi dla kultury polskiej na świecie, a w 1998 Nagrodę Krytyków Międzynarodowego Instytutu Teatralnego w uznaniu wartości wnoszonych do teatru światowego.
Spektakl „Dziady – Noc Pierwsza” w wykonaniu Teatru Wierszalin z Supraśla został wyróżniony w kategorii „Teatr” na I Festiwalu Kultury Narodowej „Pamięć i Tożsamość”.
Reżyser Piotr Tomaszuk
Piotr Tomaszuk urodzony w 1961 w Białymstoku — reżyser, autor scenariuszy teatralnych, założyciel działającego w Supraślu Teatru Wierszalin. Studiował na Wydziale Wiedzy o Teatrze Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, następnie Reżyserii Teatru Lalek w Białymstoku. Wyróżniony najważniejszymi nagrodami ludzi teatru, m.in Nagrodą im. Swinarskiego (1993), Nagrodą im. L. Schillera (1995), nagrodą Krytyków Polskiego Ośrodka ITI, oraz Srebrnym Medalem Gloria Artis (2006).
„Dziady — Noc pierwsza”
JEST INSCENIZACJĄ DRAMATU ADAMA MICKIEWICZA, ZREALIZOWANĄ NA PODSTAWIE „DZIADÓW CZ. IV” Z ELEMENTAMI „DZIADÓW CZ. II”.
Przedstawienie zrywa z dotychczasową tradycją inscenizacyjną, która zwykle eliminowała z inscenizacji czwartą część „Dziadów” jako najmniej interesującą, tematycznie wręcz banalną, bo w liryczny sposób opisującą jedynie miłosny dramat Gustawa. Tymczasem Ksiądz — kapłan kościoła unickiego — okazuje się równie ważnym bohaterem dramatu.
„Dziady” w reżyserii Piotra Tomaszuka to psychologiczny, emocjonujący pojedynek dwóch bohaterów, zrealizowany w ibsenowskiej konwencji odsłaniania prawdy o przeszłości obu tych postaci. Przedstawienie zrealizowane jest zgodnie z antyczną zasadą trójjedni miejsca, czasu i akcji. Rozgrywa się w domu Księdza, a Dzieci stają się swoistym odpowiednikiem antycznego chóru.
„Dziady — Noc druga”
NA PODSTAWIE III CZĘŚCI DRAMATU ADAMA MICKIEWICZA
„Przeczytać Mickiewicza — to jedno. Zrozumieć Mickiewicza — to drugie. Ale usłyszeć Mickiewicza, to coś jeszcze zupełnie innego. Osobiście, po dwóch latach spędzonych na pracy nad »Dziadami«, mam wrażenie, że są one wielką partyturą. Ta muzyka ukryta jest w słowach, to requiem dedykowane męczennikom »narodowej sprawy«” — powiedział Piotr Tomaszuk, reżyser i dyrektor Teatru Wierszalin.
Czytaj więcej: Rozstrzygnięto XIX Konkurs Recytatorski im. A. Mickiewicza „Kresy 2010”
Repertuar
8 października — Wilno, spektakl „Dziady 1”
9 października — Wilno, spektakl „Dziady 2”
10 października — Wilno, spektakl „Dziady 1”
11 października — Wilno, spektakl „Dziady 2”
18 października — Troki, spektakl „Dziady 1”
19 października — Ejszyszki, spektakl „Dziady 2”
20 października — Soleczniki, spektakl „Dziady 1”
21 października — Niemenczyn, spektakl „Dziady 2”
Recenzje:
Prof. Jacka Bartyzela
Wróciłem dopiero co ze spektaklu „Dziady – Noc pierwsza” Teatru Wierszalin. Dech zapiera, wspaniałe przedstawienie, więcej niż teatr — misterium, obrzęd w wykonaniu pokornych, lecz wielkich w swojej techne, „rzemieślników Dionizosa” (hoí perì tòn Diónyson technîtai). Niesamowita amplituda środków wyrazu Rafała Gąsowskiego (jako Gustawa) — chyba najlepszego dziś aktora teatralnego w Polsce — który pokazuje, że romantyczny szaleniec na scenie może nie śmieszyć tylko, jeśli jest jak „jurodiwy”. Ale i Dariusz Matys w roli Księdza też znakomicie potrafi przekroczyć pozorną jednowymiarowość tej postaci, zazwyczaj pokazywanej wręcz karykaturalnie, jako „oświeceniowego racjonalisty”. A ostatnia scena, ze starocerkiewnosłowiańskim śpiewem, wznosi się już na takie mistyczne wyżyny, że ciarki po plecach przechodzą. Takie przedstawienia przywracają wiarę, że teatr — gontyna sztuki może się jeszcze odrodzić.
Dominika Sołowiej „Dziennik Teatralny”
„Obłąkany taniec Gustawa”
Dramaty romantyczne nie należą do łatwych w odbiorze. I równie trudno jest wystawić je na deskach teatru. Oniryczność fabuły, celowa fragmentaryczność tekstu, niedopowiedzenia, aluzje i intertekstualne nawiązania czyniły z dramatów Mickiewicza, Słowackiego i Krasińskiego utwory, przez które czytelnik lub widz często musiał przedzierać się, tocząc ze sobą i z utworem intelektualno-emocjonalną „wojnę”. (…) „Dziady. Noc pierwsza” Teatru Wierszalin to przedstawienie, które z wielkim pietyzmem podchodzi do dramatu Adama Mickiewicza. Dzięki Wierszalinowi obrzęd dziadów zaczyna żyć — życiem prawdziwym, nieudawanym, bo nawet jeśli na początku mamy świadomość uczestniczenia w spektaklu, po kilku minutach obrzęd dziadów rozpoczyna się dla nas naprawdę.