— Nasze centrum przeprowadza kontrolę państwową hałasu jako czynnika działalności gospodarczej i handlowej, który może mieć wpływ na zdrowie publiczne a także kontrolę państwową hałasu zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy RL o zarządzaniu hałasem. Podmioty zarządzające źródłami hałasu muszą przestrzegać ustalonych limitów hałasu i zapewnić, że poziom hałasu w instalacjach, obiektach inżynieryjnych i systemach, które są wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej i powodowany przez nie hałas nie przekracza limitów ustalonych dla danego źródła hałasu. Narodowe Centrum Zdrowia Publicznego zazwyczaj otrzymuje skargi od wnioskodawców dotyczące hałasu pochodzącego z komercyjnej działalności gospodarczej — stacjonarnych źródeł hałasu, których lokalizacja jest stała (np. systemy wentylacji, ogrzewania, chłodzenia i klimatyzacji) — powiedziała w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Laura Norkutė, starsza specjalistka Działu Kontroli Bezpieczeństwa Narodowego Centrum Zdrowia Publicznego przy Ministerstwie Ochrony Zdrowia.
W ub. roku Narodowe Centrum Zdrowia Publicznego rozpatrzyło 158 skarg na hałas, z których 47 (30 proc.) zostało uzasadnionych. W porównaniu z 2022 r. liczba skarg w 2023 r. była wyższa. Największą liczbę skarg odnotowano w Wilnie (46 proc.), Kownie (18 proc.) i Kłajpedzie (11 proc.). Najczęstsze dotyczyły hałasu generowanego podczas działalności gospodarczej, takiej jak: wentylacja, ogrzewanie, klimatyzacja lub systemy chłodnicze.
Wpływ na zdrowie
— Wpływ hałasu na organizm może być bezpośredni (specyficzny) i pośredni (niespecyficzny). Bezpośrednie specyficzne niekorzystne skutki hałasu są zwykle związane z uszkodzeniem słuchu i narządów słuchowych spowodowanym przez bardzo głośne dźwięki (np. strzały z bliska, eksplozje). Pośrednie niespecyficzne niekorzystne skutki (uciążliwość) mogą wpływać na różne układy organizmu. Hałas wpływa na układ nerwowy, układ krążenia, aktywność umysłową i psychiczną oraz sen. Skutki hałasu mogą objawiać się na różne sposoby i mogą w jego wyniku wystąpić: podwyższone ciśnienie krwi, zaburzenia snu, zwiększona nerwowość i drażliwość. Hałas może również wpływać na samopoczucie, zachowanie i uczenie się — wyjaśnia nam Laura Norkutė.
Dopuszczalne normy hałasu w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej oraz w ich otoczeniu są określone w litewskiej normie higienicznej HN 33:2011. Należy pamiętać, że ta norma nie ma zastosowania do oceny hałasu generowanego przez osobę fizyczną, osobę prawną lub oddział, hałasu generowanego przez ludzi i zwierzęta, hałasu w miejscach pracy i wewnątrz pojazdów oraz hałasu generowanego przez sprzęt gospodarstwa domowego (urządzenia).
Gdzie zgłaszać problemy?
— Zgodnie z art. 48 ust. 1 i 2 Kodeksu wykroczeń administracyjnych RL, nieprzestrzeganie lub naruszenie ustawy o zarządzaniu hałasem RL i innych aktów prawnych regulujących zarządzanie hałasem podlega karze grzywny w wysokości od 100 do 600 euro. Powtórne popełnienie wykroczenia administracyjnego podlega karze grzywny w wysokości od 500 do 1 000 euro — podkreśla Norkutė.
Zakłócenia spokoju publicznego należy zgłaszać na ogólny numer alarmowy 112. Taki hałas obejmuje krzyki, gwizdy, głośny śpiew lub grę na instrumentach muzycznych lub innych urządzeniach dźwiękowych oraz inne hałaśliwe działania na ulicach, placach, w parkach, na plażach, w środkach transportu publicznego i innych miejscach publicznych, a także w godzinach wieczornych (od 19:00 do 22:00) i nocnych (od 22:00 do 7:00), w mieszkaniach, przedsiębiorstwach, zakładach lub organizacjach, jeśli zakłóca spokój, odpoczynek lub pracę.
Czytaj więcej: Hałasujący zapłacą więcej