W ubiegłym roku tylko do sieci aptek Eurovaistinė trafiło 11,5 ton leków, które nie nadawały się do użytku. Chociaż z roku na rok liczba ta rośnie, duża część przeterminowanych leków nadal trafia do domowych pojemników na odpady lub kanalizacji, stanowiąc zagrożenie dla zdrowia i środowiska. Lekarze ostrzegają także, że przeterminowane leki są bardzo niebezpieczne dla zdrowia i powinny być odpowiednio utylizowane.
— Każdy lek ma datę ważności i należy ją uważnie monitorować, ponieważ przeterminowane leki mogą już nie być skuteczne i stać się przyczyną zatruć. Każdy pacjent powinien doczytać tę informację i sprawdzić lek przed jego zażyciem. Cały czas powtarzam krewnym moich pacjentów, że jeśli mają starsze osoby, powinni sprawdzić ich leki, zwłaszcza datę ważności. Często się zdarza, że ludzie się przeziębiają i wyjmują leki, które przeleżały kilka lat i je przyjmują. Takie podejście jest bardzo nieodpowiedzialne i niebezpieczne dla zdrowia — mówi w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Alma Astafjeva, lekarka rodzinna, kierowniczka Rady Związków Zawodowych Lekarzy Rodzinnych na Litwie
Problem globalny
— Jeśli chodzi o utylizację leków, jest to problem globalny. Niedawno przeprowadzono analizę, której wyniki były bardzo zachęcające: Litwini coraz częściej zwracają niepotrzebne leki do apteki. Ale niestety jeszcze nie wszyscy podchodzą do tego odpowiedzialnie. W tym przypadku również przyczyniamy się do ochrony przyrody. Należy zawsze pamiętać, że leki to substancje chemiczne, które muszą być odpowiednio utylizowane — zaznacza Alma Astafjeva.
W oświadczeniu prasowym Mindaugas Rutalė, farmaceuta z sieci aptek Eurovaistinė ostrzega, że „przeterminowane leki zmieniają swoją strukturę chemiczną, a ich stosowanie może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Istnieje również ryzyko niewłaściwej utylizacji leków, dlatego należy je przynieść do dowolnej apteki, gdzie zostaną przekazane organom zajmującym się odpadami niebezpiecznymi”.
Farmaceuta ostrzega, aby regularnie czytać etykiety leków i zwracać uwagę na daty ważności i warunki przechowywania. Leki, które nie nadają się do użycia, mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i środowiska.
Jak prawidłowo sortować?
W oświadczeniu napisano, że przeterminowane leki zmieniają swoje właściwości chemiczne i mogą być nieskuteczne, a nawet toksyczne. Nie należy ich nigdy spożywać ani wyrzucać wraz z odpadami domowymi lub spłukiwać w toalecie. Wszystkie przeterminowane leki, niezależnie od ich rodzaju, należy przynosić do dowolnej apteki w kraju.
Zewnętrzne opakowania leków powinny być oddzielone od samych produktów i posortowane w zwykły sposób, podczas gdy same leki, wraz z ich wewnętrznym opakowaniem, powinny być umieszczone w osobnej torbie i przyniesione do najbliższej apteki.
„Leki należy oddzielać od opakowań zewnętrznych, ponieważ opakowania często można poddać recyklingowi, a same leki wyrzucić jako szkodliwe odpady. Wewnętrzne opakowanie leków pomaga nam dowiedzieć się, jakiego rodzaju jest to lek, dlatego prosimy o zabranie go ze sobą. W międzyczasie zaleca się sortowanie opakowań kosmetycznych według rodzaju odpadów. Bardziej szkodliwe substancje i opakowania, takie jak lakiery do paznokci, lakiery do włosów, strzykawki i igły, powinny być oddawane do centrum zbiórki odpadów niebezpiecznych, po konsultacji ze specjalistami z zakładu” — mówi Mindaugas Rutalė, dodając, że nieważne suplementy diety mogą być sortowane jako odpady żywnościowe.
Czytaj więcej: Coraz więcej leków do utylizacji. Co robić z lekami po terminie przydatności?