W nadchodzącym roku akademickim studia pedagogiczne na Litwie pozostają kierunkiem priorytetowym. Czynnikiem, który w zamyśle ma zwiększyć liczbę przyszłych nauczycieli, są stypendia motywacyjne (obecnie to 357,50 euro), ustanowione przez Ministerstwo Oświaty, Nauki i Sportu.
Studentom tzw. kierunków priorytetowych przyznawane są comiesięczne stypendia motywacyjne. Za priorytetowe została uznana większość specjalności na kierunku pedagogiki: pedagogiki nauczania początkowego, matematyki, języka i literatury litewskiej, języka francuskiego, języka niemieckiego, fizyki, chemii, biologii, informatyki, historii, geografii.
Język polski – wyjątkiem
Stypendia są przyznawane również przyszłym pedagogom specjalnym oraz studentom kierunków równoległych. Niestety, priorytetowe wsparcie nie zostało przyznane studentom kierunku pedagogika języka polskiego.
– Ministerstwo rozpatrzyło od nowa listę najbardziej potrzebnych nauczycieli różnych przedmiotów i uznało, że stypendia motywacyjne zostaną przyznane tylko dla tych studentów pedagogiki poszczególnych przedmiotów, których najbardziej brakuje. Pedagogika języka polskiego, niezależnie od uczelni, nie podlega tym kryteriom i nie możemy, niestety, obiecać motywacyjnych stypendiów – ubolewa doc. dr Henryka Sokołowska, kierowniczka Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej w Akademii Edukacji Uniwersytetu Witolda Wielkiego.
Czytaj więcej: Doc. dr Henryka Sokołowska o perspektywach pracy po polonistyce. „Wykształcą kompetencje organizacyjne i liderskie”
Ze swojej strony uczelnia oferuje przyszłym studentom, którzy dostaną się na studia z wysoką średnią, oraz setkowiczom, jednorazowe dodatki w wysokości do 3500 euro. W kolejnych semestrach comiesięczne stypendia naukowe zależą od wyników sesji.
Jak wynika z danych resortu oświaty, w roku akademickim 2023–2024 priorytetowe stypendium otrzymywało ok. 530 przyszłych nauczycieli, którzy zapisali się na studia pedagogiczne w tym roku, oraz ok. 370 studentów, którzy zapisali się w ubiegłym roku. Większość z nich planuje zostanie nauczycielami edukacji podstawowej i pedagogiki specjalnej, a także języka i literatury litewskiej, matematyki, historii i geografii.
Oferta od samorządów
– Już od kilku lat co roku otrzymujemy od niejednej szkoły prośby o nauczyciela polonistę. Ten brak jest bardzo odczuwalny, zatrudniani bywają nie tylko emerytowani poloniści, lecz nawet np. nasz student drugiego roku. To jest naprawdę sytuacja podbramkowa – wskazuje doc. dr Henryka Sokołowska.
– Faktycznie, wystarczy wejść na stronę internetową szkoły podstawowej czy gimnazjum, by znaleźć informację, że chętnie przyjmą nauczyciela polonistę do pracy, na cały etat lub na pół. Powszechnie poszukiwani są też nauczyciele klas początkowych – wskazuje Krystyna Dzierżyńska, prezeska Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”.
Samorządy muszą jakoś sobie radzić z katastrofalnym brakiem pedagogów i na własną rękę próbują zaprosić młodych nauczycieli do szkół. Comiesięczne docelowe stypendia dla polonistów i nauczycieli innych kierunków pedagogicznych w wysokości 250 euro oferują samorządy rejonu solecznickiego i wileńskiego. Warunkiem otrzymania stypendium jest zgoda studenta, by po ukończeniu studiów w okresie pięciu lat przez trzy lata pracował w szkole na terenie rejonu.
Czytaj więcej: Nauczycieli wciąż brakuje, ale coraz więcej osób jest zainteresowanych zawodem
Co na to resort oświaty?
Czy pedagogika języka polskiego zostanie wciągnięta na listę priorytetowych specjalności?
„Priorytetowe specjalności pedagogiczne ustalane są z uwzględnieniem potrzeb szkół. Jak wynika z danych Ministerstwa Oświaty, Nauki i Sportu, obecnie nauczycieli języka polskiego i literatury polskiej nie poszukuje żadna szkoła” – w pisemnym komentarzu przesłanym „Kurierowi Wileńskiemu” informuje resort oświaty.
„Gdyby istniało większe zapotrzebowanie na takich pedagogów, biorąc pod uwagę możliwości finansowe państwa, byłoby możliwe rozpatrywanie priorytetowych specjalizacji pedagogicznych i ich uzupełnianie” – czytamy w urzędowym komentarzu, w którym nie podano imienia i nazwiska nadawcy.
– Co zawinił kierunek pedagogiki języka polskiego, że nie może zostać uznany za priorytetowy? Tak być nie może. Nie wolno segregować nauczycieli. Jeżeli mówi się, że kierunki pedagogiczne są wspierane przez państwo, to muszą one być wspierane bez wyjątku. Z naszej strony na pewno nie zgadzamy się na taki stan rzeczy – komentuje Krystyna Dzierżyńska.
Czytaj więcej: Młodzi poloniści z Uniwersytetu Witolda Wielkiego. Atrakcyjny kierunek: polonistyka z pedagogiką
Artykuł opublikowany w wydaniu magazynowym „Kuriera Wileńskiego” Nr 25 (73) 29/06-05/07/2024
