Aleksander Borowik: Słyszałem, że wiele osób, jeszcze w wieku przedemerytalnym, decyduje się na przejście do grupy „młodych” emerytów? Kto ma do tego prawo i jakie warunki należy spełnić?
Małgorzata Kozicz: Osoby, które przed przejściem na emeryturę straciły pracę i nie mogą znaleźć nowej lub mają inne powody osobiste, decydują się na wcześniejszą emeryturę. Z możliwości tej mogą skorzystać ludzie, którzy nie pracują, nie pobierają innych świadczeń emerytalnych i którym do emerytury zostało nie więcej niż 5 lat. W momencie przejścia na wcześniejszą emeryturę trzeba też mieć zgromadzony obowiązkowy staż pracy, który będzie obowiązywał w roku, w którym osoba osiągnie wiek emerytalny.
Czytaj więcej: Małgorzata Kozicz: „W sprawie przyszłej emerytury warto zapoznać się ze wszystkimi informacjami”
Czy można prosić o konkretny przykład…
Na przykład osoba osiągnie wiek emerytalny w 2026 r., ale chciałaby już teraz przejść na wcześniejszą emeryturę. W roku 2026 obowiązkowy staż pracy będzie wynosił 34,5 roku. Zatem jeżeli osoba taka chce przejść na wcześniejszą emeryturę, już teraz musi mieć zgromadzony staż w wysokości 34,5 roku. Tu uwaga — osoby zamozatrudnione lub rolnicy nie mogą przejść na wcześniejszą emeryturę. Po przejściu na wcześniejszą emeryturę nie można podejmować pracy. W momencie przejścia na wcześniejszą emeryturę nie są już także odprowadzane składki na fundusz emerytalny.
A jaka jest sytuacja w przypadku osób w II filarze emerytalnym?
Osoba, która oszczędzała w drugim filarze emerytalnym, w zależności od zgromadzonej sumy może w całości odebrać zgromadzoną w funduszu kwotę lub otrzymywać od SoDry dodatek do emerytury w postaci płatności annuitetowej, czyli co miesiąc określoną sumę pieniędzy.
Ale jest coś za coś…
Wysokość wcześniejszej emerytury podlega obniżeniu o 0,32 proc. za każdy miesiąc pozostały do wieku emerytalnego. Na przykład, człowiek wystąpił o wcześniejszą emeryturę na okres 5 lat. Obliczona wysokość jego „właściwej” emerytury wyniosła 400 euro. Uwzględniając czas wypłacania wcześniejszej emerytury, zostanie zastosowane zmniejszenie świadczenia emerytalnego o 19,2 proc. (60 miesięcy × 0,32 proc. = 19,2 proc.), czyli osoba ta będzie otrzymywała emeryturę w wysokości 323,2 euro.
W wyniku rozporządzeń, które weszły w życie w 2021 r., dla osób, które w momencie przejścia na wcześniejszą emeryturę mają co najmniej 40,5-letni staż pracy, świadczenia emerytalne po osiągnięciu wieku emerytalnego nie będą zmniejszone. Czyli, jeżeli w okresie wcześniejszej emerytury człowiek otrzymywał zmniejszone świadczenia, to po przejściu na „właściwą” emeryturę zostanie mu przyznana niezmniejszona emerytura. Jeżeli staż jest mniejszy niż 40,5 roku, obowiązuje obniżenie o 0,32 proc. za każdy miesiąc wypłacania wcześniejszej emerytury.
Ile osób już pobiera wcześniejszą emeryturę?
Obecnie wcześniejsze emerytury pobiera około 7 500 osób. Średnia taka emerytura wynosi 437 euro. Tymczasem „zwykłe” emerytury otrzymuje obecnie 612 tys. osób, średnie świadczenie emerytalne to 539 euro. Statystycznie ludzie przechodzą na wcześniejszą emeryturę w wieku około 62 lat. Do tego momentu mają zgromadzone średnio 39,6 lat stażu pracy. Przypomnijmy, że obecnie wiek emerytalny wynosi 64,6 roku zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Każdego roku pułap ten będzie stopniowo zwiększany, aż w roku 2026 wiek emerytalny osiągnie 65 lat.
Czytaj więcej: Wiek emerytalny na Litwie wydłużono do 65 lat
Emerytur nie doczekali…
Witalij był zapalonym wędkarzem i liczył już dni do wymarzonej emerytury. Miał już kupioną łódź, sprzęt i planował wyjazd! Niestety, w pierwszym dniu oficjalnej, zasłużonej ciężką pracą emerytury — zmarł…
Z kolei Romuald postanowił nie czekać, aż będzie miał prawo do „normalnej pensji”. Machnął ręką na rady rodziny, mówiąc, że nie wiadomo co z nim dalej będzie — może nie będzie żył długo. Zdążył skorzystać z wcześniejszej emerytury — sobie i wnukom…
