Ideały Konstytucji 3 maja przetrwały
— Dr Jerzy Orda to przykład postaci, która ukazuje, że ideały Konstytucji 3 maja przetrwały wśród Polaków i Litwinów przez długi okres zaborów. O I Rzeczypospolitej przypomina już jego pochodzenie, bo jak wiadomo jego rodzinne korzenie wywodzą się z Wielkiego Księstwa Litewskiego i Małopolski. O wiele ważniejsze jest jednak to, że można go uznać za prawdziwego spadkobiercę idei Oświecenia, jako człowieka całkowicie oddanego edukacji, ideałom demokratycznym, znawcę kultury i sztuki — podkreśla Edward Kiejzik, dyrektor Pałacu Kultury w Trokach.
Wilno i Troki Jerzego Ordy
Jerzy Orda urodził się 20 marca 1905 r. w Nowoszycach pod Pińskiem. Pochodził z rodziny ziemiańskiej, głęboko zakorzenionej w tradycji Wielkiego Księstwa Litewskiego. Więzy pokrewieństwa łączyły go z Napoleonem Ordą, akwarelistą i rysownikiem, oraz z rodem Giedroyciów. Rodzina od strony matki pochodziła z Galicji, a jego dziadkiem był wybitny historyk Stanisław Smolka.
Do Wilna przyjechał w 1926 r. by kontynuować studia historyczne na Uniwersytecie Stefana Batorego. Miasto, jego barokowa architektura i niepowtarzalny charakter zafascynowały go tak bardzo, że pozostał mu wierny niezależnie od bardzo burzliwych wydarzeń II wojny światowej i trwającej dziesięciolecia sowieckiej okupacji.
Wiele uwagi poświęcił również zamkowi w Trokach. Przygotowując artykuł naukowy na jego temat nie tylko badał dokumenty archiwalne, ale także osobiście wykonywał pomiary grubości, szerokości i długości cegieł, grubości i wysokości murów, odtwarzał nawet wymiary nieistniejących już pomieszczeń.
Czytaj więcej: Jerzy Orda – wilnianin z wyboru
W Trokach projekcja filmu „Jerzy Orda. Anarchista w Duchu św. Augusta”
W pierwszej połowie czerwca w Trokach planowana jest także projekcja filmu „Jerzy Orda. Anarchista w Duchu św. Augusta” połączona z warsztatami edukacyjnymi dla młodzieży.
Czytaj więcej: Jerzy Orda, Wilno i anarchia
Autorzy wystawy:
Scenariusz — Ilona Lewandowska
Zdjęcia — Waldemar Dowejko
Rysunki i projekt graficzny — Tomasz Bereźnicki
Organizatorzy:
Pałac Kultury w Trokach
Galeria Fojė
Wystawa powstała w 2022 r. w ramach obchodów 50 rocznicy śmierci dr Jerzego Ordy jako projekt realizowany przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu „Polonia i Polacy za Granicą 2022”.
W Trokach będzie ją można oglądać do końca sierpnia 2022 r.